37688 - Διαφορές Δίκαιων

Ν. Λυγερός

Όταν αναφερόμαστε στην έννοια των Δίκαιων, ενσωματώνουμε πολλά διαφορετικά στοιχεία χωρίς να το συνειδητοποιούμε. Και γι’ αυτό είναι καλό να αναδείξουμε μερικές από αυτές τις διαφορές για να φανεί και η ποικιλία της έννοιας. Μια μεγάλη διαφορά που υπάρχει αφορά τους Δίκαιους που ασχολήθηκαν με τους δικούς τους όπως ο Gandhi, ο Luther King, ο Solzhenitsyn και τους Δίκαιους που ασχολήθηκαν με άλλους όπως ο Lemkin, ο Wilson, ο Schindler, ο Morgentau. Η ιδέα δεν είναι να τους διαχωρίσουμε για να κάνουμε διακρίσεις αλλά για να δούμε και την εμβέλεια αυτού του ανθρώπινου πλούτου. Είχαμε ήδη εξετάσει παραδείγματος χάρη τους Δίκαιους που ήταν εξ αρχής και αυτούς που έγιναν στη συνέχεια λόγω των επιλογών που δημιουργήθηκαν με τις ακραίες συνθήκες που έζησαν. Εδώ εξετάζουμε την απόσταση της δράσης σε σχέση με το κοινωνικό πλαίσιο και κατά πόσο αυτό ξεπεράστηκε για να ζήσει πιο κοντά στην έννοια της Ανθρωπότητας επειδή πάλεψε ενάντια στη βαρβαρότητα για να σωθούν αθώοι πριν γίνουν θύματα των αυταρχικών συστημάτων. Επίσης βλέπουμε να εμφανίζεται φυσιολογικά και το πεδίο δράσης της γενοκτονίας και βέβαια γενικότερα των εγκλημάτων κατά της Ανθρωπότητας. Εδώ βλέπουμε ότι λόγω του ορισμού των Δίκαιων είναι εκ φύσης εκτός του συνόλου των αθώων. Και εδώ βλέπουμε ότι ο Lemkin είναι μια ειδική περίπτωση αφού θα έπρεπε θεωρητικά να ήταν μόνο αθώος στην καλύτερη περίπτωση και θύμα στη χειρότερη, κατάφερε να κάνει μια τεράστια υπέρβαση και να γίνει Δίκαιος με την έννοια της Ανθρωπότητας αφού επινόησε την έννοια της γενοκτονίας προς όφελος όλων των λαών που έχουν υποστεί αυτό το έγκλημα αλλά και για όσους κινδυνεύσουν να πέσουν στην ίδια κατηγορία στη συνέχεια. Βλέπουμε πάντως ότι το φάσμα των Δίκαιων είναι ευρύ και δεν μπορεί να ταξινομηθεί με κοινωνιολογικό τρόπο αλλά καθαρά με κριτήρια της Ανθρωπότητας.