273 - Το φως του μαύρου

Ν. Λυγερός
Μετάφραση από τα γαλλικά Βίκυ Τσατσαμπά

Σκηνή 1

Αναστασία, Ελένη, Ανδρέας

Το εκκρεμές μόλις σήμανε δέκα η ώρα. Τα τρία πρόσωπα που μέχρι τότε ήταν σιωπηλά ταράσσονται. Το ένα σηκώνεται γεμάτο ανησυχία. Κατευθύνεται προς το εκκρεμές για να επιβεβαιώσει με το βλέμμα τον ήχο των δέκα χτυπημάτων. Τα άλλα μένουν απαθή, ανίκανα να κινηθούν, για να πουν την παραμικρή λέξη. Η ησυχία κυριεύει και πάλι τη σκηνή. Τότε ξαφνικά, η νέα γυναίκα σηκώνεται…

Αναστασία

Δεν θα έρθει πια…

Ελένη, παραμένοντας καθισμένη

Πώς μπορείς να είσαι σίγουρη;

Αναστασία

Δεν ξέρω… Το αισθάνομαι, αυτό είναι όλο!

Ανδρέας, σκεπτικός

Το είχε όμως υποσχεθεί …

Ελένη

Κρατά πάντα τις υποσχέσεις του.

Αναστασία

Κι ο θάνατος επίσης…

Ο άνδρας σηκώνεται πάλι και κοιτάζει το εκκρεμές.

Ανδρέας

Κάτι πρέπει να τον έχει καθυστερήσει…

Αναστασία

Αυτό το κάτι έχει ένα όνομα…

Ελένη, διακόπτοντας την

Όχι, είναι αδύνατο!

Αναστασία

Αλλά γιατί;

Ελένη

Επειδή δεν μπορεί να μας εγκαταλείψει!

Ανδρέας

Είναι απλώς θέμα χρόνου. Χρόνος. Δεν θα καθυστερήσει.

Αναστασία

Πάντα αυτή η ελπίδα της απελπισίας…

Ελένη

Δεν έχουμε τίποτα περισσότερο.

Ανδρέας

Είμαστε ενωμένοι…

Αναστασία, διακόπτοντας τον

από την ίδια μοίρα!

Ελένη

Η λήθη;

Αναστασία

Η λήθη είναι η μεγαλύτερη των φυλακών. Σιωπή. Δεν έχει ανάγκη τα σίδερα, ο χρόνος αρκεί.

Ανδρέας

Τα πάντα είναι θέμα χρόνου…

Ελένη

Ανδρέα, είσαι ενοχλητικός εντέλει. Χρόνος. Δεν έχεις τίποτα περισσότερο να πεις;

Ανδρέας

Ο χρόνος…

Ελένη, προς αυτήν

Δεν βλέπεις ότι θα πεθάνουμε;

Ο άνδρας κατευθύνεται στο μοναδικό παράθυρο του δωματίου.

Ανδρέας

Αυτός είναι!

Οι δύο γυναίκες τρέχουν στο παράθυρο. Περιεργάζονται τη νύχτα.

Ελένη, φοβισμένη

Δεν βλέπω τίποτα… Πού έχει περάσει;

Ανδρέας

Ήταν όμως εκεί!

Αναστασία

Θα το επιθυμούσες να ήταν εκεί!

Ανδρέας

Αναγνώρισα το βάδισμά του…

Ελένη, έκπληκτη

Μέσα στη νύχτα;

Ανδρέας

Είμαι βέβαιος ότι έρχεται να μας σώσει.

Αναστασία

Τουλάχιστον αυτός δεν είναι πια σε κίνδυνο…

Εγκαταλείπει το παράθυρο και κάθεται και πάλι.

Έχεις δίκιο.

Ανδρέας , έκπληκτος.

Πώς;

Αναστασία

Όλα είναι θέμα χρόνου.

Ελένη, με μια κραυγή

Όχι, όχι, δεν θέλω… Δεν θέλω να πεθάνω!

Αναστασία

Σε τίποτα δεν εξυπηρετούν οι κραυγές… Η σιωπή της λήθης μάς έχει ήδη αρπάξει.

Ανδρέας

Πρέπει να αντιδράσουμε!

Ελένη

Ναι, ναι!

Αναστασία

Φωνάζοντας μέσα στην σιωπή;

Ανδρέας

Πάω να τον βρω…

Ελένη

Όχι, μην μας αφήνεις ολομόναχες εδώ.

Ανδρέας

Πρέπει όμως να τον βρω!

Αναστασία

Δεν θα βρεις παρά το τίποτα, το τίποτα της λήθης.

Ανδρέας

Πρέπει να προσπαθήσω… Αυτή είναι η μόνη μας ελπίδα από εδώ και στο εξής …

Αναστασία

Από εδώ και στο εξής, είμαστε φυλακισμένοι του χρόνου.

Ελένη

Έχεις δίκιο, αισθάνθηκα το ίδιο πράγμα…

Ανδρέας, ανήσυχος

Τι λοιπόν;

Ελένη

Αισθάνθηκα ότι ο χρόνος σταμάτησε χθες το βράδυ.

Αναστασία

Και κάθε ημέρα από εδώ και στο εξής, θα ζούμε το ίδιο βράδυ.

Ανδρέας

Αλλά χθες, ήταν με μας!

Αναστασία

Όπως εσύ σήμερα…

Βγαίνει.

Ελένη

Είναι η ίδια σκηνή.

Σκοτάδι.

Σκηνή 2

Λευτέρης, Αναστασία, Ελένη, Ανδρέας

Η διάταξη του δωματίου είναι ίδια με την προηγούμενη σκηνή…

Λευτέρης

Τα νέα δεν είναι καλά…

Αναστασία

Τι συμβαίνει, Λευτέρη;

Λευτέρης

Άκουσα το ραδιόφωνο… Διστακτικά. Τα νέα δεν είναι καλά…

Ελένη

Μα τι συμβαίνει τελικά;

Ανδρέας

Έχουν αποβιβαστεί… και προχωρούν.

Λευτέρης

Τίποτα δεν μπορεί να τους σταματήσει.

Αναστασία

Και ο στρατός;

Ανδρέας

Τα μόνα όπλα δεν είναι παρά τουφέκια του κυνηγιού… Σιωπή. Είμαστε χαμένοι.

Ελένη

Τότε πρέπει να διαφύγουμε, να φύγουμε από εδώ το συντομότερο δυνατόν.

Λευτέρης

Είναι ήδη πολύ αργά: οι δρόμοι είναι αποκλεισμένοι, τα μέσα μεταφοράς έχουν επιταχθεί.

Αναστασία

Είναι επομένως παντού…

Ελένη, συνεχίζοντας

και εμείς δεν είμαστε πουθενά.

Ανδρέας

Έχουμε ήδη μειωθεί ως ξένοι μέσα στην ίδια μας τη χώρα μας.

Ελένη

Τι θα κάνουμε, λοιπόν; Χρόνος. Όλη η ζωή μας είναι εδώ.

Αναστασία

Μέσα στο αλλού…

Λευτέρης

Ο κόσμος μας έχει ξεχάσει επομένως… Σαν να ήμασταν παρά οι άνθρωποι ενός μόνου ονείρου…

Ελένη

Ένα όνειρο που συντρίφθηκε από την πραγματικότητα.

Ανδρέας

Αυτή τη στιγμή, η ζωή μας έχει εγκλωβιστεί από την πραγματικότητα…

Αναστασία

Είναι το τέλος της ιστορίας μας;

Λευτέρης

Όχι, δεν θα το δεχτώ ποτέ αυτό! Πρέπει να αγωνιστούμε!

Ελένη

Αλλά πώς;

Λευτέρης

Θα φύγω το βράδυ για να βρω ενισχύσεις…

Ελένη

Και εμείς θα μείνουμε εδώ μόνοι μέσα στη νύχτα;

Λευτέρης

Αυτό είναι το πρέπον! Σιωπή. Θα επιστρέψω αύριο το βράδυ στις 10… το αργότερο.

Αναστασία

Έχω το συναίσθημα ότι η αυριανή μέρα θα αργήσει να έρθει.

Ανδρέας

Αλλά γιατί; Δεν θα περιμένουμε παρά μια μόνο ημέρα…

Ελένη

Η Αναστασία έχει δίκιο … Κάθε ημέρα είναι ένα κομμάτι της αιωνιότητας…

Αναστασία

Και αυτή η ημέρα είναι διαφορετική… Έχει τη γεύση του λυκόφωτος.

Λευτέρης

Δεν είναι ώρα για λόγια!

Ελένη

Κι όμως αρκούσε μια λέξη για να αποφευχθούν όλα αυτά!

Ανδρέας

Μόνο, η σιωπή ήταν η μόνη για να ακουστεί.

Αναστασία

Αυτή η σιωπή, είναι η αρχή της λήθης…

Ελένη

Έτσι θα πεθάνουμε…

Αναστασία

Δεν είναι η μοίρα που μας επιφυλάσσεται…

Ελένη

Τι άλλο μπορεί να μας φέρει;

Αναστασία

Δεν θα πεθάνουμε, θα ζήσουμε μέσα στη λήθη.

Λευτέρης

Δεν θέλω πια να ακούω αυτό!

Αναστασία

Κανένας πια δεν θα μας ακούει…

Ο Λευτέρης σηκώνεται και κοιτάζει το εκκρεμές, στη συνέχεια περιεργάζεται τον ορίζοντα από το παράθυρο.

Λευτέρης

Ο ήλιος σύντομα θα ανατείλει…

Ελένη

Και οι στρατιώτες του σκότους θα εισβάλουν σε όλη τη χώρα.

Ανδρέας

Δεν θα τολμήσουν.

Ο Λευτέρης , πάντα στο παράθυρο. Χωρίς να τους ακούει.
Η αντίσταση δεν μπορεί να οργανωθεί παρά μέσα στο σκοτάδι.

Αναστασία

Η δειλία επίσης…

Ανδρέας

Ο λαός μας δεν είναι δειλός!

Ελένη

Κανένας λαός δεν είναι δειλός. Είναι μόνο ο πληθυσμός…

Ανδρέας

Δεν έχεις το δικαίωμα!

Ελένη

Γιατί λοιπόν; Είμαι και εγώ μέρος αυτού του πληθυσμού…

Λευτέρης

Ο λαός μας θα εξεγερθεί!

Ελένη

Αλλά ο πληθυσμός δεν επιθυμεί παρά να ζήσει.

Αναστασία

Ελάχιστη σημασία έχει το σκοτάδι, η ουσία είναι η ζωή.

Λευτέρης

Πώς να ζήσεις μέσα στη λήθη;

Αναστασία

Στην σιωπή.

Λευτέρης

Η ίδια η σιωπή είναι ένα βάσανο.

Αναστασία

Είναι τα δάκρυα της σιωπής που χύνεις.

Ο Λευτέρης βγαίνει με το σκοτάδι.

Σκηνή 3

Αναστασία, Ελένη

Το δωμάτιο είναι άδειο τώρα, βυθισμένο στο σκοτάδι. Μια νεαρή γυναίκα ντυμένη στα μαύρα ανάβει κεριά στο κεντρικό τραπέζι. Στη συνέχεια φεύγει να φέρει πιάτα και μαχαιροπήρουνα για να στρώσει το τραπέζι. Το όλο σκηνικό μοιάζει με μια τελετή. Τελειώνει φέρνοντας το πιάτο της σούπας και αρχίζει να σερβίρει σε αόρατους επισκέπτες. Στη συνέχεια, κάθεται σιωπηλά και με τα χέρια διπλωμένα αρχίζει μια μακρά προσευχή. Φαίνεται απελπιστικά μόνη. Στη συνέχεια, μια άλλη γυναίκα, επίσης, ντυμένη στα μαύρα, περπατά στη σκηνή και στέκεται πίσω από αυτή. Εκείνη αγκαλιάζει τα χέρια της και τη φιλά τρυφερά στο κεφάλι. Η άλλη γυναίκα σηκώνει στη συνέχεια το κεφάλι και φαίνονται τα μάτια της γεμάτα δάκρυα.

