2915 - Γνωστική προσέγγιση διαχείρισης κρίσεων

N. Lygeros

Η διαχείριση κρίσεων δεν είναι μόνο μία τέχνη. Βασίζεται σε ένα επιστημονικό υπόβαθρο όπου λειτουργούν η θεωρία αποφάσεων και η θεωρία παιγνίων και δεν ανήκει αποκλειστικά στον χώρο του χρόνου όπου κυριαρχεί το timing. Η κρίση μπορεί να είναι συγχρονική και να προέρχεται από φαινομενικά αντικρουόμενες πληροφορίες. Γι’ αυτό το λόγο, πρέπει να διαχωρίσουμε τις έννοιες των δεδομένων και των πληροφοριών. Ενώ τα δεδομένα υπάρχουν και δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της συμβατότητας, οι πληροφορίες μπορεί να είναι αντιφατικές μέσα σ’ ένα πλαίσιο. Κατά συνέπεια, μόνο η επεξεργασία τους μπορεί να τις μετατρέψει σε γνώση ή να τις απορρίψει ως βάση γνώσης. Στη διαχείριση κρίσεων πρέπει να εξετάζουμε αν τα πλαίσια δράσης είναι συμβατά. Με άλλα λόγια, αν υπάρχει μια κοινή τομή που επιτρέπει τη δόμηση της πληροφορίας δίχως τις επιπτώσεις της παραπληροφόρησης. Η αφαίρεση του χρόνου δεν αποτελεί μία ουτοπία για τη διαχείριση κρίσεων. Αντιθέτως, τα μέλη που συμβάλλουν στην ομάδα διαχείρισης πρέπει να έχουν την ικανότητα να λειτουργούν δίχως την πίεση του χρόνου για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στην πραγματικότητα του προβλήματος. Γι’ αυτό το λόγο, πρέπει να εντοπίσουν τα κρίσιμα σημεία της δομής του προβλήματος όχι μόνο για να το ταξινομήσουν σε μία κατηγορία πολυπλοκότητας, αλλά και για να το διαχειριστούν με τα ανάλογα εργαλεία. Τα δομικά στοιχεία του προβλήματος δεν είναι απαραίτητα χρονικού τύπου όπως το θεωρούν οι περισσότεροι αναλυτές. Για να είναι διαχρονικά πρέπει να έχουν μία χρονική ανθεκτικότητα. Και αυτή η ιδιότητα συσχετίζεται με τα μαθηματικά. Μία ομάδα brainstorming μετά από τη φάση του lateral thinking για να πάρει μία απόφαση μέσω της θεωρίας αποφάσεων πρέπει να ενταχθεί στο πλαίσιο της θεωρίας παιγνίων. Ύστερα μόνο μπορεί να ξεπεράσει τις λύσεις Nash για να βρεθεί στο πεδίο του Pareto. Αυτή η μεθοδολογία επιτρέπει με την εισαγωγή της χρονικής διάστασης την εφαρμογή της προσέγγισης του Stackelberg μέσω της ενσωμάτωσης εργαλείων της μαθηματικής ανάλυσης. Η γνωστική προσέγγιση της διαχείρισης των κρίσεων δεν αποβλέπει μόνο στην ορθότητα και στην ορθολογικότητα των στρατηγικών συμπεριφοράς, αλλά και στην αποτελεσματικότητα μέσα σ’ ένα κοινό πλαίσιο. Έτσι στα πολεμικά παίγνια δεν εξετάζουμε μόνο τη βέλτιστη λύση ενός παίκτη αλλά και τη χείριστη για τον αντίπαλο. Βέβαια, ακολουθούμε την προσέγγιση του Lasker, αλλά σ’ ένα πλαίσιο πιο ελεύθερο και πιο ευέλικτο από το πεδίο ορισμού της προσέγγισης του Morgenstern και του von Neumann. Επιπλέον, η χρήση της μεθοδολογίας του Brooks προσφέρει μεγαλύτερες δυνατότητες όσον αφορά στην τοπική στρατηγική και στην ολική τακτική. Αλλάζοντας την ερμηνεία του προβλήματος δεν διαμορφώνουμε τον πυρήνα αλλά μεταφέρουμε τη δομή σ’ ένα πλαίσιο πιο ευέλικτο όπου η διαχείριση της κρίσης δεν είναι πιο εύκολη μα έχει λύση.