84761 - Καταγραφή: Στρατηγική αντιμετώπιση της αδιαλλαξίας της Τουρκίας
Ν. Λυγερός
Όταν μιλούν οι διπλωμάτες για την Τουρκία, έχουμε την εντύπωση ότι έχουν μια αφαιρετική εικόνα που δεν έχει καμία σχέση με την Τουρκία, ενώ τα πράγματα είναι απλά γιατί άμα ακούμε τι λέει ο ίδιος ο Ερντογάν, καταλαβαίνουμε ότι όλες αυτές οι προσπάθειες για ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, είναι εντελώς τεχνητές γιατί από την πλευρά της Τουρκίας δεν έχει αλλάξει τίποτα. Άρα μπορεί η Τουρκία να λέει, τουλάχιστον επίσημα μέσω του υπουργού Εξωτερικών, ότι δεν θέλει να έχει προβλήματα με τις γειτονικές χώρες, αλλά πρέπει να καταλαβαίνουμε κάτω απ’ αυτές τις ιδέες ότι υπάρχει το νέο οθωμανικό δόγμα του Νταβούτογλου που έλεγε ότι πρέπει να έχουμε μηδενικές τριβές με τους γείτονες. Αυτό σημαίνει ουσιαστικά απορρόφηση. Όταν το καταλαβαίνουμε με αυτόν τον τρόπο, καταλαβαίνουμε επίσης πώς συσχετίζεται με αυτά που λέει ο ίδιος ο Ερντογάν όσον αφορά π.χ. το Κυπριακό, διότι εξηγεί στους δικούς του ότι το ’74 ήταν απλώς μια παρέμβαση ειρηνευτική, εναντίον των τυράννων, δηλαδή έτσι βλέπει τους Ελληνοκύπριους σε σχέση με τους Τουρκοκύπριους. Πρέπει να καταλάβουμε λοιπόν ότι δεν υπάρχει καμία ένδειξη αλλαγής, υπάρχει μια αδιαλλαξία η οποία υποστηρίζεται από τον πρόεδρο και ουσιαστικά συνοδεύεται πιο διπλωματικά από τον υπουργό Εξωτερικών. Αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι όταν ο Ερντογάν μιλάει για την ισχύ της χώρας που είναι η μεγαλύτερη σε σχέση με το παρελθόν, βέβαια αυτό είναι εντελώς fake news, αλλά δεν πειράζει, είναι αυτό που λέει στους δικούς του για να το χαρούν. Όταν λέει ότι έγραψαν ιστορία σε διάφορες φάσεις, μιλάει ακόμα και για την Καλλίπολη, μιλάει βέβαια για το επαναστατικό κίνημα, μιλάει για το δημοκρατικό κόμμα, μιλάει για το πώς συμπεριφέρθηκε εναντίον του putsch, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι να καταλάβουμε ότι το όλο πλαίσιο είναι το ίδιο, δηλαδή ότι ουσιαστικά βλέπει τον ελληνικό κόσμο εχθρικά, όχι μόνο επειδή το πιστεύει ο ίδιος, επειδή θεωρεί ότι οι ίδιοι οι Τούρκοι στην Τουρκία το βλέπουν με αυτόν τον τρόπο και αυτός πρωτοστατεί. Άρα όταν έχουμε εμείς τους δικούς μας, ειδικά σε επίπεδο διπλωματίας, που μας εξηγούν ότι τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα και ότι τώρα μπορούμε να πάμε ακόμα και στο Διεθνές Δικαστήριο για να μιλήσουμε για την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα, το ερώτημα είναι το εξής. Πώς μπορεί να γίνει αυτό ενώ η Τουρκία δεν έχει υπογράψει το Δίκαιο της Θάλασσας και των Ωκεανών. Ό,τι και να λέει η Τουρκία είναι εντελώς θεωρητικό από τη στιγμή που δεν δίνει καμία αρμοδιότητα στο Δικαστήριο. Κατά συνέπεια δεν μπορεί να γίνει αυτή η συνάντηση, δεν μπορεί ουσιαστικά να συνυπογράψουμε κάτι πάνω σ’ αυτό γιατί δεν έχει νόημα από τη στιγμή που δεν έχει υπογράψει το Δίκαιο της Θάλασσας και επίσης δεν το έχει κυρώσει στο επίπεδο της Βουλής της, κατά συνέπεια είναι εντελώς θεωρητικό το πλαίσιο και το συζητάμε μόνο και μόνο για να το λέμε. Άρα λέμε πολλά, αλλά δεν κάνουμε πολλά γιατί πολύ απλά ξέρουμε ότι εδώ δεν γίνεται. Άρα πρέπει να καταλάβουμε ότι όταν μιλάμε για μία μεγάλη ατζέντα όσον αφορά την Τουρκία και μετά μια μικρή ατζέντα σε σχέση με την Ελλάδα για την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα, όλο αυτό το πακέτο στην πραγματικότητα δεν μπορεί να υλοποιηθεί. Άρα δεν πρέπει να μπερδευόμαστε σε σχέση με το τι γίνεται στην Αλβανία, γιατί η Αλβανία έχει υπογράψει το Δίκαιο της Θάλασσας και των Ωκεανών, το έχει κυρώσει και κατά συνέπεια μπορεί όντως να πάει με την Ελλάδα να διευθετήσει διάφορα προβλήματα που μπορεί να υπάρχουν σε σχέση με την ΑΟΖ, την υφαλοκτηπίδα κ.