Αναστασία

Ελένη, δεν είσαι πια μόνη…

Ελένη

Θα είναι πάντα μαζί μας.

Αναστασία

Οι αγνοούμενοι…

Ελένη, διακόπτοντάς την

Μην προφέρεις αυτή τη λέξη, σε ικετεύω.

Αναστασία

Ποια άλλη θα μπορούσε να τους προσδιορίσει;

Ελένη

Οι άνθρωποι… Σιωπή. Είναι αλήθεια ότι δεν έχουμε πια τίποτα από αυτούς…

Αναστασία

Μόνο μερικές ασπρόμαυρες φωτογραφίες.

Ελένη

Μια ολόκληρη ζωή συρρικνώνεται σε μια εικόνα.

Αναστασία

Ο χρόνος συρρικνώνεται σε μια στιγμή.

Ελένη

Τότε αυτή η στιγμή, είναι το παν…

Αναστασία

Αυτό το παν είναι που έχουμε.

Ελένη, με μία κραυγή

Μα γιατί; Χρόνος. Σε μια νύχτα, μου πήραν τα πάντα: τον αδελφό μου και τον άντρα μου.

Αναστασία

Ηρέμησε, Ελένη, Ηρέμησε.

Ελένη, απελπισμένη

Αλλά πώς; Χρόνος. Η ζωή μου δεν είναι παρά μια ύπαρξη υπό κατάρρευση…

Αναστασία

Κι όμως έτσι έχει αποκτήσει νόημα!

Ελένη, έκπληκτη.

Δεν σε καταλαβαίνω.

Αναστασία

Μιλώ πάντα με παράξενο τρόπο. Μην μου κρατάς κακία.

Ελένη

Είναι ο χαρακτήρας σου… Αλλά αυτή η φορά, πρόκειται για τη ζωή μου!

Αναστασία

Η ζωή σου δεν ήταν τίποτα πριν…

Ελένη

Πώς μπορείς να λες αυτό;

Αναστασία

Είχες μια οικογένεια, είναι αλήθεια, και επίσης ένα σπίτι, γείτονες. Ωστόσο, όλα αυτά δεν ήταν τίποτα.

Ελένη

Όλα αυτά ήταν το παν για μένα.

Αναστασία

Τότε λέμε το ίδιο πράγμα …

Ελένη

Πώς;

Αναστασία

Όλα αυτά που ήταν τόσο σημαντικά για εσένα δεν ήταν παρά μια ύπαρξη. Χρόνος. Η ζωή σου δεν άρχισε παρά μετά από…

Ελένη, διακόπτοντάς την

Μην λες αυτή τη λέξη!

Αναστασία

Πριν δεν ήσουν παρά μία γυναίκα. Τώρα, είσαι ένα σύμβολο για το λαό μας.

Ελένη

Δεν με νοιάζει να είμαι σύμβολο. Χρόνος. Δεν θέλω παρά μόνο τον άντρα μου και τον αδελφό μου. Θέλω να είμαι μια γυναίκα …

Αναστασία

Είτε το θέλεις είτε όχι, ο πόνος σου σ’έχει μεγαλώσει.

Ελένη

Ο πόνος μου είναι τόσο μεγάλος που δεν μπορεί να βρει μια θέση στην καρδιά μου …

Αναστασία

Είναι το μεγαλείο του που αγγίζει το λαό μας.

Ελένη

Ωστόσο για τους άλλους, είμαι μια γυναίκα μαυροφορεμένη …

Αναστασία

Μην το λες αυτό, Ελένη. Σιωπή. Αυτό το μαύρο είναι η μνήμη μας.

Ελένη

Ποια μνήμη; Ο χρόνος παρασύρει τα πάντα στο πέρασμά του.

Αναστασία

Στο παρελθόν μόνο όταν η ζωή σου ήταν μια ύπαρξη.

Ελένη, χωρίς να ακούει.

Όταν η ζωή μου ήταν ένα δώρο …

Αναστασία

Τώρα η ζωή σου είναι μόνο μνήμη. Κάθε στιγμή είναι χαραγμένη στο χρόνο.

Ελένη

Για τον πληθυσμό, είμαι μια μελλοντική ταφόπλακα.

Αναστασία προς αυτήν

Μην το λες αυτό! Ο πληθυσμός δεν έχει κανένα δικαίωμα …

Ελένη

Είμαι ένα μνήμα χωρίς ταφή.

Αναστασία

Είσαι η υψωμένη γροθιά του λαού μας! Είσαι η κραυγή της αντίστασής μας!

Ελένη

Είμαι μόνο ένας θρήνος! Χρόνος. Είμαι τα δάκρυα της σιωπής!

Αναστασία

Το μαύρο φως σου ο εχθρός δεν μπορεί να το φτάσει!

Ελένη

Επειδή ζω ανάμεσα στους νεκρούς.

Αναστασία

Μια μέρα, χάρη σε σένα, οι νεκροί κι οι ζωντανοί θα πάρουν τη μοίρα τους στα δύο χέρια και όλες οι καμπάνες θα ηχούν στη χώρα μας, κραυγάζοντας
«Αυτή η γη είναι η γη μας, στη ζωή, στο θάνατο. »

Σκοτάδι.

Σκηνή 4

Γιάννης, Λευτέρης, Πέτρος, Ελένη, Ανδρέας, Αναστασία, 2 γυναίκες …

Το δωμάτιο είναι πιο φωτεινό από ποτέ. Είναι καλοκαίρι και η ζέστη κατακλύζει το δωμάτιο. Όλοι οι άνθρωποι είναι γύρω από το κεντρικό τραπέζι που είναι γεμάτο με τρόφιμα. Η σκηνή λαμβάνει χώρα τη στιγμή που οι συνδαιτημόνες υψώνουν τα ποτήρια τους για την υγεία του …

Γιάννης

Στην υγεία σου, Λευτέρη!

Τσουγκρίζουν τα ποτήρια.

Λευτέρης

Στην υγεία μας!

Μια άλλη γυναίκα φέρνει νέα πιάτα.

Ο Λευτέρης αρχίζει το τραγούδι και οι άλλοι επαναλαμβάνουν το τραγούδι του σε χορωδία.

Πέτρος

Μακάρι το σπίτι σας να είναι πάντα γεμάτο!

Ελένη

Σ’ ευχαριστώ, Πέτρο! Το ίδιο για το δικό σου!

Πέτρος

Ανδρέα, ο Θεός να φυλάει τη γυναίκα σου!

Λευτέρης

Η αδελφή μου δεν φοβάται κανέναν …

Ελένη

Μέσα στο σπίτι!

Γέλιο των συνδαιτημόνων.

Ανδρέας

Πέτρο, το ψάρι σου είναι υπέροχο!

Ελένη

Όπως πάντα …

Λευτέρης

Μια μέρα θα έρθω μαζί σου …

Πέτρος

Όποτε θέλεις, φίλε μου … Η θάλασσα είναι πάντα εκεί.

Λευτέρης

Η θάλασσα, ναι, αλλά ο χρόνος …

Ανδρέας

Ο χρόνος είναι με μας.

Αναστασία

Για πόσο καιρό ακόμα;

Γιάννης

Γιατί το λες αυτό;

Ελένη

Η Αναστασία μιλάει πάντα έτσι …

Πέτρος

Έχετε διαβάσει τις εφημερίδες;

Ανδρέας

Όχι, γιατί;

Πέτρος

Κάτι σχεδιάζεται …

Ελένη

Πού;

Πέτρος

Μίλησα με άλλους ψαράδες … Υπάρχουν κάποιες περίεργες κινήσεις στη χώρα …

Λευτέρης

Ο στρατός;

Πέτρος

Στρατιωτικοί …

Ανδρέας

Περιπολίες;

Ελένη

Υπήρχαν πάντοτε περιπολίες …

Πέτρος

Ακριβώς, δεν υπάρχουν πια.

Λευτέρης

Εδώ και πόσο καιρό;

Πέτρος

Λίγες εβδομάδες…

Αναστασία

Γιατί λοιπόν να μιλήσουμε γι ‘αυτό τώρα;

Πέτρος

Χθες, το στρατιωτικό σύνταγμα έφυγε.

Ανδρέας, έκπληκτος.

Το στρατιωτικό σύνταγμα;

Ελένη

Για να πάει πού;

Πέτρος

Κανείς δεν μπορούσε να μου πει …

Λευτέρης

Ρώτησες τους αγρότες της άλλης πλευράς του λόφου;

Πέτρος

Δεν μπορούσαν να μου πουν κάτι.

Ανδρέας

Είναι παράξενο …

Λευτέρης

Και εφημερίδες;

Πέτρος

Τίποτα περισσότερο.

Ελένη

Πράγματι κάτι συμβαίνει … Σκεπτική. Μέσα στο καλοκαίρι …

Αναστασία

Για την ιστορία, όλες οι εποχές είναι οι ίδιες.

Πέτρος, σηκώνοντας το ποτήρι του.

Στην υγεία σου, Αναστασία, με τις παράξενες φράσεις σου!

Όλοι γελούν.

Λευτέρης

Έχει δίκιο, πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή.

Γιάννης

Απολαύστε τη ζωή! Θα δούμε στη συνέχεια.

Σηκώνεται. Οι δύο γυναίκες και ο Πέτρος κάνουν το ίδιο.

Θα σας αφήσουμε να ξεκουραστείτε τώρα. Θα ξαναμιλήσουμε αύριο …

Αναστασία

Όταν κάποιοι κοιμούνται, οι άλλοι γράφουν την ιστορία …

Βγαίνουν και οι τέσσερεις χωρίς να ακούσουν.

Ελένη

Μην είσαι τόσο σκληρή μαζί τους … Χρόνος. Η ζωή είναι ισχυρότερη από οτιδήποτε άλλο.

Αναστασία

Θα είναι οι πρώτοι που θα διαμαρτύρονται.

Ανδρέας

Μα για ποιο πράγμα; Δεν ξέρουμε τίποτα προς στιγμήν.

Αναστασία

Είναι σε αυτές τις περιόδους, που λαμβάνονται οι μεγαλύτερες αποφάσεις …

Ανδρέας

Τι μπορούμε να κάνουμε;

Ελένη

Περιμένουμε για την ώρα …

Αναστασία

Δεν πρέπει!

Λευτέρης

Ωστόσο, αυτό είναι που θα κάνουμε …

Οι γυναίκες καθαρίζουν το τραπέζι. Οι άνδρες συγκεντρώνονται.

Σκηνή 5

Ανδρέας, Λευτέρης

Ανδρέας

Σκέφτεσαι πραγματικά να περιμένεις;

Λευτέρης

Όχι!

Ανδρέας

Μα τότε γιατί…

Λευτέρης

Είναι άχρηστο να τους ανησυχήσω.

Ανδρέας

Σχετικά με τι;

Λευτέρης

Δεν ξέρω ακόμη… Χρόνος. Θα καλέσω φίλους.

