22341 - Από τα εμπόδια στα προβλήματα

Ν. Λυγερός

Η νοημοσύνη εντοπίζει τα εμπόδια και η σκέψη τα αποφεύγει. Πρέπει να διαχωρίσουμε όμως δύο κατηγορίες για τα εμπόδια. Την θετική όπου το εμπόδιο ξεπερνιέται μέσω της προσωπικής υπέρβασης και την αρνητική όπου πρέπει να υπάρχει μια αρνητική παρέμβαση που θα λειτουργήσει καταλυτικά. Έτσι με την πρώτη κατηγορία έχουμε και την έννοια του προβλήματος. Ενώ με τη δεύτερη, έχουμε την έννοια της προβληματικής. Σε αυτή την τελευταία περίπτωση όλοι είναι πεπεισμένοι π.χ. ότι δεν υπάρχει τρόπος επίλυσης ενός προβλήματος. Όμως αν ένας Δάσκαλος της επίλυσης πει ότι γίνεται και υπάρξουν μαθητές που θα το ακολουθήσουν, έχουμε μια αλλαγή φάσης, αφού είναι το αδιανόητο που θα ξεπεράσει και θα επηρεάσει την πραγματικότητα για να δημιουργήσει το μέλλον μέσω του παρελθόντος. Έχουμε ουσιαστικά μία ιεραρχία πολυπλοκότητας και αυτή συνδυάζεται με την ιδέα του Leonardo da Vinci ότι το πιο δύσκολο για μία ιδιοφυΐα δεν είναι να λύσει ένα πρόβλημα, αλλά να πείσει την κοινωνία ότι το έχει λύσει. Με αυτόν τον τρόπο βλέπουμε πως από τα εμπόδια και τα προβλήματα μπορούμε να φτάσουμε στην προβληματική. Και αν το δούμε πιο σφαιρικά, τότε θα αντιληφθούμε ότι μερικά δεδομένα που θεωρούσαμε δεδομένα αλλάζουν με τη διαφορετική προσέγγιση, κι ένας φαινομενικά απαραίτητος συμβιβασμός μπορεί ν’ αποφευχθεί και να μετατραπεί μέσω στρατηγικής, σε απελευθέρωση.