2246 - Ανάλυση και επιχειρήματα

N. Lygeros

Η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας προκαλεί δημιουργία εκφράσεων οι οποίες αποτελούν υπόβαθρο στρατηγικών προσεγγίσεων και αντιμετωπίσεων του προβλήματος. Οι εκφράσεις, υποψήφια χώρα, πλήρες κράτος μέλος, προνομιακή σχέση και Ευρώπη α λα καρτ δεν είναι μόνο ουδέτερες και δεν χρησιμοποιήθηκαν όλες για κάθε νέα ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα προβλήματα και οι τριβές που δημιουργεί η τουρκική κυβέρνηση ανάγκασαν και την επιτροπή και το ευρωκοινοβούλιο αλλά και το Ευρωσύνταγμα να υλοποιήσουν καινούριες έννοιες που δεν υπήρχαν πριν. Μια από αυτές είναι και η δυνατότητα απορρόφησης. Σε κάθε περίπτωση μέσα στο συμμαχικό πλαίσιο οι διάφορες απόψεις εκφράζονται με διπλωματικές μορφές που παράγουν νέα δόγματα. Γενικά όπως η καθαρή ένταξη της Τουρκίας ως πλήρες κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θεωρείται θετική σε πολλά κράτη μέλη, εκτός βέβαια από την Αγγλία, οι πολιτικοί προτιμούν να εκφρασθούν με πιο έμμεσο τρόπο. Είναι ένα φαινόμενο που παρουσιάζεται συχνά στην πολιτική. Παραδείγματος χάριν μια αρνητική στάση ως προς το σχέδιο στην Κύπρο εκφράζεται με τον εξής έμμεσο τρόπο: Ναί στην ευρωπαϊκή λύση! Διότι το σχέδιο αναιρούσε το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Από την άλλη πλευρά μια θετική στάση ως προς την ένταξη της Τουρκίας εκφράζεται με την απόρριψη μιας Ευρώπης α λα καρτ. Πολλοί, μη ειδικοί, πέφτουν εύκολα στην παγίδα και δεν αντιλαμβάνονται ότι αυτή η στάση προωθεί έμμεσα το μενού. Ενώ η πιο σωστή αναλογία είναι άλλης μορφής εφόσον υπάρχει και η δυνατότητα απορρόφησης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο δεν πρέπει να ξεχάσουμε λοιπόν ότι η Τουρκία δεν είναι ένας πελάτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το θέμα δεν είναι η ανάπτυξη μιας πελατειακής σχέσης που θα χρειαζόμασταν έναν υπεύθυνο δημοσίων σχέσεων. Η Τουρκία, όπως το τονίζει όλο και πιο ξεκάθαρα ο γαλλογερμανικός άξονας, είναι μια υποψήφια χώρα. Κατά συνέπεια το πρόβλημα δεν είναι το μενού ή η κάρτα αλλά η πόρτα του εστιατορίου. Η επιλογή προϋποθέτει ύπαρξη κάρτας κάτι το οποίο δεν είναι καθόλου δεδομένο με τις νέες ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Το νέο συμμαχικό πλαίσιο είναι ριζικά διαφορετικό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναλύει προσεκτικά τα δεδομένα της Τουρκίας στους διάφορους τομείς, και όχι μόνο στα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως νομίζουν μερικοί. Η Τουρκία δεν έχει Ευρωπαϊκές προδιαγραφές σε διάφορους τομείς όπου εμπλέκονται και γεωστρατηγικά συμφέροντα, όπως είναι η έννοια των νέων συνόρων. Μια απλοϊκή προσέγγιση του προβλήματος που εξετάζει μόνο και μόνο την οικονομική πλευρά είναι πολύ επικίνδυνη. Η θεωρία αγορών βασίζεται στη θεωρία παιγνίων και λήθη αυτής της εξάρτησης παράγει σοβαρά λάθη. Μερικά απ’ αυτά υπάρχουν και σε παλαιότερες συνθήκες οι οποίες έδωσαν αρνητικά αποτελέσματα. Κατά συνέπεια, ο γνώστης όλων αυτών των δεδομένων πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός στην επιλογή των εκφράσεών του αν δε θέλει να παρεξηγηθεί από αυτούς που ονομάζει δικούς του.