Κατευθύνεται προς το τηλέφωνο και το σηκώνει. Τον ακούμε να μιλάει στο τηλέφωνο.

Ο Λευτέρης είμαι…

Ο συνομιλητής του του μιλά επί μακρόν…

Οι αγρότες… Η εφημερίδα… Τώρα; …… Εγώ

Ανδρέας, ανήσυχος.

Τι συμβαίνει;

Λευτέρης

Η γραμμή κόπηκε…

Ανδρέας

Κόπηκε;

Ο Λευτέρης σηκώνει πάλι το τηλέφωνο.

Λευτέρης

Οριστικά.

Ανδρέας, ανήσυχος.

Λοιπόν, ανήκεις σε ένα δίκτυο;

Λευτέρης

Πιστεύεις ότι με ευχαριστούν τα τραγούδια της αντίστασης;

Ανδρέας, έκπληκτος.

Δεν είναι αυτό που ήθελα να πω…

Λευτέρης

Τι ήθελες να πεις τότε;

Ανδρέας

Δεν έχουμε κατοχή απ’ ότι γνωρίζω…

Λευτέρης

Δεν γνωρίζεις παρά αυτό που θέλεις να γνωρίζεις.

Ανδρέας

Τι;

Λευτέρης

Έτσι είναι η χώρα μας: ούτε κατεχόμενη, ούτε ελεύθερη… Αλλά αυτό δεν θα διαρκέσει…

Ανδρέας

Τι θέλεις να πεις;

Λευτέρης

Ότι η δέσμευση είναι συνολική ή όχι!!

Ανδρέας

Υπονοείς ότι δεν αγαπώ τη χώρα μου!

Λευτέρης

Δεν είπα αυτό…

Ανδρέας

Τότε;

Λευτέρης

Αγαπάς την εικόνα της αλλά δεν την συναισθάνεσαι: μένεις εδώ αλλά δεν ζείς εδώ!

Ανδρέας, ενοχλημένος.

Με ποιο δικαίωμα;

Λευτέρης

Αυτό του πατριώτη που βλέπει τη χώρα του σε κίνδυνο θάνατου.

Ανδρέας

Λόγια, πάντα λόγια.

Λευτέρης

Ο χρόνος για τα λόγια τελείωσε, μόνο οι πράξεις μετρούν από εδώ και πέρα…

Ανδρέας

Τι γνωρίζεις περισσότερο;

Λευτέρης

Γνωρίζω ότι αυτός που δεν αντιστέκεται πεθαίνει.

Ανδρέας

Κανένας δεν θέλει να πεθάνει!

Λευτέρης

Αλλά ποιος αντιστέκεται;

Ανδρέας

Το να μπεις σε ένα δίκτυο δεν είναι τίποτα!

Λευτέρης

Αυτή ακριβώς είναι η ιδέα μου! Χρόνος. Ενώ το να μιλάμε, να μιλάμε και να τραγουδούμε δεν είναι τίποτα.

Ανδρέας

Το τραγούδι ήταν πάντα σημαντικό για την αντίσταση.

Λευτέρης

Για τον αντιστασιακό ναι, όχι για αυτόν που απλώς το επαναλαμβάνει.

Ανδρέας

Ήσουν πάντα ακραίος!

Λευτέρης

Είναι η γη μου που με έχει γεννήσει και η ιστορία με έχει αναθρέψει έτσι…

Ανδρέας

Θα ήσουν επομένως έτοιμος να θυσιάσεις τη ζωή σου για τον αγώνα μας.

Λευτέρης

Ποια άλλη πράξη θα της έδινε το νόημα;

Ανδρέας

Το να έχεις μια οικογένεια, παιδιά…

Λευτέρης

Ο καθένας επιθυμεί αυτό για τον εαυτό του, δεν το επιθυμώ παρά μόνο για τους άλλους.

Ανδρέας

Η ζωή των άλλων δεν είναι δική σου.

Λευτέρης

Είναι αλήθεια αλλά μπορεί να την δικαιολογήσει!

Ανδρέας

Δεν έχω ανάγκη αιτιολόγησης για να ζήσω.

Λευτέρης

Τότε δεν θα ζήσεις ποτέ ελεύθερος.

Ανδρέας

Είμαι ελεύθερος να κάνω αυτό που μ’ ευχαριστεί!

Λευτέρης

Μόνο μέσα στο μαντρί σου!

Ανδρέας, προς αυτόν.

Δεν είμαι ένα πρόβατο!

Λευτέρης, ήρεμα.

Πρόβατο, αγρινό, ποια η σημασία! Δεν είσαι παρά αυτό που οι άλλοι επιθυμούν.

Ανδρέας

Είμαι ελεύθερος της ζωής μου!

Λευτέρης

Δεν θα είσαι παρά μόνο όταν θα έχεις κάνει επιλογές! Χρόνος. Χωρίς στέρηση, καμία ελευθερία!

Ανδρέας

Δεν είμαι ένα πιόνι σε μία σκακιέρα…

Λευτέρης

Καημένε μου Αντρέα, η παρτίδα έχει αρχίσει εδώ και πολύ καιρό. Σιωπή. Το ματ έχει ήδη αναγγελθεί!

Σκοτάδι.

 

ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΡΑΞΗ

Σκηνή 1

Φωνή, Γιώργος, Λευτέρης, Χρήστος, Τάκης

Η σκηνή είναι εντελώς άδεια. Αναπαριστά μια ανώνυμη φυλακή μέσα σε έναν απροσδιόριστο τόπο. Αδρανή σώματα κείτονται στο έδαφος. Η εξάντλησή τους είναι τόσο μεγάλη που μοιάζουν με νεκρά. Μια μόνο λεπτομέρεια υποδηλώνει το αντίθετο. Έχουν όλα τα χέρια τους δεμένα. Μια μεγάλη σιωπή που ακολουθείται από μια κραυγή ……

Φωνή

Όχι … όχι …

Ένας από τους ανθρώπους στο έδαφος διπλώνεται σαν να προσπαθεί να μην ακούσει τις πνιχτές κραυγές της φωνής που συνεχίζει να βογγά.

Γιώργος, με μια κραυγή.

Αφήστε τον! Αφήστε τον! Χρόνος. Κρίμα

Ένας άνδρας σηκώνεται με δυσκολία στα γόνατά του.

Λευτέρης

Είναι ανώφελο να κλαίει. Χρόνος. Κανείς δεν μας ακούει εδώ … Χρόνος. Και ακόμα κι αν μας άκουγαν, δεν θα σταματούσαν.

Σιωπή. Τον πλησιάζει αργά και γέρνει πάνω του.

Δεν εξυπηρετεί σε τίποτα …

Χρήστος

Και η αντίσταση, Λευτέρη, σε τι εξυπηρετεί; Χρόνος. Αυτή μας οδήγησε εδώ σε αυτόν τον τόπο των βασανιστηρίων …

Λευτέρης

Χωρίς την αντίστασή μας, ο λαός μας θα ήταν ήδη νεκρός!

Χρήστος

Θα πεθάνουμε απόψε και ο λαός μας θα πεθάνει αύριο, σε τι αυτό αλλάζει κάτι;

Γιώργος

Θα έδινα τα πάντα για μια μέρα επιπλέον!

Χρήστος

Δεν είναι αυτό!

Γιώργος

Τι λοιπόν; Χρόνος. Μας μένει μόνο η ζωή μας …

Λευτέρης

Άλλοι σκέφτονται για μας!

Γιώργος

Ποιοι λοιπόν;

Λευτέρης

Οι άλλοι αγωνιστές.

Χρήστος

Άστο ! Είναι ακριβώς όπως εμείς … Κανένας δεν περίμενε μια εισβολή τόσο γρήγορα … Αιφνιδιαστήκαμε … Αυτοί όπως εμείς …

Λευτέρης

Τίποτα δεν είναι σίγουρο!

Γιώργος

Ναι! Χρόνος. Ο θάνατός μας!

Χρήστος

Και τα βασανιστήρια που θα υποβληθούμε…

Τάκης

Μην μιλάτε για αυτό! Είναι αφόρητο!

Λευτέρης, με σκληρό τόνο.

Σιωπάστε!

Τάκης

Γιατί λοιπόν;

Λευτέρης

Είναι ανάξιο από μέρους μας!

Τάκης

Δεν είμαι ούτε ήρωας ούτε μάρτυρας. Σιωπή. Η αντίσταση δεν είχε την ανάγκη παρά από ανθρώπους…

Λευτέρης

Έχει ακόμη την ανάγκη από εμάς και εσένα!

Τάκης

Από εμένα; Χρόνος. Οι ανακρίσεις τους με έχουν κάμψει ήδη… Δεν είμαι παρά ένα ράκος…

Χρήστος

Όχι, Τάκη, είσαι αγωνιστής. Έχεις διακινδυνεύσει τη ζωή σου για την αντίσταση.

Τάκης

Έχω διακινδυνεύσει επειδή ήμουν ασυναίσθητος. Τώρα που μ’ έχουν κάνει να αισθανθώ τη γεύση του θάνατου, θέλω να ζήσω.

Χρήστος

Η μοναδική μας ελπίδα, είναι η σιωπή μας.

Τάκης

Η σιωπή μου δεν οφείλεται παρά μόνο στην άγνοιά μου… Χρόνος. Εάν γνώριζα κάτι, προ πολλού θα το είχα ξεράσει.

Λευτέρης, εξαγριωμένος.

Θα μας πρόδιδες για να σώσεις το τομάρι σου;

Τάκης

Τώρα που έχω αγγίξει το θάνατο με τα χέρια μου…

Δείχνει τα ακρωτηριασμένα χέρια του.

… θα έδινα τον πατέρα και τη μητέρα.

Γιώργος

Δεν πρέπει να του δίνουμε σημασία, έχει υποστεί το μαρτύριο. Άκουγα τις κραυγές του για ώρες…

Λευτέρης

Όλους μας έχουν βασανίσει.

Γιώργος

Αλλά είμαστε διαφορετικοί μπροστά στον πόνο…

Λευτέρης

Είναι θέμα θέλησης.

Τάκης

Ήταν! Χρόνος. Έχουν κάμψει τη θέλησή μου. Δεν μου μένει πια παρά μόνο το σώμα μου.

Χρήστος

Γιατί να κρίνουμε έναν άνθρωπο από την φυσική αντίστασή του; Ο Αντρέας μου είχε διηγηθεί ότι ένας άνδρας από το χωριό του, αντιστασιακός του προηγούμενου πολέμου, είχε λυγίσει κάτω από το βασανιστήριο και ότι είχε προδώσει τον αδελφό του. Τον βρήκαν μέσα στην κρυψώνα του και τον πυροβόλησαν, όπως ένα σκυλί. Έπειτα, απελευθέρωσαν τον αδελφό του. Ήθελαν τον προδότη ζωντανό και να λειτουργεί ως παράδειγμα. Χρόνος. Ήταν η ατίμωση του χωριού.

Τάκης

Ήταν; Δεν είναι πια;

Χρήστος

Πέθανε … Αυτοκτόνησε.
Τάκης

Μια ολόκληρη ζωή που μειώνεται στο τίποτα, για μια ομολογία μόνο.

Λευτέρης

Αυτή η ομολογία ήταν όλη η ζωή του…

Τάκης
Μα γιατί; Δεν ήταν ένας δειλός, ήταν αντιστασιακός!

Χρήστος

Ήταν, επίσης, ένας άνθρωπος …

Τάκης

Είναι τόσο κακό;

Λευτέρης

Τίποτα δεν είναι κακό, όσο είμαστε υπεύθυνοι.