λπ. Με την Τουρκία τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Άρα νομίζω ότι υπάρχει μια ένδειξη ραγιαδισμού από αυτούς που θεωρούν ότι τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα κι η Τουρκία μας βλέπει μ’ ένα καλύτερο μάτι, στην πραγματικότητα δεν έχει αλλάξει απολύτως τίποτα, συνεχίζει να λέει τα δικά της η Τουρκία, συνεχίζει να είναι σ’ ένα πλαίσιο προπαγάνδας, πάλι μιλάει για επεκτατισμό, το λέει πιο διπλωματικά αλλά αυτή είναι η ιδέα και θεωρεί μάλιστα ότι μπορεί να παίξει κι έναν ρόλο ειρηνευτικό ακόμα και με τη σύγκρουση που υπάρχει μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας που είναι πλέον ένας κανονικότατος πόλεμος. Στην πραγματικότητα βλέπουμε ότι είναι απλώς ένα τσιράκι της Ρωσίας, ότι παίζει με αυτόν τον τρόπο κι επειδή εμείς δεν μπορούμε να τη διώξουμε από το ΝΑΤΟ, έτσι όπως είναι τα πράγματα γιατί δεν υπάρχει καν το ανάλογο άρθρο 50 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να παίξουμε με κάποιον τρόπο τουλάχιστον ακόμα κι αν το ήθελε η χώρα, κατά συνέπεια είμαστε σ’ ένα πλαίσιο που πρέπει να βλέπουμε τα πράγματα και να τα λέμε με τ’ όνομά τους. Γιατί ουσιαστικά αυτά που κάνουμε στην Ελλάδα, είναι να προχωρήσουμε με τους συμμάχους μας, να είμαστε εποικοδομητικοί, να λειτουργούμε δυναμικά, να λειτουργούμε καταλυτικά σε σχέση με την επαφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Ανατολική Μεσόγειο και δεν πρέπει να δίνουμε μεγάλη σημασία σ’ αυτούς που λένε ότι τα πράγματα με την Τουρκία πάνε καλύτερα. Είναι ακριβώς τα ίδια, αν πάνε καλύτερα, δεν είναι επειδή είναι καλύτερη η Τουρκία μ’ εμάς, είναι επειδή εμείς έχουμε αναβαθμίσει το επίπεδό μας ενεργειακά, στρατηγικά και στρατιωτικά και κατά συνέπεια ουσιαστικά πρέπει να μας σέβεται περισσότερο, αλλά δεν μπορεί να κάνει τις ίδιες δηλώσεις. Όμως η νοοτροπία της δεν έχει αλλάξει καθόλου. Άρα άμα το δούμε με αυτόν τον τρόπο θα καταλάβουμε ότι όταν η Τουρκία λέει ουσιαστικά ότι δεν κάνει ούτε ένα βήμα πίσω και το λέμε και εμείς σε επίπεδο διπλωματίας, πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτό είναι ότι θα κρατήσουμε τις θέσεις μας. Εμείς ας κρατήσουμε τις θέσεις μας, γιατί ακολουθούμε το Δίκαιο της Θάλασσας και των Ωκεανών, ακολουθούμε το Διεθνές Δίκαιο κι ακόμα κι όταν θα γίνει η συνάντηση στη Νέα Υόρκη που είναι βέβαια η καθορισμένη ημερομηνία για όλους προς το τέλος του Σεπτεμβρίου και αρχές Οκτωβρίου, στην πραγματικότητα αυτή η συνάντηση θα πρέπει να σκεφτούμε ότι έχει έναν τυπικό χαρακτήρα και δεν είναι η έναρξη από μία νέα διαδικασία, είναι απλώς η συνέχεια της ίδιας διπλωματικής προσέγγισης, η οποία δεν έχει στρατηγικό υπόβαθρο, είναι απλώς για να μιλάμε, να συζητάμε και να φαίνεται σε όλους τουλάχιστον ότι έχουμε μια καλή θέληση και μια καλή βούληση. Αλλά αυτό που έχει σημασία είναι ότι η θέλησή μας πρέπει να είναι η ενίσχυση της Ελλάδος γιατί ό,τι και να λέμε, επειδή τα πράγματα όχι μόνο δεν αλλάζουν από την πλευρά της Τουρκίας, αλλά ουσιαστικά παραμένουν αδιάλλακτα ακόμα και σε επίπεδο ακραίο, πρέπει εμείς να είμαστε πάντοτε προετοιμασμένοι, να είμαστε μέσα στο Ευρωπαϊκό Πλαίσιο, να είμαστε μέσα στο Νατοϊκό Πλαίσιο, αλλά να έχουμε και τη δικιά μας δυνατότητα άμυνας έτσι ώστε να μας σέβονται επειδή μας φοβούνται.