678 - Η αντίσταση της Τέχνης

Ν. Λυγερός

Πρόσφατα στα κατεχόμενα, στο Ριζοκάρπασο, με την ανθρωπιά, η τέχνη έδειξε τη δύναμή της. Ελληνική παράσταση του Πινόκιο δόθηκε στα εγκλωβισμένα παιδιά. Χρησιμοποιώντας όλα τα νόμιμα δεδομένα της τωρινής κατάστασης, ο θίασος αντιστάθηκε με τα δικά του απλά λόγια στη λογοκρισία του κατοχικού καθεστώτος. Για πολλούς αυτή η προσπάθεια είναι σίγουρα ασήμαντη και μοιάζει με τις πράξεις του Καραγκιόζη. Όμως ο Καραγκιόζης ακόμα και με τη μορφή του Πινόκιο μπορεί να προσφέρει πολλά στον εγκλωβισμένο Ελληνισμό. Ό,τι είναι ασήμαντο σ’ ένα δημοκρατικό πλαίσιο, παίρνει μεγάλη σημασία σε μαχητικό πεδίο. Πάντως τα παιδιά το χάρηκαν και μιλούν ακόμα γι’ αυτήν την παράσταση. Ήταν μια προσφορά από απλούς ανθρώπους σε απλούς ανθρώπους μέσω της δύναμης της τέχνης.

Αυτό το παράδειγμα δεν πρέπει να μείνει μοναδικό. Αν οργανωθεί σωστά ένα ολόκληρο πρόγραμμα για τα παιδιά μπορεί να βοηθήσει τοπικά και αποτελεσματικά τη συμβολική αντίσταση των δικών μας. Όταν υπάρχει κατοχή, η τέχνη μπορεί να γίνει το όπλο του πολιτισμού και ο πολιτισμός ο ισχυρότερος αντίπαλος του εισβολέα. Μέσω της στήριξης των παιδιών, στηρίζουμε όλους τους εγκλωβισμένους. Μέσω του παραμυθιού, δημιουργούμε το μύθο. Και στο κρυφό σχολειό μάθαιναν απλά πράγματα. Όμως αυτά τα απλά ήταν η βάση της ζωής μας, η βάση του γένους. Με το ασήμαντο αρχίζει η αντίσταση. Το θέατρο μπορεί να είναι για πολλούς μια απλή παράσταση. Στην πραγματικότητα όμως είναι ισχυρότερο από την αναπαράσταση της ζωής. Το θέατρο επιτρέπει την ύπαρξη πολλών ζωών, δημιουργεί νέα μοντέλα που διαμορφώνουν τις ανθρώπινες σχέσεις διότι αγγίζουν ακραία στοιχεία της ανθρώπινης οντότητας.

Η χρήση της τέχνης είναι μια αποτελεσματική αντίσταση στον κατακτητή στο νοητικό επίπεδο. Αποδεικνύει ότι παρόλη την καταπίεση της κατοχής, η ζωή παραμένει όμορφη. Όπως τα λουλούδια που συνεχίζουν να φυτρώνουν στα κατεχόμενα έτσι και τα παιδία μας πρέπει να συνεχίσουν να αναπτύσσονται με κάθε τρόπο άσχετα αν υπάρχουν τα δεινά του περιβάλλοντος. Τώρα με τα νέα δεδομένα, δεν είναι αδύνατο να οργανωθούν θεατρικές μα και άλλες παραστάσεις στα κατεχόμενα που να δίνουν κουράγιο στους εγκλωβισμένους μας. Τώρα κάθε στιγμή που περνά πρέπει να είναι μια απόδειξη ότι δεν τους ξεχάσαμε τόσα χρόνια και ότι παρέμειναν στην καρδία μας όπως παλιοί φίλοι που είχαμε χρόνια να ανταμώσουμε. Εφόσον υπάρχει η δυνατότητα πρέπει να υπάρχει και η υλοποίηση της προσπάθειας. Τα παιδιά δεν θέλουν μόνο λόγια στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, θέλουν και χειροπιαστές αποδείξεις ότι τα αγαπάμε. Η τέχνη είναι το χάδι και το φιλί που αναμένει κάθε παιδί για να γίνει η ζωή πιο όμορφη. Τώρα μπορούμε να τα δώσουμε, δεν πρέπει να περιμένουμε άλλο.