Τάκης

Σε τι ήταν υπεύθυνος;

Λευτέρης

Στη ζωή του, στο λαό του!

Ακούμε το θόρυβο μιας πόρτας. Δύο άνθρωποι ρίχνουν έναν νέο φυλακισμένο μέσα στο δωμάτιο. Αυτός καταρρέει στο έδαφος. Εκείνοι που μπορούν ακόμη να κινηθούν, τον πλησιάζουν. Δείχνουν να τον αναγνωρίζουν χωρίς να είναι απολύτως σίγουροι.

Σκηνή 2

Οι ίδιοι και ο άγνωστος

Τάκης

Ποιος είναι;

Λευτέρης

Δεν ξέρω…

Ο Γιώργος πλησιάζει τον άγνωστο.

Γιώργος

Τον έχω δει ήδη…

Χρήστος

Πού λοιπόν;

Γιώργος

Δεν ξέρω ακόμα. Χρόνος. Ψάχνω…

Λευτέρης

Ψάξε καλά, είναι σημαντικό… Σιωπή.

Γιώργος

Νομίζω ότι τον έχω δει μέσα στα χωριά της περιοχής.

Λευτέρης

Δεν είναι αρκετό.

Χρήστος

Αφήσε τον να σκεφτεί…

Τάκης

Θα του επανέλθει.

Ο Λευτέρης είναι τώρα κοντά στο άγνωστο.

Λευτέρης

Τον έχουν χτυπήσει άσχημα.

Τάκης, ανήσυχος.

Αυτό δεν σημαίνει τίποτα!

Λευτέρης, έκπληκτος.

Πώς; Τι υποννοείς;

Τάκης

Είναι ίσως μια παγίδα…

Λευτέρης

Ο φόβος…

Τάκης

Δεν είναι ο φόβος! Χρόνος. Έχω ακούσει ήδη μια ιστορία σαν κι αυτή.

Γιώργος

Είναι αλήθεια … Την ξέρω και εγώ. Χρόνος. Είχαν βάλει έναν προδότη στην ομάδα.

Χρήστος

Και τι έγινε;

Τάκης

Τους έκανε να μιλήσουν χωρίς να το καταλάβουν, στη συνέχεια, τους πούλησε.

Γιώργος

Τους πυροβόλησαν όλους και ο προδότης ήταν στο εκτελεστικό απόσπασμα.

Χρήστος

Ο άθλιος!

Λευτέρης

Αυτός ο άνθρωπος είναι στο χείλος του θανάτου και εσείς τον συγκρίνετε με ένα προδότη!

Τάκης

Εσύ είσαι ο αρχηγός και ξέρεις καλά ότι πρέπει να λαμβάνουμε προφυλάξεις.

Γιώργος

Σώπα, Τάκη, θα μπορούσε να σ’ ακούσει.

Λευτέρης

Μα είναι αναίσθητος!

Τάκης

Είναι θέμα αρχής!

Λευτέρης

Ακριβώς! Χρόνος. Βοήθησέ με, λοιπόν!

Τάκης

Όχι!

Ο Χρήστος πλησιάζει και βοηθά τον Λευτέρη να σηκώσει το κεφάλι του άγνωστου. Τον τοποθετούν στα γόνατα του Λευτέρη.

Χρήστος

Πιστεύεις ότι θα γίνει καλά;

Λευτέρης

Δεν ξέρω … Σιωπή.

Ο Γιώργος, κοιτάζοντας το λερωμένο πρόσωπο του άγνωστου.

Θυμάμαι τώρα …

Τάκης, ανυπόμονος.

Λοιπόν, ποιος είναι;

Γιώργος

Είναι ένας αγρότης. Τον έχω δει στις αγορές, πουλούσε τα τυράκια του …

Χρήστος

Άρα, δεν ανήκει στο δίκτυο …

Γιώργος

Σε κάθε περίπτωση, όχι απ’ όσο γνωρίζω.

Λευτέρης

Γιατί τον έφεραν σε αυτή την κατάσταση;

Χρήστος

Ίσως να ξέρει κάτι …

Γιώργος

Το δίκτυο δεν έχει …

Ο Χρήστος του κάνει νόημα να σωπάσει.

Τάκης

Όλα αυτά είναι απίθανα …

Λευτέρης

Σώπα! Ο φόβος σου είναι αφόρητος!

Ο Τάκης απομακρύνεται από την ομάδα.

Τάκης

Σας είχα προειδοποιήσει! Χρόνος. Αυτός ο αγρότης θα προκαλέσει την καταστροφή μας!

Λευτέρης

Από την πλευρά μου, βλέπω έναν άνθρωπο, έναν άνθρωπο που υποφέρει … Και μέσα στα δεινά δεν είμαστε παρά ένας.

Χρήστος

Πρέπει όμως να πάρουμε προφυλάξεις.

Γιώργος

Λευτέρη, η μεγαλοψυχία σου μας έχει συχνά προκαλέσει προβλήματα …

Χρήστος

Είναι προς τιμήν της ομάδας μας.

Γιώργος

Έχουμε διατρέξει κινδύνους για το τίποτα.

Χρήστος

Για τίποτα; Χρόνος. Δεν μπορούσαμε να τους σκοτώσουμε … Ήταν αθώοι!

Γιώργος

Η αντίσταση δεν τους είχε ανάγκη.

Λευτέρης

Δεν είχε ανάγκη ούτε το θάνατό τους.

Γιώργος

Είσαι πολύ ευαίσθητος! Αυτό που μετρά είναι τα αποτελέσματα.

Χρήστος

Η ομάδα μας δεν έχει γνωρίσει ποτέ την αποτυχία.

Γιώργος, με τόνο απότομο.

Ωστόσο, είμαστε εδώ …

Λευτέρης

Αφήσε τον, Χρήστο, έχει δίκιο. Όλα αυτά είναι δικό μου λάθος!

Γιώργος

Δεν είναι η ενοχή σου που θα μας σώσει.

Χρήστος

Λευτέρη, δεν είσαι ένοχος για τίποτα!

Λευτέρης

Αλλά είμαι υπεύθυνος για τα πάντα!

Σκοτάδι.

Στο μισοσκόταδο του κελιού τους, ακούμε τα βογγητά του άγνωστου.

Σκηνή 3

Οι ίδιοι και ο Σταύρος

Η αρχή της σκηνής λαμβάνει χώρα στο μισοσκόταδο.

Χρήστος

Ανακτά τις αισθήσεις του.

Λευτέρης, απευθυνόμενος στον άγνωστο.

Είναι εντάξει … Είναι εντάξει …

Ο άγνωστος βογγά.

Γιώργος

Τι λέει;

Λευτέρης

Τίποτα προς το παρόν … Αφήστε τον να συνέλθει… Στον άγνωστο. Είμαστε ανάμεσα σε φίλους … Μην ανησυχείς.

Τάκης

Δεν είναι φίλος μου! Εγώ δεν τον ξέρω καν!

Χρήστος

Σταμάτα να κάνεις το παιδί …

Τάκης

Μπορεί να είναι ένας προδότης …

Λευτέρης

Κλείστο, Τάκη!

Ακούμε θορύβους από τους διαδρόμους.

Γιώργος

Κάτι συμβαίνει δίπλα.

Χρήστος

Είναι μάλλον ο Σταύρος … Θα πρέπει να τον φέρνουν …

Σιωπή, μετά ο θόρυβος της πόρτας. Ένας άντρας ρίχνεται στο έδαφος.

Γιώργος, που ορμά προς το μέρος του.

Σταύρο, Σταύρο;

Στη συνέχεια αναγνωρίζοντάς τον.
Είναι αυτός, παιδιά! Είναι ο Σταύρος!

Σταύρος

Δεν είπα τίποτα, δεν είπα τίποτα.

Λευτέρης

Το γνωρίζουμε Σταυρό … Χρόνος. Δεν είναι αυτοί που μπορούν να σε κάνουν να λυγίσεις …

Χρήστος, γεμάτος κατανόηση.

Έχεις γνωρίσει πολλά άλλα, έτσι δεν είναι;

Τάκης

Πόσο καιρό είναι στην αντίσταση;

Λευτέρης

Δεν έχει σημασία!

Τάκης

Δεν μου έχεις εμπιστοσύνη τώρα;

Λευτέρης

Δεν είναι αυτό.

Τάκης

Τι είναι τότε;

Χρήστος

Σε προστατεύει, αυτό είναι όλο.

Τάκης

Δεν θέλω να είμαι προστατευμένος! Θέλω να είμαι ελεύθερος! Θέλω να ζήσω! Χρόνος. Τι θα μπορούσε να ομολογήσει;

Σταύρος

Τίποτα!

Τάκης

Γιατί, τότε επέστρεψες λέγοντας: «Εγώ δεν είπα τίποτα;»

Χρήστος

Είναι μια έκφραση … Διστακτικά. Το σημαντικό είναι ότι δεν τον λύγισαν … Το σημαντικό είναι ότι κανέναν από εμάς δεν λύγισε.

Τάκης

Το σημαντικό είναι να ζεις!

Λευτέρης

Το σημαντικό δεν είναι πια εδώ … Το ξέρεις πολύ καλά … Πρέπει να πεθάνουμε.

Τάκης, καταρρέοντας.

Μα γιατί, γιατί; Χρόνος. Είμαι μόνο ένα παιδί!

Χρήστος

Ένα παιδί της ελευθερίας και της αντίστασης!!

Γιώργος

Αρκεί γι ‘αυτούς!

Τάκης

Μα δεν έχω κάνει τίποτα! Το ξέρετε! Είμαι στο δίκτυο μόνο μια εβδομάδα.

Γιώργος

Μην μιλάς για το δίκτυο!

Τάκης

Δεν με νοιάζει το δίκτυο και η αντίσταση!

Σταύρος

Δεν πρέπει, μικρέ μου, τίποτα καλύτερο δεν μπορούσε να σου συμβεί.

Τάκης

Θα πεθάνουμε ένας-ένας και αυτό είναι ό, τι έχεις να πεις;

Σταύρος

Δεν θα πω τίποτα περισσότερο. Αυτό είναι ουσιώδες!

Ο άγνωστος βογγά και πάλι.

Ποιος είναι αυτός;

Γιώργος

Είναι ένας αγρότης από ένα χωριό δίπλα.

Σταύρος

Τι κάνει εδώ;

Γιώργος

Δεν ξέρουμε τίποτα…

Σταύρος, έκπληκτος.

Δεν σας είπε τίποτα;

Λευτέρης

Μόλις ανέκτησε τις αισθήσεις του​​.

Ακούγεται θόρυβος.

Χρήστος

Έρχονται πίσω τα καθάρματα!

Ο Τάκης πηγαίνει σε μια γωνιά της σκηνής.

Γιώργος

Αυτή δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να κρυφτείς. Χρόνος. Ήδη ξέρουν …

Τάκης

Ξέρουν τι;

Γιώργος

Με ποια σειρά να μας βασανίσουν …

Τάκης

Θεέ μου!

Ακούμε τη βαριά πόρτα ν’ ανοίγει. Δύο άνδρες μπαίνουν στο δωμάτιο. Προχωρούν με τη αυτοπεποίθηση των νικητών. Στη συνέχεια, σταματούν μπροστά από έναν από τους κρατούμενους.

Όχι, έλεος!

Χρήστος

Είμαστε μαζί σου!

Σέρνουν τον Γιώργο προς την πόρτα.

Λευτέρης

Κράτα γερά! Αυτοί είναι δειλοί!

Ακούμε τη φωνή του Γιώργου.

