6009 - Νησιά, νησίδες και βραχονησίδες στη γεωστρατηγική
Ν. Λυγερός
Σε διάφορα άρθρα ειδικών και μη εμφανίζονται οι όροι: νησιά, νησίδες και βραχονησίδες. Η προσέγγιση τους δεν είναι, βέβαια, αποκλειστικά γεωγραφική, πράγμα το οποίο θα ήταν απαραίτητο, τουλάχιστον, στο πρώτο επίπεδο, για να λειτουργήσει σοβαρά το όλο εγχείρημά τους. Επιπλέον, στον ελληνικό τύπο, ειδικά μετά το 1996, προσπαθούμε απεγνωσμένα να ταυτίσουμε αυτούς τους όρους σαν να πρόκειται για την ίδια έννοια. Ο συλλογισμός είναι σχεδόν πάντα του ίδιου τύπου. Βασιζόμαστε πρώτα στην ιδέα ότι ο όρος νησί δεν προσδιορίζει το μέγεθος. Ένα νησί μπορεί να είναι μικρό ή μεγάλο. Κι αυτό το σημείο είναι σωστό, διότι το μέγεθος δεν είναι μία ενδογενής παράμετρος, όσον αφορά στον όρο. Ύστερα, αντιστρέφουμε την έννοια και θεωρούμε ότι η λέξη νησί αφορά όλα τα νησιά, ανεξαρτήτου του μεγέθους. Μετά επικεντρωνόμαστε στα μικρά νησιά, για να προσεγγίσουμε τις νησίδες κι εδώ καθώς αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχει ένα πρόβλημα, πέφτουμε στην παγίδα του νομικού πλαισίου των διεθνών συνθηκών. Σε αυτό το στάδιο, βρίσκουμε αναφορές του τύπου ότι στη Συνθήκη Λ δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ των όρων νησιών, νησίδων και βραχονησίδων. Το λάθος είναι απλό. Το ότι δεν υπάρχει διάκριση σε μια συνθήκη, δεν σημαίνει, βέβαια, ότι αυτό ισχύει για όλες τις συνθήκες. Αρκεί να βρεθεί μία που κάνει τη διάκριση και δημιουργείται ένα οριστικό πρόβλημα. Παραδείγματος χάριν, όταν διαβάζουμε το άρθρο 15 της Συνθήκης της Λωζάννης του 1923, όπου καταγράφονται διαδοχικά οι λέξεις νήσων, νησίδων και νήσου και διαβάζουμε ότι η λέξη νησίδων αναφέρεται στην έκφραση: των νησίδων των εξ αυτών (νήσων) εξαρτωμένων, καθιστά αυτονόητο να διεκδικούμε την μη ύπαρξη κάποιας διάκρισης. Κατά συνέπεια, κι η γενίκευση που ακολουθεί με τον όρο βραχονησίδες δεν έχει νόημα. Είναι, λοιπόν, απαραίτητο να αντιληφθούμε ότι η διάκριση υπάρχει, διότι οι λέξεις είναι διαφορετικές και το ίδιο ισχύει για την χρήση τους.