450 - Ο λαός των παιδιών
Ν. Λυγερός
Όταν το παρελθόν έχει τόσο βάρος πάνω στη ζωή ενός λαού, η ψυχή του ξεχνά την έννοια του μέλλοντος. Κάθε βλέμμα είναι στραμμένο στη λύση ενώ κάθε κίνηση θα’πρεπε να ασχολείται με το πρόβλημα. Κι αυτό δεν είναι μόνο ο τόπος που πολλοί μετρούν μόνο με σκάλες. Είναι και ο ίδιος ο λαός. Οι άνθρωποι δημιουργούν τα προβλήματα όχι ο τόπος και μόνο αυτοί μπορούν να τα λύσουν. Για να είμαστε πιο αντικειμενικοί μιλούμε για πληθυσμό και ποσοστά. Όμως αυ τά δεν είναι μόνο άψυχοι αριθμοί είναι κομμάτια ζωής. Και τα παιδιά -αυτές οι χούφτες της ζωής – είναι το μέλλον μας.
Όλοι προσέχουμε αναγκαστικά την πολιτική και την κοινωνία. Ποιος όμως είναι ο ρόλος τους αν δεν προετοιμάζουν με την έρευνα και την εκπαίδευση, τα παιδιά μας για να ζήσουν ένα μέλλον που τους χρωστούμε όσο αφορά στις συνθήκες του; Διότι το παρόν δανείζει χρόνο στο μέλλον και δεν έχει νόημα αν είναι το αποτέλεσμα. Κάθε κοινωνία είναι το μέσον της επόμενης. Κι αν αυτή δεν υπάρχει τότε και η σημερινή δεν έχει τη θέση της σαν οντότητα.
Για κοινωνικούς λόγους, η Κύπρος είναι ένα από τα κράτη του κόσμου στα οποία υπάρχει ο μεγαλύτερος δείκτης γαμηλιότητας. Βέβαια αυτό σχετίζεται και με το συνολικό μέγεθος του πληθυσμού που είναι ένα από τα μικρότερα του κόσμου. Όμως αυτή η αναλογία δεν υπάρχει με τη γεννητικότητα. Και είναι σημαντικό να εντοπίσουμε αυτό το πρόβλημα διότι είναι ενδεικτικό της κατάστασης και της αντιμετώπισής της. Η προτίμηση της γαμηλιότητας σε σχέση με τη γεννητικότητα ανήκει στο συνολικό προφίλ της κοινωνίας. Αυτό αποδεικνύει το συμβατικό της χαρακτήρα διότι έχει μεγαλύτερη σημασία να είσαι παντρεμένος παρά να έχεις παιδιά. Η κοινωνία λειτουργεί μόνο για το τώρα και όχι για το μετά. Η γενική προσέγγιση δύο ατόμων είναι η ιδέα του ζευγαριού και όχι των γονιών. Όμως τι σημαίνει μια κοινωνία που δεν έχει παιδιά;
Στη βιο-ηθική θεωρούμε ότι η απόκτηση παιδιών για ένα άτομο είναι ένα είδος αθανασίας που εξηγείται ψυχολογικά από το τραύμα που προκαλεί ο θάνατος στον άνθρωπο και το μετατρέπει σε θνητό. Ένα ανάλογο φαινόμενο υπάρχει στη συλλογική συνείδηση και για το λαό. Ένας λαός που δεν αποκτά παιδιά είναι ένας μελλοθάνατος. Βέβαια για να αφοπλίσουμε το ψυχολογικό στοιχείο προτιμούμε τη τεχνική ορολογία της ανθρώπινης γεωγραφίας και επιλέγουμε τη λέξη δημογραφία η οποία έχει ως αντικείμενο τη στατιστική μελέτη του πληθυσμού. Το πρόβλημα είναι όμως το ίδιο ακόμα κι αν η κοινωνία το κρύβει μες στις λέξεις.
Επιπλέον η ίδια η πολιτική πάντα με τον έμμεσό της τρόπο αποδεικνύει τη σπουδαιότητα του θέματος όταν αναφέρεται στις ανταλλαγές πληθυσμών, αναλογίες πληθυσμών και στα δημοψηφίσματα. Δεν το κάνει άσκοπα. Ξέρει πολύ καλά πόσο η αλλαγή αναλογιών σ’ένα πληθυσμό είναι σημαντική για τη διαμόρφωση της διαχείρισής του.
Στην Κύπρο για αυτονόητους λόγους το θέμα είναι πιο κρίσιμο. Η πληγή της ιστορίας μας ανάγκασε να ζούμε καθημερινά ένα πρόβλημα. Αν δεν υπάρχουν παιδιά να ζήσουν τη λύση για την οποία όλοι παλεύουμε, ποιος είναι ο λόγος αυτής της μάχης; Ζούμε μόνο μες στο βλέμμα του άλλου κι όταν αυτός είναι το παιδί μας ξαναζούμε. Αυτές οι χούφτες της ζωής είναι που θα κρατήσουν το χώμα μας. Τα παιδιά δεν είναι μόνο το μέλλον ενός κράτους είναι και η ανάστασή του.