Γιώργος

Ελευθερία ή θάνατος.

Τάκης με δάκρυα.

Ο θάνατος, ο θάνατος …

Χρήστος

Είναι πάντα μαζί μας. Χρόνος. Τώρα, όμως, τον βλέπουμε …

Τάκης

Αφήστε με ήσυχο! Αφήστε με ήσυχο!

Σταύρος

Σύντομα θα είμαστε όλοι ήσυχοι …

Ο άγνωστος σηκώνεται

Φωνή του αγνώστου

Είναι απλά θέμα χρόνου …

Λευτέρης, έκπληκτος.

Είναι η έκφραση του …

Σκοτάδι.

Σκηνή 4

Ανδρέας, Λευτέρης

Η σκηνή παριστάνει την ανάκληση μιας ανάμνησης του Λευτέρη. Ο Ανδρέας και ο Λευτέρης στέκονται στην άκρη της σκηνής, απέναντι στο κοινό.

Ανδρέας

Αυτό είναι το μέρος που σου έλεγα …

Λευτέρης

Εδώ, ο ορίζοντας φαίνεται πιο κοντά.

Ανδρέας

Τα πάντα είναι κοντά εδώ, επειδή είμαστε μακριά από όλα …

Λευτέρης

Το τέλος της γης μας.
Ανδρέας

Αυτά τα σύνορα έχουν χαραχθεί από τη θάλασσα.
Λευτέρης

Αυτή είναι η μόνη που δεν μας στερεί την ελευθερία …

Ανδρέας

Είναι αλήθεια ότι εδώ αισθάνομαι πιο ελεύθερος …

Λευτέρης

Μια μέρα ολόκληρη η γη μας θα είναι ελεύθερη.

Ανδρέας

Δεν ξέρω αν θα ζήσω αυτή τη στιγμή.

Λευτέρης

Αμφιβάλλω και εγώ …

Ανδρέας, έκπληκτος.

Μα τότε ο αγώνας σου;

Λευτέρης

Ο αγώνας ανήκει μόνο σε μένα. Χρόνος. Η ελευθερία ανήκει στο λαό …

Ανδρέας

Αλλά είσαι ελεύθερος εδώ …

Λευτέρης

Είμαι ελεύθερος αλλά η γη μου είναι πολιορκημένη.

Ανδρέας

Αυτός είναι ο λόγος που αγαπώ να έρχομαι σε αυτό το μέρος. Χρόνος. Εδώ, ξεχνάω τα πάντα.

Λευτέρης

Δεν θέλω να ξεχάσω τίποτα! Χρόνος. Όλα είναι μέσα μου.
Ανδρέας

Ο πόνος επίσης… Χρόνος. Δεν θέλω πια να υποφέρω… Χρόνος. Έχω υποφέρει υπερβολικά…

Λευτέρης

Δεν υποφέρουμε ποτέ υπερβολικά… πολύ, αλλά ποτέ υπερβολικά…

Ανδρέας

Είμαι όπως αυτή η γη. Δείχνει ένα σημείο μακρινό. Δεν μπορώ να πάω πιο μακριά…

Λευτέρης

Αυτή η γη δεν σταματάει εδώ. Χρόνος. Ζει μέσα μας…

Ανδρέας

Δεν σε καταλαβαίνω… Φαίνεσαι τόσο ανεξάρτητος και όμως δεν σταματάς να σκέφτεσαι τους άλλους. Χρόνος. Παραδείγματος χάρη, δεν διαβάζεις εφημερίδες…

Λευτέρης

Δεν είναι παρά η πληροφορία για τη μάζα.

Ανδρέας

Δεν εργάζεσαι για το στρατό.

Λευτέρης

Δεν υπάρχει παρά για να ελέγχει τη μάζα.

Ανδρέας

Και η πολιτική;

Λευτέρης

Ικανοποιείται στο να χειραγωγεί τη μάζα.

Ανδρέας

Τότε πώς σκέφτεσαι να βοηθήσεις τη χώρα;

Λευτέρης

Η βοήθειά μου δεν έχει την ανάγκη παρά μόνο το φως.

Ανδρέας

Η μυστικότητα τότε;
Λευτέρης

Δεν βλέπω άλλη εναλλακτική λύση…

Ανδρέας

Έχεις ήδη επαφές;

Λευτέρης κοιτάζει μακριά.

Λευτέρης, αλλάζοντας τόνο.

Ερχόσουν εδώ στην παιδική ηλικία σου;

Ανδρέας

Από τη στιγμή που μπόρεσα!

Λευτέρης

Μόνος;

Ανδρέας

Πάντα! Ήταν ο μόνος τρόπος για να είμαι ελεύθερος…

Λευτέρης, έκπληκτος.

Μα τότε σήμερα;

Ανδρέας

Σήμερα, είναι διαφορετικά.

Λευτέρης

Σε τι;

Ανδρέας

Η χώρα μου είναι σε κίνδυνο!

Λευτέρης

Ήταν πάντα και από τη γέννησή σου…

Ανδρέας

Το ξέρω αλλά αυτή τη στιγμή, χάρη σε εσένα, το έχω συνειδητοποιήσει…

Λευτέρης

Τότε πρέπει να υποφέρεις…

Ανδρέας

Η φιλία κάνει πάντα να υποφέρεις.

Λευτέρης

Η φιλία;

Ανδρέας

Είσαι ο μοναδικός φίλος μου… Ο φίλος που δεν είχα ποτέ.

Λευτέρης

Μην το λες αυτό Αντρέα. Είσαι αγαπητός από όλους…

Ανδρέας

Ποτέ κανένας δεν θα με αγαπήσει, όπως εσύ… Ποτέ κανένας δεν θα αγαπήσει τη χώρα μας, όπως εσύ.

Λευτέρης, πιάνοντάς τον από τον ώμο.

Κι όμως μια ημέρα, άλλοι θα σε αγαπήσουν, όπως εγώ…

Ανδρέας

Ποιος άλλος;

Λευτέρης

Εσύ, φίλε μου, εσύ!

Ανδρέας

Εγώ;

Λευτέρης

Ναι, εσύ! Χρόνος. Όταν θα έχω πεθάνει…

Ανδρέας

Μην το λες αυτό! Δεν θέλω να πεθάνεις!

Λευτέρης, συνεχίζοντας.

… και όταν η γη μας θα με έχει πάλι μέσα της, θα την αγαπήσεις, όπως την αγαπώ…

Ανδρέας, σκεπτικός.

Είναι επομένως απλώς θέμα χρόνου…

Ένας κουφός θόρυβος επαναφέρει τον Λευτέρη στην πραγματικότητα.

Αγκαλιάζονται.

Σκηνή 5

Αγρότης, Λευτέρης, Χρήστος, Τάκης, Σταύρος

Βρισκόμαστε στη φυλακή …

Αγρότης, γεμάτος τρόμο.

Επιστρέφουν… Επιστρέφουν…

Λευτέρης

Μην φοβάσαι τίποτα! Είναι απλώς μια αλλαγή κελιού …

Ο αγρότης σηκώνεται και τους κοιτάζει όλους έναν προς έναν.

Αγρότης, φοβισμένος.

Ποιοι είστε εσείς;

Λευτέρης

Φίλοι!

Αγρότης

Δεν έχω φίλους … Δεν σας γνωρίζω …

Χρήστος

Ένας από μας σε γνωρίζει …

Ο αγρότης τους κοιτάει και πάλι …

Αγρότης

Ποιος είναι;

Λευτέρης

Δεν είναι εδώ … Μόλις τον πήραν…

Αγρότης

Είναι παγίδα … Δεν γνωρίζω κανέναν …

Υποχωρεί.

Χρήστος

Μας είπε ότι ήσουν αγρότης …

Αγρότης, έκπληκτος.

Ποιος σας το είπε αυτό;

Λευτέρης

Είναι απλώς ο Γιώργος που μας το έμαθε …
Αγρότης

Δεν γνωρίζω κανένα Γιώργο … Αφήστε με ήσυχο …

Τάκης

Μιλάς για έναν άντρα …

Αγρότης

Ποίοι είστε; Τι με θέλετε;

Λευτέρης

Δεν είμαστε δήμιοι … Είμαστε φυλακισμένοι όπως εσύ …

Αγρότης

Όχι! Είμαι εδώ από λάθος …

Χρήστος

Όλοι εμείς είμαστε εδώ από λάθος …

Αγρότης

Αφήστε με να φύγω!

Τάκης

Ανόητε, δεν βλέπεις ότι είμαστε αλυσοδεμένοι σαν εσένα;

Βλέποντας τις χειροπέδες, ο αγρότης ηρεμεί.

Αγρότης

Τι έχετε κάνει για να είστε εδώ; Μακρά σιωπή. Απαντήστε λοιπόν… Σιωπή.

Τάκης

Σας είπα ότι ήταν προδότης … Προσπαθεί να μας κάνει να μιλήσουμε, το κάθαρμα …

Λευτέρης

Φτάνει πια! Χρόνος. Θα κάναμε το ίδιο στη θέση του!

Χρήστος

Δεν γνωρίζει καν γιατί είναι εδώ.

Αγρότης, ανήσυχος.

Είστε αντιστασιακοί …

Τάκης, προς αυτόν.

Δεν είμαστε τίποτα απολύτως. Χρόνος. Είμαστε νεκροί σε αναβολή …

Λευτέρης, με υπερήφανο τόνο.

Ναι, είμαστε αντιστασιακοί …

Αγρότης, έξαλλος.

Εσείς είστε λοιπόν! Εσείς είστε! Είναι εξαιτίας σας που είναι νεκροί …

Έκπληξη της ομάδας.

Χρήστος

Για ποιους μιλάς;

Αγρότης με αυτοπεποίθηση.

Δεν περνάνε αυτά μαζί μου! Χρόνος. Κατάλαβα αμέσως ότι ήσασταν αντιστασιακοί … τρομοκράτες …

Τάκης

Κάντε τον να σωπάσει!

Λευτέρης

Όχι, άφησε τον να μιλήσει …

Απευθυνόμενος στον αγρότη, με ήρεμο τόνο.

Τι είναι αυτό που λες, φίλε μου;

Αγρότης, πιο ήρεμος, αλλά πάντα τρεμάμενος.

Οι άνθρωποι του χωριού μου! Τους σκότωσαν όλους!

Χρήστος

Μα ποιοι λοιπόν;

Αγρότης

Αυτά τα καθάρματα, οι αντιστασιακοί!

Χρήστος

Δεν μπορώ να το πιστέψω …

Αγρότης, με μια κραυγή.

Αυτή είναι όμως η αλήθεια!

Λευτέρης

Ηρεμήσε! Χρόνος. Και πες μας τι πραγματικά συνέβη …

Αγρότης

Το ξέρετε καλά! Χρόνος. Αφήστε με ήσυχο!

Κατευθύνεται προς την πόρτα.

Αφήστε με να βγω!

Χρήστος

Θα βγεις μόνο όταν το θελήσουν …

Ο αγρότης καταρρέει. Φαίνεται κατάκοπος.

Αγρότης

Ανατίναξαν τη γέφυρα… Σιωπή. Και οι άλλοι εκδικήθηκαν στο χωριό μου… Σιωπή. Ήρθαν το μεσημέρι. Ο ήλιος έκαιγε δυνατά… Σιωπή. Έσπασαν όλες τις πόρτες… Σιωπή. Το χωριό είχε τρομοκρατηθεί… Τους συγκέντρωσαν όλους με τη βία στην κεντρική πλατεία… Ο φόβος ήταν ζωγραφισμένος στα πρόσωπά τους… Όλοι γνώριζαν… Σιωπή. Θεέ μου! Είχαν χωρίσει μερικούς… και τους έκαψαν με φλογοβόλο όπλο.

