1443 - Το γερμανικό μήνυμα

Ν. Λυγερός

Η πρόσφατη δήλωση της Γερμανίας, αμέσως μετά από εκείνη της Αγγλίας, ενισχύει τις θέσεις της γαλλικής άμυνας σε σχέση με το θέμα της αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αν και δεν είναι ακόμα κυβερνητικό το πλαίσιο, ο στόχος είναι ξεκάθαρος. «Είμαστε πεπεισμένοι ότι η ενσωμάτωση της Τουρκίας θα θέσει σε κίνδυνο τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.» Ο κίνδυνος αυτός δεν είναι πια θεωρητικός μα απόλυτα υπαρκτός. Αυτή η άποψη συμβαδίζει και με εκείνη των λαών που αποτελούν την Ευρωπαϊκή Ένωση. «Θα πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη ότι το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης προϋποθέτει τη σύμφωνη γνώμη των πολιτών.» Είναι επιπλέον σημαντικό ότι υπάρχει άμεση αναφορά στο κυπριακό. «Η συνεχιζόμενη άρνηση της Τουρκίας να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο επίπεδο του διεθνούς δικαίου βαρύνει αποφασιστικά στην έναρξη των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. Πιο ουσιαστικό στοιχείο ακόμα, είναι η αναφορά στον κατοχικό στρατό. «Από την πλευρά τους η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη-μέλη της κράτησαν ως σήμερα μια συμφιλιωτική στάση, ανεχόμενα σιωπηλά την αντίθετη προς το διεθνές δίκαιο κατοχή του βορείου τμήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας από τα τουρκικά στρατεύματα.» Εδώ είναι απαραίτητο να αντιληφθούμε την αλλαγή φάσης που αντιπροσωπεύει αυτή η έκφραση εφόσον πριν αρχίσουν οι κυπριακές προσφυγές υπήρχαν γερμανοί πολίτες που αγόραζαν σπίτια στα κατεχόμενα. Τώρα ολόκληρο το σύστημα είναι πια παράνομο και όχι μόνο μέσω των ψηφισμάτων του ΟΗΕ.

Έχει ενδιαφέρον και το δεύτερο μέρος της δήλωσης που προωθεί την ιδέα της προνομιακής εταιρικής σχέσης εφόσον λειτουργεί αναλογικά με το νατοϊκό πλαίσιο και δίνει μια εναλλακτική λύση στο ανατολικό ζήτημα. «Στο πλαίσιο μιας τέτοιας εταιρικής σχέσης, μπορούμε να ενισχύσουμε την ανάπτυξη της δημοκρατίας, του κράτους-δικαίου, αλλά και της οικονομίας της Τουρκίας, με την οποία είμαστε φίλοι και σύμμαχοι σε ζητήματα ασφάλειας και άμυνας, ιδιαίτερα στους κόλπους του ΝΑΤΟ.» Το γερμανικό μήνυμα ξεχωρίζει, με έναν διπλωματικό τρόπο βέβαια, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, πράγμα το οποίο ανήκει στο στρατηγικό δόγμα του γαλλο-γερμανικού άξονα. Τέλος επισημαίνει τις αναμενόμενες δυσκολίες μιας κλασικής προσέγγισης του ανατολικού ζητήματος προβάλλοντας την έννοια του δημοψηφίσματος. «Πρέπει να θυμόμαστε ότι η επικύρωση της ένταξης της Τουρκίας είναι διασυνδεδεμένη σε ορισμένες χώρες-μέλη με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος.» Και σε αυτές τις χώρες-μέλη ανήκει και η Γαλλία. Αν η Γερμανία ήθελε να περάσει ένα μήνυμα, δεν μπορούσε να το κάνει με καλύτερο τρόπο, τουλάχιστον προς το παρόν.