15693 - Μεταμάθηση

Ν. Λυγερός

Ο Αρχιμήδης έβλεπε πολλά μόνος του, ενώ οι πολλοί έβλεπαν λίγα. Ο Αρχιμήδης είναι ο πρώτος που θα μιλήσει πραγματικά και σοβαρά για τον αριθμό π. Οι περισσότεροι δεν έχουν ιδέα τι είναι ο αριθμός π. Το λένε έτσι, γιατί στην πραγματικότητα οι περισσότεροι κοιτάζουν τον κύκλο, ενώ ο Αρχιμήδης βλέπει το π. Αυτή η ικανότητα να δεις π, εκεί όπου όλοι βλέπουν τον κύκλο, είναι θεαματική. Είναι τόσο θεαματική που οι περισσότεροι από εμάς δεν διαβάζουν τον Αρχιμήδη. Και διαβάζουν άλλους αρχαίους, τους οποίους προσπαθούμε να καταλάβουμε. Ενώ μερικές φορές θα ήταν πιο εύκολο να διαβάσουμε κατευθείαν το κείμενο του Αρχιμήδη. Χρειάζονται βέβαια μαθηματικά. Αλλά και τα μαθηματικά έχουν ενδιαφέρον, γιατί προέρχονται από το μαθαίνω. Αυτό που μας μαθαίνει ο Προμηθέας δεν είναι να μαθαίνουμε πολλά, αλλά να μαθαίνουμε πώς να μαθαίνουμε. Αυτή, αν θέλετε, η μεταμάθηση είναι πραγματικά μια καινοτομία, γιατί οι περισσότεροι από εμάς θεωρούμε ότι πρέπει να μάθουμε πολλά. Άμα σκεφτείτε και θέλετε να συνοψίσετε τι έχει μάθει ο Ελληνισμός στην Ανθρωπότητα, μπορείτε να πείτε ότι είναι μία πληθώρα πραγμάτων. Στην πραγματικότητα, είναι πρώτα από όλα ότι είναι η αξία και όχι η αρχή. Άρα άμα σας πούμε ότι ‘εν αρχή η αξία’, θα έχετε ένα θέμα. Στην πραγματικότητα, είναι όντως ένα πλαίσιο αξιολογίας – όχι αξιολόγησης, που είναι δυστυχώς μια μορφή, αν θέλετε, εκφυλισμένης αξίας. Άρα μέσα στο πλαίσιο αυτό λέμε πρώτα ότι τα θεμέλια είναι οι αξίες. Τώρα, για τα θεμέλια, δυστυχώς μερικές φορές δεν αντιλαμβανόμαστε τι είναι θεμελιακή σκέψη και τη μεταφράζουμε βασική. Άλλο το βασικό και άλλο το θεμελιακό.