6010 - Ορθολογικά επιχειρήματα
Ν. Λυγερός
Η αναφορά σε Διεθνείς Συνθήκες για να προβάλουμε ορθολογικά επιχειρήματα απαιτεί και τον σεβασμό μας προς αυτές. Για να λειτουργούν ως ενισχυτικά στοιχεία σ’ ένα σκεπτικό μας πρέπει να τηρούνται εκείνη την στιγμή. Αν υπάρχουν άλλα συμβαλλόμενα μέλη, τα οποία δεν τις τηρούν πια, αυτό δεν σημαίνει ότι μας δίνει την δικαιολογία για να κάνουμε το ίδιο, διότι σε αυτήν την περίπτωση θα σήμαινε ουσιαστικά ότι έχει λήξει η ισχύς τους και για μας. Κατά συνέπεια, δεν θα είχε νόημα να τις χρησιμοποιούμε σ’ ένα επιχείρημα. Αν ένα μη συμβαλλόμενο μέλος μας κάνει μία παρατήρηση όσον αφορά την στάση μας, το δίκαιο των συνθηκών μας επιτρέπει να του απαντήσουμε κι ορθολογικά κι αποτελεσματικά ότι η παρατήρησή του δεν έχει νομική ισχύ. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει καθόλου ότι δεν είναι σωστή. Με άλλα λόγια, ακόμα κι αν ένας τρίτος δεν μπορεί να παρέμβει σ’ αυτήν την διαδικασία, δεν συνεπάγεται ότι λειτουργούμε ορθολογικά. Το πρόβλημα δεν υπάρχει όσο δεν κάνουμε χρήση αυτής της συνθήκης σε διαπραγματεύσεις. Τα ορθολογικά επιχειρήματα πρέπει να έχουν ορθές βάσεις. Μ’ άλλα λόγια, το πρόβλημα είναι εσωτερικό. Η χρήση συνθηκών που δεν τηρούμε δεν αποδυναμώνει μόνο την επιχειρηματολογία μας, αλλά μας αναγκάζει ν’ απαντούμε σε σωστές κριτικές. Μ’ άλλα λόγια, η χρήση προκαλεί κόστος στρατηγικό. Ακόμα κι αν είμαστε στο πλαίσιο της διπλωματίας, όπου η ρητορική παίζει έναν ρόλο σημαντικό, είναι απαραίτητο να συνυπολογίσουμε και το όφελος και το κόστος της χρήσης τέτοιου επιχειρήματος. Ειδικά αν υπάρχει θεσμοθετημένο πλαίσιο ουδετερότητας, διότι σε αυτήν την περίπτωση, ο αντίπαλός μας θα ασχοληθεί αποκλειστικά με την μη ορθολογική χρήση μας, όχι βέβαια για να δικαιωθεί, αφού δεν έχει κανένα νομικό δικαίωμα όσον αφορά στο πρόβλημα, αλλά για να δημιουργήσει ένα πεδίο αμφισβήτησης που θα οδηγήσει στην εφαρμογή της αρχής της ουδετερότητας και κατά συνέπεια στην ακύρωση της επιχειρηματολογίας μας ακόμα κι αν η ουσία του προβλήματος δεν αφορά συγκεκριμένα αυτό το θέμα. Για να μετατρέψουμε ένα πεδίο σε πεδίο δράσης, πρέπει να λειτουργήσουμε σ’ ένα πλαίσιο που υποστηρίζεται.