884 - Η κρυπτογραφία ως νοητικό σχήμα

Ν. Λυγερός

Μπορούμε, βέβαια, να θεωρούμε την κρυπτογραφία με την έννοια της μεθόδου με την οποία συντάσσεται το κρυπτογράφημα ή με άλλα λόγια με τη διατύπωση κειμένου με συνθηματική γραφή. Όμως, αυτή η άποψη αναφέρεται μόνο και μόνο σε ένα σχετικά ουδέτερο ορισμό. Είναι πιο αποτελεσματικό και σίγουρα πιο δημιουργικό να θεωρήσουμε ότι η βάση της κρυπτογραφίας είναι ένα παράδοξο.

Το παράδοξο της οντολογίας της κρυπτογραφίας είναι η πληροφόρηση δίχως πληροφόρηση, όχι όμως με την έννοια της μεταπληροφόρησης που ανέπτυξε ο Martin Gardner αλλά με εκείνη της επιλεκτικής πληροφόρησης. Η μη ύπαρξη ασφαλούς τρόπου μιας γενικής πληροφόρησης ανάγκασε τους ειδικούς να εφεύρουν την έννοια της κρυπτογραφίας για να αποφύγουν τη χρήση μιας απόρρητης πληροφορίας από ένα άτομο το οποίο δεν είναι ούτε ο αποστολέας ούτε ο παραλήπτης. Μα το πιο σημαντικό είναι ότι το κείμενο παραμένει το ίδιο ακόμα και αν το κείμενο γίνεται αντικείμενο.

Νοητικά, η πληροφορία είναι η ίδια, απλώς η πολυπλοκότητά της είναι τεχνητά μεγαλύτερη. Θα μπορούσαμε μάλιστα να εκφράσουμε μια πιο ριζοσπαστική άποψη με την εξής ιδέα. Όπως ο Gregory Chaitin εισήγαγε μετά το έργο του Yuri Matiajevic της απόλυτης συμπιεσμένης πληροφορίας για να ερευνήσει το χάος, η κρυπτογραφία αποτελεί το αντίστροφο ανάλογο εφόσον μεγαλώνει η πολυπλοκότητα του αντικειμένου για να εξασφαλίσει το κείμενο, παραμένοντας όμως απόλυτα σχετική, εφόσον ο παραλήπτης δεν διαθέτει όλες τις πληροφορίες του αποστολέα. Επιπλέον, αν η επικοινωνία γίνει συμμετρικά, τότε ο πυρήνας της πληροφορίας δεν ανήκει πια σε έναν τοπικό παράγοντα αλλά εμπλουτίζει την ολότητα του συνόλου.

Όμως, η σημαντικότερη διαφοροποίηση γίνεται από το άνοιγμα της πληροφορίας διότι η συνειδητοποίηση της αδυναμίας της αποτελεί και τη δύναμη της, ακόμα και αν μέσω των αποτελεσμάτων που διαθέτουμε με τους κβαντικούς υπολογιστές θα εισχωρήσουμε σε μια νέα φάση όσον αφορά στην έννοια της πολυπλοκότητας με την άμεση εμπλοκή του παράλληλου χρόνου.