Ο ίδιος διπλώνεται.

Αυτή η μυρωδιά της καμμένης σάρκας… Έριχναν πάνω σε όποιον προσπαθούσε να πλησιάσει… Σιωπή.

Χρήστος

Οι μπάσταρδοι!

Λευτέρης

Σιωπή!

Εκείνος του έκανε νόημα να σωπάσει.

Αγρότης

Μόλις τελείωσε το θέαμα, πήραν τρεις γυναίκες … Και τις ανάγκασαν να παρακολουθήσουν την τελική σκηνή: τη σφαγή του χωριού … Σιωπή. Τότε τις διέταξαν να το ανακοινώσουν στα γειτονικά χωριά … Χρόνος. Ήθελαν ένα παράδειγμα …

Αρχίζει να κλαίει. Βλέποντας τον Χρήστο να τον πλησιάζει.

Μην μ ‘αγγίζετε!

Λευτέρης, κατευθυνόμενος προς αυτόν.

Δεν έχεις τίποτα να φοβηθείς από εμάς.

Αγρότης

Είναι εξαιτίας σας που αυτοί είναι νεκροί! Χρόνος. Και που είμαι εδώ! Χρόνος. Με συνέλαβαν στο διπλανό χωριό … Με πέρασαν για τρομοκράτη!

Τάκης

Η ειρωνεία!

Αγρότης

Με βασάνιζαν για ώρες για να τους ομολογήσω τα καθάρματα που ανατίναξαν τη γέφυρα …

Λευτέρης

Αυτά τα καθάρματα, όπως λες, είμαστε εμείς!

Η βαριά πόρτα ανοίγει απότομα και δύο φρουροί ρίχνουν το Γιώργο μέσα στο κελί.

Σκηνή 6

Οι ίδιοι, Γιώργος

Γιώργος, με μια πνιχτή κραυγή.

Δεν είπα τίποτα … Δεν είπα τίποτα ….

Καταρρέει και οι άλλοι τρέχουν προς το μέρος του.

Σταύρος

Λιποθύμησε …

Ο Σταύρος προσπαθεί με κάποιο τρόπο να τον ταρακουνήσει.

Χρήστος

Σιγά-σιγά, σιγά-σιγά … Χρόνος. Το σώμα του δεν είναι παρά μια πληγή …

Ο Τάκης, ο οποίος κοίταζε προσεκτικά, απομακρύνεται απότομα.

Τάκης, φεύγοντας.

Θεέ μου, Θεέ μου!

Γονατίζει. Με μια κραυγή.

Έχουν κάψει το πρόσωπό του με τσιγάρα.

Λευτέρης

Σταμάτα να κλαψουρίζεις, Τάκη … Ο Γιώργος υποφέρει …

Χρήστος, με δάκρυα στα μάτια.

Αυτός, που είχε τόσο όμορφο πρόσωπο …

Τάκης

Όλα αυτά για μια γέφυρα …

Σταύρος

Βούλωσε το, Τάκη.

Τάκης

Όχι! Όχι! Ποτέ πια εγώ δεν θα το βουλώσω!

Λευτέρης

Κάντε τον να σωπάσει … Θα μας προδώσει, ο ανόητος …

Ο Χρήστος και ο Σταύρος τον πλησιάζουν.

Τάκης

Τι θα μου κάνετε;

Φαίνεται τρομοκρατημένος.

Θα μας θυσιάσετε όλους για να σώσετε έναν άνθρωπο; Θέλω να ζήσω και εγώ! Θέλω να έχω οικογένεια … Δεν θέλω να πεθάνω εδώ …

Λευτέρης

Έχασε τα λογικά του … Ο φόβος …

Τάκης

Ναι! Δεν υπάρχει τίποτα περισσότερο από το φόβο μέσα μου. Και όλα αυτά εξαιτίας ενός τραγουδιστή! Με μια κραυγή. Ο Ανδρέας δεν είναι τίποτα για μένα!

Χρήστος και Σταύρος τον σπρώχνουν. Πέφτει κάτω και χτυπάει το κεφάλι του.

Σιωπή.

Χρήστος

Δεν κινείται πια … Χρόνος. Τον σκοτώσαμε;

Ο Σταυρός σκύβει πάνω στον Τάκη.

Σταύρος

Όχι, ακόμα αναπνέει … Χρόνος. Λιποθύμησε, αυτό είναι όλο …

Λευτέρης

Στην επόμενη ανάκριση, θα τα ομολογήσει όλα.

Σταύρος

Είναι βέβαιο … Δεν θα αντέξει το ένα τέταρτο από όσα υπέφερα…

Χρήστος

Άρα θα πρέπει να επιλέξουμε … Χρόνος. Θα είναι αυτός ή εμείς …

Λευτέρης

Δεν είναι τόσο απλό …

Χρήστος

Πώς; Χρόνος. Είσαι εσύ που μας είπες να τον κάνουμε να σωπάσει …

Λευτέρης

Αυτό είναι αλήθεια, αλλά όχι να τον σκοτώσετε …

Σταύρος

Αλλά ξέρεις ότι θα τα ξεράσει όλα.

Λευτέρης σκεπτικός.

Ναι, το ξέρω αυτό.

Χρήστος

Λοιπόν, υπάρχει μόνο μία λύση … Χρόνος. Σε αντίθετη περίπτωση, έχουμε κάνει όλα αυτά για το τίποτα …

Λευτέρης

Αυτό δεν έχει καμία σημασία για μας … Είμαστε ήδη νεκροί …

Σταύρος

Αλλά ο Αντρέας είναι ακόμα ζωντανός! Αυτός μπορεί να προειδοποιήσει τους άλλους …

Λευτέρης

Το ξέρω, αλλά ο Τάκης είναι ένα παιδί … Τι αξίζει η αντίσταση που σκοτώνει τα παιδιά της;

Σταύρος

Προτίθεσαι να καταδικάσεις δεκάδες αντιστασιακούς για έναν δειλό;

Λευτέρης

Θα καταδικάσω ένα φίλο για έναν δειλό …

Χρήστος

Δεν έχεις το δικαίωμα!

Λευτέρης

Δεν βλέπετε ότι σκοτώνοντας τον Τάκη, δεν θα είμαστε πια αντιστασιακοί, αλλά δολοφόνοι;

Σταύρος

Κανείς δεν μας αναγκάζει να σε υπακούσουμε …

Λευτέρης

Αυτό είναι αλήθεια, αλλά για να σκοτώσετε τον Τάκη, θα πρέπει πρώτα να σκοτώσετε εμένα!

Αγρότης, με διαφορετική φωνή και μια ελαφριά προφορά.

Είναι άχρηστο, είστε ήδη νεκροί!

Έκπληξη της ομάδας.

Σταύρος

Μην ανακατεύεσαι σε αυτό. Χρόνος. Δεν σε αφορά.

Αγρότης

Αυτός είναι λοιπόν ο Ανδρέας, ο τραγουδιστής που μου έλειπε …

Χρήστος

Μην προφέρεις πια αυτό το όνομα!

Αγρότης

Μα γιατί; Όλα έχουν τελειώσει τώρα …

Γιώργος, που ανέκτησε τις αισθήσεις του.

Αυτή η φωνή δεν είναι ότι του αγρότη …

Σταύρος

Πώς;

Γιώργος

Είναι αυτή του αδελφού του … Αυτός που ζούσε στο εξωτερικό.

Αγρότης

Ακριβώς ! Χρόνος. Ο Γιώργος έχει δίκιο. Χρόνος. Είμαι ο αδελφός του αγρότη … Σιωπή. Είμαι αξιωματικός του στρατού …

Λευτέρης, διακόπτοντάς τον.

Αρπάξτε τον!

Τη στιγμή της επίθεσης πάνω του, ο τελευταίος βγάζει το όπλο του και τους σημαδεύει.

Μην κουνιέστε!

Αγρότης

Αυτό είναι ήδη σοφότερο …

Οι άνδρες της ομάδας κοιτάζονται στη σιωπή.

Χρήστος

Τώρα ξέρει τα πάντα … Χρόνος. Είμαστε στο έλεος του …

Αγρότης

Ήσασταν από την αρχή … Εγώ διέταξα τις ανακρίσεις σας … Σας είχα μελετήσει … Στη συνέχεια, διείσδυσα στο δίκτυο σας …

Λευτέρης

Ο Τάκης είχε δίκιο …

Αγρότης

Από την αρχή … Μερικές φορές ο φόβος διακρίνει καλύτερα τον εχθρό.

Λευτέρης

Ξέρεις τα πάντα, αλλά είσαι μόνος …

Αγρότης

Μου φτάνει μία λέξη για να έρθουν οι φρουροί.

Λευτέρης

Ωστόσο, δεν μπορείς να μας σκοτώσεις όλους … Οι άλλοι θα σε σκοτώσουν … Με μια κραυγή. Για τον Ανδρέα!

Ρίχνονται πάνω του. Ο αξιωματικός πυροβολεί, αλλά οι άλλοι ακολούθησαν την κίνηση. Νέος πυροβολισμός. Ο Λευτέρης και ο Τάκης πέφτουν νεκροί. Ο αξιωματικός πεθαίνει μέσα σε βογγητό. Στην πύλη, οι φρουροί πυροβολούν όλους τους άλλους.

Σκοτάδι.

ΤΡΙΤΗ ΠΡΑΞΗ

Σκηνή 1

Φωνή του αξιωματικού και τριών γυναικών

Η σκηνή έχει βυθιστεί στο απόλυτο σκοτάδι. Είναι άδεια … Ακούγεται ένας θόρυβος πλήθους, χωρίς να είναι κατανοητό το νόημά του, ακολουθούμενος από μια μακρά σιωπή και, τέλος, μια απότομη φωνή …

Φωνή του αξιωματικού

Αν τους κάψαμε, είναι για να απαλλαγούμε από τα παράσιτά τους … Χρόνος. Αν οι τρομοκράτες ανατίναξαν την γέφυρα, είναι εξαιτίας σας! Σιωπή. Αν δεν ήσασταν εδώ, η γέφυρα δεν θα καταστρεφόταν … Η ύπαρξή σας είναι μια προσβολή για τη φυλή μας … Δεν είστε τίποτα … Είστε ένα μάτσο δειλοί … Τους ακούγατε να φωνάζουν, αλλά δεν κουνηθήκατε … Κάποιοι προσπάθησαν να εναντιωθούν σε μας, στην εξουσία μας … Είναι εκεί, νεκροί μέσα στο αίμα τους … Ενώ εσείς είστε εδώ, μάρτυρες της δικής σας ντροπής … Σιωπή. Δεν είστε παρά ένας λαός δειλών και θα σας το αποδείξω… Χρόνος. Ορίστε μου τρία νέα θύματα μόνο γυναίκες αυτή τη φορά … Χρόνος. Μετράω μέχρι το τρία. Αν μέχρι το τρία δεν μου έχετε ορίσει τα θύματα, θα σκοτώσω έναν από εσάς τυχαία … Σιωπή. Ένα… Χρόνος. Δύο … Χρόνος. Τρία … Χρόνος.

Έξαλλος.

Κανείς δεν κινείται! Σκοτώστε αυτό το σκυλί!

Πυροβολισμός. Ένα σώμα πέφτει στο έδαφος.

