4560 - Το έργο και η πράξη

Ν. Λυγερός

Σκηνή ΙΔ’

Χαρά
Θα κάνουμε πραγματικά το πείραμα;

Αλεξία
Και βέβαια! Χρόνος. Για όλα τα πρακτικά προβλήματα θα μας βοηθήσει ο Βασίλης.

Χαρά
Ποιος είναι ο Βασίλης;

Αλεξία
Ένας άλλος δάσκαλος…

Αλέκος
Ωραία, τώρα που ξέρουμε ότι υπάρχει όλο το πλαίσιο…

Χάρης
Ας ερευνήσουμε την ουσία.

Αλεξία
Αυτό θέλω κι εγώ. Χρόνος.Πρώτα το έργο και μετά η πράξη…

Τέρας
Το πρόβλημα είναι η δυναμική του Αριστοτέλη, η λύση είναι το θεώρημα του Αρχιμήδη.

Χαρά
Ποιος χρησιμοποιεί τη δυναμική του Αριστοτέλη;

Τέρας
Οι κοινωνίες για αιώνες. Χρόνος. Ακόμα και ο Galileo Galilei έπρεπε ν’ αντιμετωπίσει αυτή τη δυναμική για να γίνουν αποδεκτά τα δικά του προβλήματα.

Χαρά
Τόσες δυσκολίες για μία λανθασμένη θεώρηση των πραγμάτων.

Αλεξία
Εγώ θέλω να καταλάβω αν ο Αριστοτέλης έκανε πραγματικά λάθος.

Τέρας
Και πραγματικά και ουσιαστικά!

Αλεξία
Δηλαδή;

Τέρας
Ο Αριστοτέλης θεωρούσε ότι υπήρχε ένα ελάχιστο όριο κάτω από το οποίο μία δύναμη δεν μπορεί να κινήσει ένα αντικείμενο.

Αλεξία
Και αυτό είναι λάθος;

Αλέκος
Σίγουρα! Χρόνος. Στη μηχανική, το βλέπουμε καθημερινώς.

Αλεξία
Είναι απίστευτο! Χρόνος. Μα γιατί δεν μας το λένε στα μαθήματα;

Χάρης
Διότι στα φιλολογικά θέματα, τα λάθη δεν είναι τόσο ξεκάθαρα.

Αλεξία
Τότε γιατί να πιστεύω με τόσο πάθος σε όλα όσα έχει γράψει;

Τέρας
Αυτό είναι δικό σου πρόβλημα, όχι του Αριστοτέλη.

Χαρά
Και ποιο ήταν το θεώρημα του Αρχιμήδη;

Τέρας
Αυτή είναι η ουσία του πειράματος…

Χάρης
Άρα το πείραμα είναι η υλοποίηση του θεωρήματος;

Τέρας
Εφαρμοσμένα Μαθηματικά!

Αλέκος
Αυτή η προσέγγιση δεν διαφέρει ριζικά από τις παλαιότερες απόψεις των Αρχαίων Ελλήνων.

Τέρας
Στον Αρχιμήδη, δεν υπάρχουν όρια για τη νοημοσύνη. Καθαρά Μαθηματικά, Εφαρμοσμένα Μαθηματικά και Φυσική δεν έχουν νόημα ξεχωριστά. Όλα αποτελούν το γνωστικό του αντικείμενο.

Χαρά
Δεν ισχύει για όλους αυτό.

Τέρας
Όντως είναι σπάνιο. Αλλά όχι για την ιδιοφυΐα του Αρχιμήδη!

Χαρά
Και το θεώρημα τελικά;

Τέρας
Όσο μεγάλο και να είναι το αντικείμενο, όσο μικρή και να είναι η δύναμη, μπορεί να το μετακινήσει!

Αλεξία
Αν αυτό ισχύει, είναι πραγματικά απίστευτο…

Τέρας
Και το πολύσπαστον είναι το αποδεικτικό εργαλείο.

Αλέκος
Ο μετασχηματιστής…

Αλεξία
Μα αυτό ανατρέπει όλη τη θεωρία του Αριστοτέλη.

Τέρας
Όντως, διότι είναι ένα από τα θεμέλιά της που κατέρρευσε!

Χάρης
Είναι θεαματικό! Δεν ξέρω τι άλλο να πω…

Χαρά
Αυτό δεν σημαίνει ότι ο Αρχιμήδης είναι ιδιοφυΐα.

Τέρας
Σωστά, αλλά σημαίνει κάτι για τη θεωρία του Αριστοτέλη.

Χάρης
Μέσω της προσέγγισης του Karl Popper;

Τέρας
Karl Popper, Thomas Kuhn, Imre Lakatos ή ακόμα και Karl Feyerabend, κανένας δεν σώζει τη θεωρία του.

Αλεξία
Τώρα μου κάνατε την καρδιά περιβόλι!

Χαρά
Σιγά το πράγμα! Χρόνος. Γι’ αυτό δεν αγγίζουμε καν αυτό το θέμα στα μαθήματά μας!

Τέρας
Απλώς ασχολείστε με άλλα λάθη μέχρι ν’ αλλάξει η ύλη…

Χαρά
Τι εννοείς ακριβώς;

Τέρας
«Science sans conscience, n’est que ruine de l’âme» έλεγε ο Rabelais.

Χαρά
Και τι με νοιάζει εμένα αφού δεν ξέρω γαλλικά!

Τέρας
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν! Χρόνος. Το ίδιο ισχύει και για τα λάθη του προγράμματος…

Αλεξία
Ας τ’ αφήσουμε αυτά! Εμένα μ’ απασχολεί ο Αριστοτέλης…

Χάρης
Τι άλλο θέλεις;

Αλεξία
Έκανε όντως λάθος;

Τέρας
Αυτές ήταν οι γνώσεις της εποχής του, δηλαδή απλοϊκές όσον αφορά στη φυσική. Χρόνος. Ας μην πάμε στη Βιολογία διότι θα στενοχωρηθείς περισσότερο!

Αλεξία
Μα τι κάνουμε τότε στη Φιλοσοφική;

Τέρας
Απλώς δεν διαβάζετε τα λάθη και θεωρείτε ότι δεν υπάρχουν. Τόσο απλά!

Αλεξία
Τόσο απλά; Χρόνος. Τότε τι ξέρω;

Αλέκος
Μάλλον ότι είχε δίκιο ο Σωκράτης!

Αλεξία
Δηλαδή;

Χάρης
Το να ξέρεις ότι δεν ξέρεις τίποτα είναι ήδη μία γνώση…

Τέρας
Μία μεταγνώση…

Χαρά
Αχ, αυτά δεν τα μπορώ!

Αλεξία
Και θέλεις κι άλλα! Χρόνος. Ο καθένας με τον πόνο του… Χρόνος. Και πώς να τα πιστέψω όλα αυτά;

Τέρας
Με το πείραμα του Αρχιμήδη δεν χρειάζεται να μας πιστέψεις, αρκεί να το δεις.

Αλεξία
Θα το κάνω και αυτό!