21015 - Γιγαντιαίο Κοίτασμα – Στόχος Νότια της Κρήτης δείχνει η PGS. (με Η. Κονοφάγο και Α. Φώσκολο)

Η. Κονοφάγος , Ν. Λυγερός, Α. Φώσκολος

Τον Ιούνιο του 2013 στο Λονδίνο η PGS παρουσίασε για πρώτη φορά τα πρώτα αποτελέσματα των υποθαλάσσιων σεισμικών καταγραφών της στο Ιόνιο Πέλαγος και Νότια της Κρήτης (Το βίντεο της Παρουσίασης της PGS).
Ήδη αυτές οι καταγραφές έδειξαν ότι, μόλις 50 χιλιόμετρα Νότια του Κόλπου της Μεσσαράς, δηλαδή στο θαλάσσιο οικόπεδο 14 της ελληνικής ΑΟΖ, υπάρχει μία γιγαντιαία γεωλογική δομή της οποίας η έκταση της βάσης της ξεπερνά τα 200 τετραγωνικά χιλιόμετρα και αυτή προτείνουμε να ονομαστεί Μίνωας ως μυθολογικός ήρωας της Κρήτης. Σε σύγκριση, η έκταση της γεωλογικής δομής του κοιτάσματος Αφροδίτη στο θαλάσσιο οικόπεδο 12 της κυπριακής ΑΟΖ είναι περί τα 100 τετραγωνικά χιλιόμετρα και με απολήψιμα αποθέματα της τάξης των 140 Δις m3).
Πρόσφατη λεπτομερέστερη επανεπεξεργασία αυτών των σεισμικών γραμμών που καθόρισαν την δομή αυτή έδειξε με σαφέστερο τρόπο ότι υπάρχουν βάσιμες πιθανότητες – o στόχος αυτός ψαμμιτών (sandstones) του κατώτερου μειοκαίνου – να καλύπτεται από αλάτια του Μεσσηνίου και αργίλους του μέσου Μειοκαίνου, όπως αυτό συμβαίνει στα ήδη ανακαλυφθέντα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου. Το θαλάσσιο βάθος που βρίσκεται η δομή είναι περί τα 1.500 μέτρα, το δε απαιτούμενο βάθος γεώτρησης αξιολόγησής του εκτιμάται ότι είναι της τάξης των 3.000 μέτρων κάτω από τον βυθό της θάλασσας.
Μία πρώτη αξιολόγηση εκ μέρους μας του δυναμικού φυσικού αερίου σε κυβικά μέτρα (m3) που θα μπορούσε να περιέχει ένας τέτοιος στόχος κοιτάσματος, στην περίπτωση ανακάλυψης υδρογονανθράκων μετά από γεώτρηση (12% πιθανότητα ανακάλυψης), έδωσε τα εξής αποτελέσματα:
• Απολήψιμα αποθέματα 10 Δις m3, με ύψος πληρότητας σε υδρογονάνθρακες της δομής 10%.
• Απολήψιμα αποθέματα 45 Δις m3, με ύψος πληρότητας σε υδρογονάνθρακες της δομής 33%.
• Απολήψιμα αποθέματα 77 Δις m3, με ύψος πληρότητας σε υδρογονάνθρακες της δομής 50%.
• Απολήψιμα αποθέματα 280 Δις m3, με ύψος πληρότητας σε υδρογονάνθρακες της δομής 100%.
Θεωρήσαμε ως συνολικό ωφέλιμο πάχος ψαμμιτών που περικλείουν αέριους υδρογονάνθρακες τα 50 μέτρα (το ωφέλιμο πάχος υδρογονανθράκων των ψαμμιτών του κοιτάσματος Ταμάρ στην ισραηλινή ΑΟΖ είναι 150 μέτρα), με πορώδες 20%, με κορεσμό πόρων 70% σε υδρογονάνθρακες & με εσωτερική πίεση κοιτάσματος της τάξης των 200 Atm.
Με δεδομένο ότι η αναμενόμενη μεσοπρόθεσμη κατανάλωση της Ελλάδος δεν αναμένεται να ξεπεράσει τα 7 Δις m3 το χρόνο, ο εν λόγω στόχος κοιτάσματος φυσικού αερίου θα μπορούσε να θεωρηθεί εξαιρετικά ενδιαφέρον να προσθέσουμε ότι το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα στην Ελλάδα είναι το κοίτασμα της Νότιας Καβάλας με απολήψιμα αποθέματα της τάξης του 1 Δις m3.
Να σημειώσουμε ότι η θαλάσσια περιοχή Νότια της Κρήτης είναι ακόμη μία τελείως ανεξερεύνητη περιοχή. Για το λόγο αυτό οι παραπάνω υπολογισμοί μας είναι ενδεικτικοί του ερευνητικού ενδιαφέροντος της περιοχής, και θα πρέπει το συντομότερο να τύχουν έμπρακτης επιβεβαίωσης ουσιαστικής ύπαρξης του εν λόγω στόχου με επιπλέον λεπτομερέστερες σεισμικές καταγραφές δύο διαστάσεων (2D), δηλαδή με πυκνότερο πλέγμα. Αμέσως μετά θα πρέπει η επιβεβαίωση αυτή να ολοκληρωθεί με σεισμικά τριών διαστάσεων (3D), και βεβαίως τελικά να διατρηθεί κάποια στιγμή η γεωλογική δομή αυτή με γεώτρηση επιβεβαιώνοντας οριστικά την εμπορική ύπαρξη κοιτάσματος φυσικού αερίου που θα μπορούσε να συμβάλλει στην ανάδειξη και την ανάπτυξη βέβαια της ελληνικής ΑΟΖ.