361 - Πρόσφυγες και προσφυγές, θέμα ηθικής και στρατηγικής

Ν. Λυγερός

Μια από τις πιο συνηθισμένες κριτικές που ασκούν εναντίον μας ξένοι που δεν γνωρίζουν το Κυπριακό αφορά στην ευημερία του τόπου μας. Η βάση της κριτικής τους είναι ο δήθεν συσχετισμός που υπάρχει μεταξύ επιτυχίας και ευτυχίας. Και όντως μερικοί από μας και ειδικά οι πρόσφυγες νιώθουν ένοχοι όταν τους κατηγορούν για την επιτυχία τους. Λες και χάνεις τα ηθικά σου δικαιώματα, όταν καταφέρεις να ξεπεράσεις τη δυστυχία του πεπρωμένου σου. Πόσοι είναι οι Κύπριοι που έχασαν κυριολεκτικά όλη τους την περιουσία με τη βίαιη εισβολή των Τούρκων στο νησί μας και άρχισαν τη ζωή τους πάλι από την αρχή; Όλοι μας ξέρουμε ότι αποτελούν ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού. Πόσοι όμως αντιλαμβάνονται ότι το δυναμικό αυτών των ανθρώπων που δεν είχαν τίποτα άλλο να χάσουν είναι ένας από τους λόγους της ένταξής μας στην Ευρώπη; Δίχως το βιοτικό της επίπεδο η Κύπρος δεν θα μπορούσε να διεκδικήσει τίποτα. Κι αν η ένταξή μας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τη λύση, οφείλεται όντως στο δυναμικό στοιχείο της οικονομίας μας. Βλέπουμε λοιπόν ότι η ευημερία μας δεν είναι ένα στίγμα.

Η ουσία είναι ότι ένα οικονομικό στοιχείο, αν το χειριστούμε στρατηγικά, μπορεί να γίνει ακόμα κι ένα επιχείρημα ηθικής. Η ευημερία μας, σ’ έναν τόπο που βασανίζεται ακόμα από το κατοχικό σύστημα με όλες τις ουδέτερες επεκτάσεις του, αποδεικνύει ότι ο λαός μας μπορεί να ξεπεράσει και τις πιο δύσκολες συνθήκες. Κι εφόσον τώρα αλλάξαμε το πλαίσιο του Κυπριακού διότι δεν είμαστε πια μια Κύπρος στην Ευρώπη αλλά μια Ευρώπη που έχει την ιδιότητα της Κύπρου, πρέπει να χειριστούμε ακόμα πιο δυναμικά τις ικανότητές μας για να προωθήσουμε τα δικαιώματά μας. Η ιστορία μάς έμαθε ότι η οικονομία είναι μια στρατηγική έννοια. Τα ανθρώπινα δικαιώματα ανήκουν δυστυχώς σ’ έναν ενεργητικό τομέα και όντως εξετάζονται παθητικά. Όμως η δικαιοσύνη δεν έρχεται από μόνη της, χρειάζεται πάλη. Τα καθεστώτα αλλάζουν μόνο με τις πιέσεις. Η στάση μας πρέπει να είναι δυναμική.

Οι προσφυγές προσφέρουν όχι μόνο ένα θετικό πλαίσιο για την Κύπρο, αλλά και μια δυναμική πίεση εναντίον της Τουρκίας. Οι προσφυγές αποτελούν μια δίκαιη διαδικασία, η οποία είναι ακόμα πιο δυναμική στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Διότι για να ενταχθεί η Τουρκία πρέπει να συμπληρώσει όλα τα ενταξιακά κριτήρια. Άρα η μαζικοποίηση των προσφυγών παίζει έναν σημαντικό ρόλο διότι τώρα δεν είναι απλώς μια αναμέτρηση μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας, αλλά Ευρώπης και Τουρκίας. Για να επιτευχθεί αυτός ο κοινός στόχος πρέπει να υπάρχει ένας συντονισμός ο οποίος θα αρχίσει με την ενημέρωση της διαδικασίας. Κάθε πολίτης της Κύπρου πρέπει να ξέρει ότι η κυβέρνηση θα τον βοηθήσει σ’ αυτήν τη διαδικασία, ότι υπάρχουν δικηγόροι που είναι έτοιμοι να χειριστούν την υπόθεσή του μ’ ένα ελάχιστο κόστος, ότι υπάρχουν ανεξάρτητες οργανώσεις και επιχειρήσεις που θα συμπληρώσουν τα αναγκαία έξοδα.

Το δίκαιο είναι μαζί μας αλλά δεν πρέπει να το περιμένουμε. Η αναμονή είναι ένας μικρός θάνατος. Τώρα δεν έχουμε τίποτα να χάσουμε, μόνο να κερδίσουμε τα δικαιώματά μας παλεύοντας μαζικά, χρησιμοποιώντας τα οικονομικά μας όπλα και αντιμετωπίζοντας δυναμικά το Κυπριακό. Μας έκλεψαν το παρελθόν μας, όμως το μέλλον μάς ανήκει.