85573 - Καταγραφή: Ο ουρανοξύστης στη γεωπολιτική

Ν. Λυγερός

Αυτό το podcast είναι αφιερωμένο στην έννοια του ουρανοξύστη. Επειδή το βλέπετε και από την εικόνα, όταν έχουμε το Empire State Building δίπλα μας, όταν βρισκόμαστε ήδη σε έναν ουρανοξύστη και είμαστε ήδη στον 30ο όροφο και παρόλα αυτά βλέπουμε το Empire State Building τόσο ψηλό, ενώ βρισκόμαστε σε μία περιοχή όπως είναι το Midtown που έχουμε πολλούς ουρανοξύστες, αυτό που μας αγγίζει είναι η διαφορά, δεν είναι τόσο ότι υπάρχει από το 1931, αλλά πιο πολύ ότι λειτουργεί σαν σημείο αναφοράς, ως σύμβολο, δηλαδή το στίγμα του φαίνεται ό,τι και να λέμε. Aυτό σημαίνει τι; σημαίνει ότι μέσα σε μία πόλη που έχει πολλούς ουρανοξύστες, να παραμένουν μερικοί με ένα όνομα ειδικό, έχουν ένα ειδικό status. Αυτή τη διαφορά πρέπει να την καταλάβουμε λίγο διαφορετικά και στο θέμα της γεωπολιτικής. Δεν είναι όλες οι χώρες ίδιες, δεν είναι όλες του ίδιου τύπου με τους γείτονες και αυτό έχει μεγάλη σημασία γιατί όταν κοιτάζουμε μόνο το επίπεδο των γειτόνων, έχουμε την εντύπωση ότι πάνω-κάτω όλοι μοιάζουμε. Θα μπορούσαμε να πούμε το ίδιο πράγμα για το Empire State Building, αλλά άμα κοιτάξουμε τη γειτονιά του, γιατί την ξέρουμε καλά, υπάρχει μία τεράστια διαφορά, δηλαδή ακόμα και το Chrysler Building  δεν έχει αυτή τη δυνατότητα. Υπάρχει μία αισθητική, υπάρχει κάτι το ανάλογο σε επίπεδο συμβολισμού αλλά πάλι υπάρχει μία διαφορά. Αυτό είναι που λέμε για τις ιδιομορφίες σε ένα, χώρο που είναι ομαλός. Εδώ παρόλο που έχουμε πολλές ιδιομορφίες, πάλι μπορούμε να δούμε ότι μέσα σε αυτή την ποικιλία υπάρχουν χαρακτηριστικά που άλλοι δεν έχουν. Η έννοια του ουρανοξύστη λοιπόν, δεν είναι ότι απλώς είναι ένα κτίριο που είναι ψηλό και είναι πιο ψηλό από τα άλλα, τελεία και παύλα. Η ίδια η ονομασία, ουρανοξύστης, έχει σχέση πιο πολύ με τον ουρανό παρά με τη γη. Αλλά είναι ένας τρόπος να δούμε τα πράγματα όχι μόνο διαφορετικά, αλλά επαναστατικά με την έννοια ότι τα θεμέλια του ουρανοξύστη είναι πιο πολύ ο ουρανός παρά η γη, ενώ σε ένα κτίριο κλασικό θα ήταν η γη. Μπορεί να φαίνεται σαν παράδοξο, αλλά αυτό που έχει σημασία, είναι να καταλάβουμε ότι ένα πράγμα που ακόμα και τοπικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι μοιάζει με τους άλλους, άμα κοιτάζαμε μόνο από πάνω χωρίς να βλέπουμε το ύψος και όταν κοιτάζουμε από πλάγια, δηλαδή όταν κάνουμε μία πλάγια προσέγγιση, τότε καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει μία διαφορά. Ένα χαρακτηριστικό που υπάρχει στη Νέα Υόρκη και μας μπερδεύει συχνά. είναι το εξής: όταν θέλετε να πάτε προς έναν ουρανοξύστη, το μάτι σας έχει υπολογίσει μία απόσταση και έχει την εντύπωση ότι είναι πάντοτε κοντά γιατί έχει συνηθίσει να βλέπει κτίρια κλασικά και όχι ουρανοξύστες, ακόμα και εδώ. Άρα, ειδικά για το Empire State Building, έχετε την εντύπωση ότι είστε όλο κοντά. Αλλά αυτό που είναι εντυπωσιακό είναι ότι, ενώ συνεχίζετε να το προσεγγίζετε, παραμένει στην ίδια απόσταση και μόνο όταν επιτέλους φτάσετε στο ύψος του καταλαβαίνετε πόσο πιο μεγάλο είναι από τους γείτονες και για αυτό σας φαινόταν πιο κοντά. Άρα πρέπει να καταλάβουμε το εξής: ένας γίγαντας στον τομέα της Ιστορίας, στον τομέα του Πολιτισμού, φαίνεται πάντοτε κοντά. Όταν τον προσεγγίζουμε, καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει μία τεράστια απόσταση. Όταν επιτέλους φτάνουμε εκεί που βρίσκεται, τότε καταλαβαίνουμε τι σημαίνει η διαφορά που κάνει τη διαφορά.