1447 - Το διαπραγματευτικό πλαίσιο

Ν. Λυγερός

Το διαπραγματευτικό πλαίσιο του ανατολικού ζητήματος έχει τροποποιηθεί δραματικά και τώρα πια είναι καθαρά ευρωπαϊκό με όλη τη σημασία της έννοιας. Ενώ το φυσιολογικό πεδίο είναι το ιστορικό, η ευρωπαϊκή διπλωματία το ενσωμάτωσε στα δικά της πλαίσια. Υπάρχουν βέβαια και τα διαχρονικά στοιχεία που διαπερνούν αυτό το πλαίσιο, ενεργοποιούνται όμως μόνο την κατάλληλη στιγμή μέσω της στρατηγικής. Μπορεί λοιπόν το διαπραγματευτικό πλαίσιο να φανεί κάπως νομικίστικο για μερικούς πατριώτες, δεν πρέπει όμως να ξεχάσουν ότι σε αυτήν την κρίσιμη περίοδο μόνο το αποτέλεσμα έχει σημασία. Συνεπώς για να επιτευχθεί πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την αποτελεσματικότερη μέθοδο. Συγκεκριμένα αυτή βασίζεται στην αρχή της αναλογίας και της συμμετρίας.

Ποιο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ήθελε να μην το αναγνωρίζει μια υποψήφια χώρα; Ποιο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ήθελε να ανταλλάξει τη θέση του με την Κυπριακή Δημοκρατία; Και στα δύο ερωτήματα η απάντηση είναι: κανένα. Έχουμε λοιπόν ένα πλαίσιο όπου δεν ισχύει η έννοια της ισορροπίας του Nash ενώ θεωρητικά υπάρχει εφόσον είμαστε σε μια συνεργατική βάση. Άρα οι πιέσεις δεν πρέπει απλώς να ενεργοποιούν ιστορικά δεδομένα για να πετύχουμε τον στόχο. Πρέπει να εμβαθύνουμε κάθετα στο νομικό και στο θεσμικό πεδίο έτσι ώστε να λειτουργήσουν καταλυτικά για το διαπραγματευτικό πλαίσιο. Επιπλέον αυτή η μεθοδολογία δεν ανατρέπει τα ευρωπαϊκά δεδομένα εφόσον τα στοιχεία ήταν γνωστά την ώρα της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλο το βάρος πρέπει να δοθεί στο πρωτόκολλο το οποίο δεν πρέπει να έχει εξαιρέσεις διότι αντικρούει τις ευρωπαϊκές αρχές. Το θέμα της αναγνώρισης δεν προέκυψε τυχαία και δεν είναι επιπρόσθετο όπως το υπονοεί η τουρκική διπλωματία. Ανήκει στους όρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης εφόσον είναι προέκταση του πρωτοκόλλου. Όπως η Τουρκία δέχτηκε αυτούς τους όρους, δεν πρέπει τώρα να τους ανακαλεί μέσω της μη αναγνώρισης. Κατά συνέπεια, όλο το θέμα δεν είναι η αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας μα το πρωτόκολλο το οποίο πρέπει να είναι συμμετρικό για όλα τα κράτη-μέλη και για τις υποψήφιες χώρες για να λειτουργήσει ορθολογικά και να είναι συμβατό με τις ευρωπαϊκές αρχές. Η αναλογία και η συμμετρία του προβλήματος επιτρέπει στην Κυπριακή Δημοκρατία να παραμένει σε ένα νομικό πλαίσιο δίχως τις επιπλοκές των ιστορικών γεγονότων τα οποία διαχρονικά παρερμηνεύονται από την τουρκική διπλωματία. Το όλο θέμα είναι ότι η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να απαιτήσει ό,τι θα μπορούσε να απαιτήσει οποιοδήποτε κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τίποτα περισσότερο. Αυτό όμως είναι αρκετό για την επίτευξη του στόχου μας.