Λοιπόν, πού ήμουν; Χρόνος. Ένα .. Χρόνος. Πώς; Τρεις εθελόντριες; Χρόνος. Κάνω λάθος; Θα παραμείνει μία υποψία θάρρους σε αυτόν το λαό; Σιωπή.

Διακρίνουμε τη μορφή τριών γυναικών.

Ποια είναι η τελευταία σας επιθυμία;

Φωνές των τριών γυναικών μαζί.

Ο θάνατος!

Φωνή του αξιωματικού

Θα γίνει και αυτό! Αλλά πρώτα, ας απαλλαγούμε από το παράσιτο … Πετάξτε τον στη γωνία.

Μία – μία, πέφτουν στο κέντρο της σκηνής. Κρατιούνται σφιχτά η μία πλάι στην άλλη. Σιωπή.

Πύρ!

Ακούγεται εκκωφαντικός θόρυβος των πυροβολισμών και η βουβή πτώση των σωμάτων το ένα πάνω στο άλλο. Τα όπλα τελικά σιωπούν. Μεγάλη σιωπή. Οι τρεις γυναίκες σηκώνονται όρθιες σιγά- σιγά. Τα χέρια στο στόμα και στα μάτια για να μην ουρλιάξουν μπροστά στο φρικιαστικό θέαμα. Γονατίζουν και αρχίζουν να προσεύχονται με τα χέρια διπλωμένα …

Είναι περιττό να προσεύχεστε! Είναι όλοι νεκροί … Και αν εσείς είστε ακόμα ζωντανές είναι για να είστε μάρτυρες του θανάτου τους. Έχετε οριστεί για να καταθέσετε μπροστά στην ιστορία και να πείτε στο λαό σας για το μεγαλείο και τη δύναμη της φυλής μας. Χρόνος. Αυτό είναι το τέλος της ιστορίας σας. Από εδώ και στο εξής θα ζείτε στη λήθη!

Φως πάνω στις τρεις γυναίκες.

Σκηνή 2

Τρεις γυναίκες μαυροφορεμένες

Είναι ακόμα γονατισμένες

Ειρήνη

Είναι όλοι νεκροί …

Αναστασία

Όχι, είναι όλοι τους δολοφονημένοι.

Ειρήνη

Ποια είναι η διαφορά γι ‘αυτούς;

Αναστασία

Γι ‘αυτούς, καμία … Χρόνος. Αλλά για το λαό μας …

Ελένη

Σκότωσαν τον Ανδρέα μου …

Δεν μπορεί να σταματήσει να κλαίει.

Ειρήνη

Τον πυροβόλησαν, όπως ένα σκυλί.

Αναστασία

Όχι, όπως ένα τσακάλι! Χρόνος. Ήταν ένας κίνδυνος για αυτούς …

Ελένη

Αλλά γιατί; Ήθελε απλά να βοηθήσει τους καταδικασμένους …

Αναστασία

Είναι με αυτήν του την κίνηση που το κίνημα ξεκίνησε …

Ειρήνη

Το θάρρος του ήταν ένα παράδειγμα για τους άλλους …

Ελένη

Αλλά αυτός είναι νεκρός! Πέθανε για αυτή τη κίνηση!

Αναστασία

Επειδή αυτή η κίνηση ήταν της αντίστασης εναντίον του τυράννου …

Ειρήνη

Το θάρρος του λαού μας.

Ελένη

Όμως το είδατε, όπως και εγώ: ο λαός μας είναι νεκρός!

Αναστασία

Ο λαός μας είναι μέσα μας τώρα.

Ειρήνη

Θα το καταθέσουμε έναντι της ιστορίας.

Ελένη

Είστε ασυναίσθητες; Χρόνος. Έχετε ήδη ξεχάσει; Χρόνος. Έχουμε καταδικαστεί να ζούμε μέσα στη λήθη.

Αναστασία

Η μνήμη είναι εγκλωβισμένη μέσα στη λήθη.

Ειρήνη

Η λήθη είναι η φυλακή της μνήμης.

Ελένη

Σωπάστε ! Χρόνος. Δεν θέλω παρά μόνο να πεθάνω …

Αναστασία

Όσο ζούμε χάρις στη μνήμη μας, ο λαός μας θα ζει μέσα μας.

Ελένη

Όλος ο λαός που ζει μέσα στο σκοτάδι.

Ειρήνη

Αυτό το μαύρο είναι η μνήμη μας.

Αναστασία

Και ο λαός μας θα είναι το φως του μαύρου!

Ελένη

Όπως και το φως που ζει από το μαύρο …

Ειρήνη

όλος ο λαός μας θα ζει μέσα στη μνήμη μας!

Αναστασία, καθώς σηκώνεται.

Έλα, Ελένη … Πρέπει να φύγουμε τώρα …

Η Ειρήνη σηκώνεται επίσης, αλλά η Ελένη παραμένει γονατισμένη.

Ελένη

Δεν μπορώ … Όλο αυτό είναι πάρα πολύ βαρύ για μένα …

Αναστασία

Είναι χάρη στο βάρος της μνήμης μας που θα αφήσουμε ίχνη πάνω στη γη μας …

Ελένη

Καημένε μου, Ανδρέα…

Η Ελένη σηκώνεται με τη βοήθεια της Αναστασίας και της Ειρήνης.

Είστε ό,τι μου έχει απομείνει …

Ειρήνη

Μην το λες αυτό, Ελένη …

Αναστασία

Οι άλλοι αντιστασιακοί μας περιμένουν για να γράψουμε την ιστορία του λαού μας …

Ελένη

Ποιοι είναι αυτοί;

Αναστασία

Οι στάχτες του φωτός! Ο Λευτέρης και οι άνδρες του …

Σκοτάδι.

Σκηνή 3

Σταύρος, Χρήστος, Ανδρέας

Στη σκηνή, ένας άνδρας κάθεται σε ένα τραπέζι. Ένας άλλος περπατά μέσα στο δωμάτιο. Σιωπή.

Σταύρος

Σταμάτα να περπατάς έτσι …

Χρήστος

Δεν μπορώ … Είναι ισχυρότερο από μένα…

Σταύρος

Είναι ο νέος που σου δημιουργεί αυτό το αποτέλεσμα;

Χρήστος, σταματώντας.

Τον ξέρεις;

Σταύρος

Μου είπαν ότι ήταν τραγουδιστής …

Χρήστος, έκπληκτος.

Τραγουδιστής; Χρόνος. Τι θα κάνουμε με έναν τραγουδιστή;

Σταύρος

Το δίκτυο έχει ανάγκη από αντιστασιακούς … Αυτό είναι όλο!

Χρήστος

Από ποιον είναι συστημένος ;

Σταύρος

Ο Λευτέρης!

Χρήστος

Από τον Λευτέρη τον ίδιο;

Αρχίζει να περπατά πέρα δώθε. Ένα χτύπημα στην πόρτα δύο φορές στη συνέχεια μία φορά.

Σταύρος

Πήγαινε να ανοίξεις, Χρήστο …

Ο Χρήστος περπατά προς την πόρτα.

Χρήστος, απευθυνόμενος στον άγνωστο.

Εδώ είναι …

Ο άντρας μπαίνει μέσα και στέκεται μπροστά στο τραπέζι.

Σταύρος

Μπορείς να καθίσεις …

Ο άντρας κάθεται. Ο Χρήστος συνεχίζει να περπατά και στέκεται πίσω από τον άντρα.

Χρήστος

Γιατί να ενταχθείς στο δίκτυο;

Ανδρέας, στρεφόμενος προς αυτόν.

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος … Χρόνος. Η χώρα βρίσκεται σε κίνδυνο …

Χρήστος

Τι μπορείς να προσφέρεις στο δίκτυο;

Ανδρέας

Τη ζωή μου!

Σταύρος

Έχεις κάποιες ειδικές ικανότητες;

Ανδρέας

Είμαι επιδέξιος.

Χρήστος

Αυτό είναι όλο;

Ανδρέας

Συχνά, αυτό είναι αρκετό!

Σταύρος

Μας είπαν ότι ήσουν τραγουδιστής …

Ανδρέας

Είναι αλήθεια … Νόμιζα ότι ήταν άχρηστο …

Χρήστος

Έχεις δίκιο …

Σταύρος

Όχι, αυτό είναι λάθος! Χρόνος. Η ικανότητα είναι πάντα χρήσιμη … Χρόνος. Χρειαζόμαστε ένα μουσικό …

Χρήστος, έκπληκτος.

Πώς;

Σταύρος

Σε μία εβδομάδα, χρειαζόμαστε ένα μουσικό …

Χρήστος

Αλλά σε μια εβδομάδα …

Σταύρος, διακόπτοντάς τον.

Ακριβώς!

Ανδρέας

Λοιπόν, είμαι ο άνθρωπος σας.

Χρήστος

Αυτό θα δούμε στη συνέχεια …

Ανδρέας

Θα περιμένω τις οδηγίες …

Σταύρος

Θα είσαι μόνος … Δεν θα έχεις καμία κάλυψη …

Ανδρέας

Πάντα ήμουν μόνος.

Χρήστος

Γιατί, δεν αγαπάς τους άλλους;

Ανδρέας

Είμαι διαφορετικός, αυτό είναι όλο.

Σταύρος

Τότε θα είμαστε σε θέση να δούμε για τι είναι ικανή αυτή η διαφορετικότητα …

Ανδρέας

Δεν είμαι τίποτα για σας, αλλά είμαι ικανός για τα πάντα.

Σταύρος

Εδώ, δεν έχει σημασία ποιος είσαι, το μόνο πράγμα που έχει σημασία είναι τι κάνεις! Χρόνος. Θα επικοινωνήσουμε μαζί σου …

Ο Ανδρέας σηκώνεται και φεύγει.

Χρήστος, αναστατωμένος.

Για ποιο λόγο δεν με ενημερώσατε;

Σταύρος

Αυτές ήταν οι οδηγίες …

Χρήστος

Του Λευτέρη;

Σταύρος

Ποιού άλλου!

Χρήστος

Του έχεις εμπιστοσύνη;

Σταύρος

Αυτό δεν έχει καμία σημασία!

Χρήστος

Δεν σε καταλαβαίνω …

Σταύρος

Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά …

Χρήστος

Αλλά γιατί; Χρόνος. Πρόκειται για ένα νέο, όπως έναν άλλο …

Σταύρος

Όχι! Ο Λευτέρης έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του!

Χρήστος

Είναι γι ‘αυτό λοιπόν …

Σταύρος

Ακριβώς …

Χρήστος

Δεν έπρεπε να τον ανακρίνουμε, μόνο να τον συναντήσουμε.

Σταύρος

Ακριβώς …

Χρήστος

Άρα, είναι αλήθεια, θα είναι ο αντιπερισπασμός μας … Και θα είναι μόνος!

Σταύρος

Όλοι είμαστε μόνοι απέναντι στο θάνατο!

Σκοτάδι.

Σκηνή 4

Ανδρέας, Χωρικός, ένας άλλος, ένας άλλος άλλος

Η σκηνή φωτίζεται σταδιακά μέχρι να γίνει πολύ φωτεινή. Αναπαριστά ένα παραδοσιακό πανηγύρι του χωριού. Στο κέντρο, αναγνωρίζουμε τον Ανδρέα με την κιθάρα του που ακούει ένα χωρικό, ο οποίος του μιλάει στο αυτί. Φαίνεται να του κάνει παραγγελία ενός τραγουδιού.

Ανδρέας, καθώς σηκώνεται.

Είναι εντάξει!

Ένα πλατύ χαμόγελο ζωγραφίζεται τότε στο πρόσωπο του χωρικού.

