758 - Η ιδεολογία και η δομή των ομόκεντρων κύκλων

Ν. Λυγερός

Αν και βέβαια μπορούμε να αναλύσουμε τη δομή των ομόκεντρων κύκλων σ’ ένα πλαίσιο αποκλειστικά στρατηγικό, θα ήταν ένα τρομερό λάθος να μην τη συνδέσουμε με την ιδεολογική νοόσφαιρα. Η πολλαπλή χρήση της δομής των ομόκεντρων κύκλων ως σύστημα δεν διευκολύνει μια επιφανειακή ανάλυση, αλλά βοηθάει σημαντικά στην κατανόηση της ουσίας της. Διότι το κεντρικό μας πρόβλημα είναι πώς να ερμηνεύσουμε αυτή την πλατφόρμα εξουσίας.

Ένα από τα ιδεολογικά στοιχεία της δομής των ομόκεντρων κύκλων είναι η έννοια της διαφοράς, η οποία δημιουργεί την ιδέα της ιεραρχίας εφόσον ενσωματωθεί σ’ ένα θεσμικό πλαίσιο. Η διαφορά όμως, αν και μπορεί να είναι αντικειμενική ως φυσική έννοια, γίνεται ιδεολογική ως ανθρώπινη έννοια. Οι διαφορές υπάρχουν όντως, όμως η οντολογία των ερμηνειών τους είναι προβληματική. Η χρήση της δομής των ομόκεντρων κύκλων υπονοεί ότι υπάρχει μια διαφορά και ότι η διαφορά αναδεικνύει τη σημασία του κεντρικού κύκλου. Διότι αν ο κύκλος εμπεριέχει την ιδέα της ισότητας των πραγματικών του σημείων, η δομή των ομόκεντρων κύκλων δημιουργεί μια γραμμική αλυσίδα, η οποία δείχνει δίχως αμφιβολία το κυριότερο σημείο. Έτσι, η στρατηγική χρήση της δομής των ομόκεντρων κύκλων συσχετίζεται με μια συγκεκριμένη ιδεολογία ανωτερότητας.

Η ιδέα της ανωτερότητας του κεντρικού κύκλου των ομόκεντρων κύκλων αποτελεί ίσως ένα από τα πιο επικίνδυνα σημεία της ιδεολογίας. Επιτρέπει μεν την εξήγηση μιας δικτατορικής επιλογής και δε, την ανάλυση του φάσματος του συστήματος. Διότι η δικτατορία βασίζεται πάντα στην ιδέα της ανωτερότητας, φυλετικής, πολιτικής, θεσμικής ή ακόμα και νομικής. Το τελευταίο σημείο μπορεί να φανεί παράλογο, όχι όμως αν το εξετάσουμε μέσα στο χρονικό πλαίσιο, γιατί τότε και το παράνομο παράγει νόμους. Τελικά, βλέπουμε ότι η δομή των ομόκεντρων κύκλων δεν είναι ανεξάρτητη από την ιδεολογία της ανωτερότητας όποια και αν είναι η μορφή της, άρα προσφέρει ένα ιδανικό πλαίσιο για τις εξουσίες από τις πιο ακραίες έως τις πιο δημοκρατικές.