1489 - Ποσοτικά δεδομένα και κοινωνιολογία

Ν. Λυγερός

Ένα από τα μεγαλύτερα γενικά προβλήματα της κοινωνιολογίας προέρχεται από την ερμηνεία ποσοτικών δεδομένων. Αν και η ποιότητα αντιμετωπίζεται διαφορετικά από την ποσότητα δεν πρέπει όμως να ξεχάσουμε ότι η ποσότητα διαμορφώνει και την ποιότητα εξαιτίας των αλλαγών φάσεων που υπάρχουν. Η κοινωνιολογία που δεν χρησιμοποιεί ποσοτικά δεδομένα έχει έναν πολύ περιορισμένο χώρο δράσης. Το πρόβλημα είναι ότι πολλά άτομα θεωρούν τα θεωρήματά της ως αξιώματα διότι δεν γνωρίζουν τις συνθήκες των ορισμών τους. Έτσι η κοινωνιολογία χρησιμοποιείται με έναν παράλογο τρόπο στον γνωστικό και διδακτικό τομέα.

Τα αποτελέσματα του Emile Durkheim δεν έχουν κανένα κοινωνιολογικό νόημα αν δεν εξετασθούν με το ποσοτικό πρίσμα. Η αμφισβήτηση της ελεύθερης βούλησης του ανθρώπου μέσω της ανάλυσης του θέματος της αυτοκτονίας δεν ισχύει αν δεν συμπεριληφθούν τα ποσοτικά δεδομένα. Αλλιώς η ανάλυση παραμένει στο φιλοσοφικό επίπεδο όπως και στο έργο του Albert Camus : Le mythe de Sisyphe όπου δεν εξετάζεται άμεσα ο ρόλος της κοινωνίας. Ενώ στην κοινωνιολογία όπως κάθε ανθρώπινο ον είναι κοινωνικό ον -ανεξάρτητα βέβαια αν δεν ισχύει αντίστροφα η αντιστοιχία- αναγκαστικά υπάρχει η ποσοτικοποίηση των δεδομένων για να μελετηθεί ο ρόλος της κρίσιμης μάζας και το φαίνομενο της αλλαγής φάσης.

Το πρόβλημα όμως στην κωδικοποίηση των δεδομένων είναι ποιος είναι ο καθαρά μαθηματικός παράγοντας και ποια είναι τα κοινωνιολογικά αποτελέσματα. Διότι η ανάμειξη των δύο δεν μπορεί να δώσει σωστές κοινωνιολογικές ερμηνείες. Συνεπώς η πρώτη ανάλυση πρέπει να φιλτράρει τα παγκόσμια φαινόμενα για να επικεντρωθεί η δεύτερη στα κοινωνιολογικά. Τα μαθηματικά μάς επιτρέπουν να αναλύσουμε τα μαθηματικά της ποσοτικοποίησης, άρα έμμεσα και την κοινωνιολογία. Οι πληροφορίες της θεωρίας του Ramsey και οι προεκτάσεις της πρέπει να ενσωματωθούν για να επινοήσουμε καταλληλότερα μοντέλα της κοινωνιολογίας όπου τα κριτήρια δεν θα είναι πια μόνο ποιοτικά.

Η διδακτική χρησιμοποιεί κοινωνιολογικά δεδομένα δίχως να εξετάζει αν αποτελεί η ίδια ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα. Διότι ακόμα και αν βρίσκουμε κοινωνιολογικά φαινόμενα, το καθαρά γνωστικό αντικείμενο της διδακτικής επηρεάζει ουσιαστικά όλη την ερμηνεία των δεδομένων. Η κοινωνιολογία της παιδείας δεν είναι απλώς ένα υποσύνολο της κοινωνιολογίας διότι η παιδεία αποτελεί μια ιδιομορφία. Ανήκει καθαρά στον ανθρώπινο τομέα εκ φύσης ακόμα και αν μέσω του φαινομένου της ποσοτικοποίησης παρουσιάζεται η κοινωνιολογία. Το διπλό λάθος της διδακτικής όταν ερμηνεύει κοινωνιολογικά την οντολογία της είναι ότι η αλλαγή πλαισίου δεν καθορίζει τα πάντα και ότι η κοινωνιολογία δεν εξηγεί τα πάντα, ειδικά όταν το ανθρώπινο στοιχείο είναι ισχυρό. Η διδακτική δεν επιτρέπει εύκολα τον μετασχηματισμό του ανθρώπου σε άτομο, συνεπώς δεν μπορεί να εξετασθεί ως μια υπο-περίπτωση. Η ανάλυση της ιδιομορφίας της απαιτεί και άλλα γνωστικά εργαλεία μεταξύ των οποίων και τα ποσοτικά δεδομένα.