Χωρικός

Έχεις πραγματικά μια εξαιρετική μνήμη!

Ένας άλλος

Σου το είπα ότι τα ξέρει όλα …

Χωρικός

Είναι αλήθεια … Αλλά δεν το περίμενα αυτό …

Ανδρέας

Η μουσική μου είναι η ζωή μου, ο λαός μου και είναι …

Κόβεται.

Ένας άλλος

Εμπρός ξεκίνα, Ανδρέα!

Ο Ανδρέας αρχίζει να τραγουδάει και όλο το χωριό απαντά από καρδιάς στο τραγούδι του. Διαβάζουμε στα πρόσωπά τους την ταύτιση του πνεύματος.

Ένας άλλος

Ακόμα ένα, ακόμα ένα!

Χωρικός

Αφήστε τον να αναπνεύσει λίγο! Χρόνος. Δώστε του κάτι να πιει!

Ένας άλλος

Έχεις δίκιο …

Σηκώνεται για να σερβίρει ποτά στον Ανδρέα.

Ανδρέας, σηκώνοντας το ποτήρι του.

Στην υγεία μας σε όλους!

Χωρικός μαζί.

Στην υγεία σου, Ανδρέα!

Χωρικός

Η φωνή του λαού μας …

Ανδρέας

Το μονοπάτι του λαού μας δεν είναι η μουσική …

Ένας άλλος, έκπληκτος.

Τι λες;

Ανδρέας

Ο ήχος του όπλου και μόνο θα απελευθερώσει τους ανθρώπους μας …

Χωρικός

Μη μιλάς έτσι, παιδί μου …

Ένας άλλος

Η σοφία μας λέει να σωπάσουμε.

Ανδρέας

Μόνο ο θάνατος έχει αυτό το δικαίωμα!

Χωρικός

Η ζωή μας διδάσκει ότι δεν πρέπει να διαμαρτυρόμαστε …

Ανδρέας

Δεν έχει ακόμη γεννηθεί αυτός που θα μου πει τα παράπονά μου!

Ένας άλλος

Δεν φοβάσαι; …

Ανδρέας

Δεν φοβάμαι τίποτα γιατί δεν ελπίζω τίποτα …

Χωρικός

Αλλά η ελπίδα είναι η ζωή.

Ανδρέας

Όχι, η ζωή είναι κάτι άλλο …

Ένας άλλος

Τι λοιπόν;

Ανδρέας

Η ζωή είναι …

Εκείνη ακριβώς τη στιγμή, ακούμε τον ήχο δυνατών εκρήξεων …

Χωρικός, εν μέσω κραυγών.

Τι συμβαίνει;

Ένας άλλος

Βομβάρδισαν τη γέφυρα …

Χωρικός

Ανόητο, δεν υπάρχουν αεροπλάνα!

Ένας άλλος άλλος

Είναι λοιπόν οι δικοί μας …

Ένας άλλος

Οι δικοί μας;

Χωρικός

Ναι, αυτό είναι! Χρόνος. Οι δικοί μας πρέπει να ανατίναξαν τη γέφυρα!

Ένας άλλος άλλος

Μπράβο, ρε παιδιά!

Ένας άλλος

Έχω κακό προαίσθημα …

Χωρικός

Πού το πας;

Ένας άλλος

Αν οι αντιστασιακοί πραγματικά ανατίναξαν την γέφυρα, θα υπάρξουν αντίποινα …

Ένας άλλος άλλος

Αλλά δεν έχουμε κάνει τίποτα!

Ανδρέας

Είναι αυτό που θα έπρεπε να σας ενοχοποιήσει!!

Ένας άλλος

Πώς τολμάς;

Χωρικός, σκεπτικός.

Έχει δίκιο … Χρόνος. Είκοσι χρόνια πριν θα νιώθαμε ντροπή για τον εαυτό μας.

Ένας άλλος

Μα δεν ντρέπομαι εγώ!

Ανδρέας

Άρα ποτέ δεν θα αισθανθείς ντροπή!

Ένας άλλος, σηκώνεται έξαλλος.

Χωρικός

Ηρέμησε και κάτσε κάτω! Χρόνος. Δεν είμαστε παρά μόνο αγρότες …

Ένας άλλος, έξαλλος.

Αν νομίζεις ότι θα το επιτρέψω να δέχομαι προσβολές από έναν άγνωστο …

Χωρικός

Ο Ανδρέας δεν είναι ξένος! Είναι το παιδί της γης μας!

Ένας άλλος

Τότε προτιμώ να φύγω από εδώ…

Χωρικός

Είσαι ελεύθερος να πας όπου θέλεις …

Ο ένας άλλος απομακρύνεται

Ο άλλος καθώς γυρνά.

Θα το μετανιώσετε! Θα μετανιώσετε όλοι!

Φεύγει.

Χωρικός, απευθυνόμενος σε ένα νεαρό άτομο.

Θα πρέπει να τον προσέχουμε … Χρόνος. Η δειλία είναι ικανή για τα πάντα!

Ένας άλλος άλλος

Χωρίς τον πόλεμο, δεν θα είχε καταλάβει ότι είναι δειλός …

Ανδρέας

Δεν θα έπρεπε να του κρατούμε κακία … Δεν μπόρεσε να κάνει τίποτα για τη χώρα μας.

Χωρικός

Ο φόβος μεταμορφώνει τους ανθρώπους.

Ένας άλλος άλλος

Ο φόβος του μπορεί να μας εκθέσει!

Σιωπή.

Σκηνή 5

Ανδρέας, Ελένη, Αναστασία, Νεαρή κοπέλα, Χωρικός, Ένας άλλος άλλος, Ένας άλλος, Φωνή του αξιωματικού

Ακούγονται από μακριά φωνές των γυναικών που φωνάζουν το όνομα του Ανδρέα … Ο Ανδρέας σηκώνεται και φεύγει από το τραπέζι …

Ανδρέας, ο οποίος αναγνώρισε τη φωνή της γυναίκας του.

Ελένη …

Δύο γυναίκες μπαίνουν στη σκηνή. Η μία από αυτές τρέχει προς τον Ανδρέα ο οποίος έκανε το ίδιο.

Ελένη, αγκαλιάζοντάς τον.

Σε βρήκα τελικά, αγάπη μου …

Ανδρέας

Αναστασία …

Αναστασία

Είμαι ευτυχισμένη που σε βρίσκω και πάλι … Έχεις νέα για τον Λευτέρη;

Ανδρέας, διστάζοντας.

Όχι άμεσα …

Ελένη

Λοιπόν έχεις νέα;

Ανδρέας

Το μόνο που ξέρω είναι ότι είναι ζωντανός.

Αναστασία

Για πόσο καιρό ακόμα …

Ελένη

Μην το λες αυτό … Τίποτα δεν μπορεί να πάθει!

Αναστασία

Εκτός αν το επιθυμεί …

Ελένη

Τι σημαίνει αυτό πάλι;

Αναστασία

Για την ώρα τίποτα … Είναι απλά θέμα χρόνου …

Ανδρέας, χαμογελώντας.

Ελένη, βάζοντας το χέρι της στο στήθος του.

Αν αρχίσεις και εσύ εκεί …

Ανδρέας

Όχι,όχι, μην φοβάσαι τίποτα… Η Αναστασία είναι μοναδική … Χρόνος. Πώς καταφέρατε να με βρείτε;

Ελένη

Ακούσαμε που μιλούσαν για τη γιορτή … Είναι τόσο σπάνιες στις μέρες μας …

Αναστασία

Και όταν μάθαμε ότι ο τραγουδιστής είχε κιθάρα, ξέραμε ότι ήσουν εσύ!

Ανδρέας, χαμογελώντας.

Είναι λοιπόν η κιθάρα μου που με πρόδωσε;

Αναστασία, κοιτάζοντας το κοινό.

Όχι, άλλοι θα το χρεωθούν …

Ελένη

Έχεις τραγουδήσει λοιπόν;

Ανδρέας

Ναι, τα τραγούδια μας …

Ελένη

Αυτό είναι ό, τι έχεις να μας πεις; Χρόνος. Σε ψάχνουμε εδώ και μέρες …

Ανδρέας, ακουμπώντας πάνω της.

Λυπάμαι … Χρόνος. Δεν μπορούσα να επικοινωνήσουμε μαζί σας …

Ελένη

Μα γιατί; Χρόνος. Ένα τηλεφώνημα θα αρκούσε …

Αναστασία, συνεχίζοντας.

να τον προδώσει … Έτσι δεν είναι, Ανδρέα;

Ανδρέας

Η Αναστασία έχει δίκιο …

Ελένη

Και τώρα;

Αναστασία

Τώρα, η γέφυρα κατέρρευσε …

Ανδρέας, έκπληκτος.

Αναστασία …

Αναστασία

Ξέρω τον Λευτέρη καλύτερα από σένα…

Ανδρέας

Δεν έχω καμία αμφιβολία …

Αναστασία

Τους έχετε αποκλείσει … Τώρα θα επιστρέψουν … Υποχρεωτικά…

Ανδρέας

Το ξέρω …

Αναστασία, δείχνοντας τους χωρικούς.

Αλλά αυτοί, το γνωρίζουν;

Ανδρέας

Δεν ξέρουν τίποτα … Σιωπή.

Μια νεαρή κοπέλα έρχεται τρέχοντας … Είναι με κομμένη την ανάσα …

Νεαρή κοπέλα

Έρχονται … Έρχονται …

Χωρικός

Μα ποιοι;

Νεαρή κοπέλα

Τα άρματα! Τα άρματα!

Φεύγει. Παρατηρούμε κινήσεις πανικού στο κοινό.

Χωρικός

Είναι ανώφελο να τρέχει … Θα μας πιάσουν, όπου και αν πάμε …

Ένας άλλος άλλος

Τι θα κάνουμε;

Χωρικός

Τίποτα! Χρόνος. Κανείς από εμάς δεν γνώριζε για τη γέφυρα … Εμείς ετοιμάζαμε τη γιορτή μας …

Ανδρέας

Δεν το ήξερα, αλλά έπρεπε να ήμουν εκεί …

Χωρικός

Γιατί;

Ανδρέας

Ήξεραν χωρίς αμφιβολία κάτι μέσα στο χωριό …

Χωρικός

Αλλά τι;

Ένας άνδρας επιστρέφει …

Ένας άλλος

Σας το είπα ότι θα το μετανιώσετε … Χρόνος. Είστε λιγότερο περήφανοι τώρα;

Χωρικός

Τι έκανες λοιπόν;

Ένας άλλος

Προειδοποίησα τον αδελφό μου …

Χωρικός

Ποιον αδελφό; Δεν είχες ποτέ αδελφό …

Ένας άλλος

Δεν πάτησε ποτέ το πόδι του σε αυτή τη χώρα …

Ακούμε μια φωνή απότομη …

Φωνή του αξιωματικού

Μαζέψτε τους!

Ένας άλλος

Αυτός είναι!

Χωρικός

Προδότη!

Φωνή του αξιωματικού

Χωρίστε τους! Χρόνος. Δεν έχω χρόνο για χάσιμο …

Ακούγονται πυροβολισμοί.

Ανδρέας, τρέχοντας.

Όχι! Σταματήστε! Αφήστε τους!

Πέφτει κάτω χτυπημένος από ένα πολυβόλο. Με έναν αναστεναγμό …

Λευτέρη …

Ελένη, με μια κραυγή.

Ανδρέα!

Τρέχει προς αυτόν.

Μαύρο.

Τραγούδι.