20515 - Η κρίση της οικονομίας

Ν. Λυγερός

Με την κρίση, η οικονομία φαίνεται μια λύση. Με την μεγάλη κρίση, φαίνεται μια επιλογή. Με την μεγαλύτερη ακόμα, παρουσιάζεται ως λάθος. Και τότε αρχίζει η κρίση της οικονομίας. Σε αυτή τη φάση φαίνονται και τα όρια των οικονομολόγων, αφού αρχίζουν να διαφωνούν με όλο και πιο έντονο τρόπο ως προς την ανάλυση των γεγονότων. Μόνο που ο λαός δεν είναι μόνο ένα πείραμα για μια διάλεξη. Κι όσοι έχουν άμεση ανάμειξη, αρχίζουν να αποχωρούν παραδίνοντας μια σκυτάλη όλο και περισσότερο προβληματική. Με αυτόν τον τρόπο η κρίση της οικονομίας καταλήγει πάντα σε μια πολιτική παρέμβαση που προέρχεται από μια στρατηγική ανάγκη. Από εκείνη την στιγμή και πέρα η οικονομία δεν παίζει πια κανένα ρόλο επιστημονικό. Απλώς ακολουθεί πιστά τις οδηγίες της πολιτικής που δεν εξετάζει πια τις λεπτομέρειες, αλλά επικεντρώνεται στην μεγάλη εικόνα. Τότε οι οικονομολόγοι σταματούν τις αναλύσεις και περιμένουν να δουν πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Κι αυτοί που εμπλέκονται άμεσα δεν έχουν πια καμία άποψη και λειτουργούν αποκλειστικά υπηρεσιακά για τη συνέχεια της διαδικασίας. Τότε οι κινήσεις γίνονται πράξεις και κάθε μια από αυτές έχει άμεσες επιπτώσεις. Σε αυτό το στάδιο φτάσαμε. Και τώρα παίζουμε διαφορετικά, γιατί άλλαξαν οι κανόνες και το προηγούμενο παίγνιο δεν έχει πια καμία σημασία. Έχει αφήσει μόνο κόστος που δεν διορθώνεται κι ανήκει πια στις αρχικές συνθήκες. Τότε παρουσιάζεται πιο έντονα η στρατηγική, γιατί η λύση είναι πλέον αναγκαία γιατί τελείωσαν τα αστεία.