Όσοι εξετάζουν την Μέση Ανατολή από μόνη της είναι καταδικασμένοι να ζουν τα ίδια λάθη του παρελθόντος, διότι εκ φύσης επηρεάζεται από τη Μεσόγειο. Μάλιστα είναι το ανάλογο σχήμα που εμφανίζεται δυικά στη Μεσοποταμία. Διότι τα όρια καθορίζουν ακόμα και σύνορα δεξαμενής έλξης. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι λειτουργούν κυριολεκτικά με την κλασική και θεσμική προσέγγιση, έχουν όμως νόημα σε δυναμικό επίπεδο. Όσο η Ευρώπη δεν βλέπει τη Μεσόγειο σαν μια ασπίδα, είναι καταδικασμένη να εξετάζει το προσφυγικό ως ένα φαινόμενο εξαίρεσης. Ενώ στην πραγματικότητα είναι μια συνέχεια κι όχι μια εξαίρεση λόγω συνεκτικότητας της άκρης. Αυτή η ιδιότητα προέρχεται από τη δυσκολία του θαλάσσιου στοιχείου. Σε αυτό το επίπεδο τα νησιά δεν παίζουν ένα ρόλο σημαντικό όταν αφορά μεγάλες μάζες, ενώ λειτουργούν πάντα καταδρομικά. Σε αυτό το πλαίσιο, η παρουσία της Μεσογείου θα αναγκάσει την επέκταση της Μέσης Ανατολής να παίξει σε δύο πτέρυγες, εδώ πρόκειται για τον Βορρά και τον Νότο, δηλαδή ηπειρωτικά για την Ευρώπη και την Αφρική. Αυτό σημαίνει ότι η ευρωπαϊκή αντίσταση θα εμφανιστεί στα δύο περάσματα, δηλαδή Κωνσταντινούπολη και Γιβραλτάρ. Κι έχει ενδιαφέρον ότι αυτό το μεγάλο νοητικό σχήμα λειτούργησε σε ιστορικό επίπεδο κι όχι μόνο μια φορά. Με άλλα λόγια, η τοποθέτηση της αντίστασης δεν μπορεί να εμφανιστεί όπου να ’ναι ακόμα και αν μερικοί θεωρούν ότι όλα γίνονται διότι ξεχνούν την ήττα τους. Η Μέση Ανατολή ενεργοποιήθηκε λόγω ενέργειας και έλλειψης στρατηγικής που αξιοποιεί τη Μεσόγειο ως συνεκτική άκρη αλλά με τα σύνορα που σιγά σιγά κλείνουν βλέπουμε το πιο βαθύ σχήμα.