1482 - Πολυκλαδικές ευρωπαϊκές σχέσεις
Ν. Λυγερός
Οι πρόσφατες εξελίξεις όσον αφορά στο διαπραγματευτικό πλαίσιο απέδειξαν -αν υπήρχε ακόμα αυτή η ανάγκη- ότι οι πολυκλαδικές ευρωπαϊκές σχέσεις είναι αναγκαίες για την Κύπρο και για την εξέλιξη του κυπριακού. Η παραδοσιακή της σχέση ανήκει στο παρελθόν. Η Κύπρος ανήκει πια καθαρά στον ευρωπαϊκό χώρο ως πλήρες κράτος-μέλος δίχως να έχει ανάγκη από κανένα ειδικά. Ένας τρόπος να κωδικοποιήσουμε, είναι η χρήση του μοντέλου του παγκόσμιου χαρτοφυλακίου. Αυτό το μοντέλο που είναι γνωστό στον τομέα της οικονομίας προέρχεται στην πραγματικότητα από την επιστήμη της συμπίεσης εικόνων. Πιο πρακτικά, υποθέτουμε ότι υπάρχει ένα συμμαχικό πλαίσιο και έχουμε μια κατανομή της αποτελεσματικότητας. Η πιο απλή ιδέα, διότι είναι τοπική μεγιστοποίηση, είναι να επιλέξουμε ως σύμμαχο τον αποτελεσματικότερο παίκτη για να παίξουμε το παίγνιο της διαπραγμάτευσης. Με αυτόν τον τρόπο θα έχουμε το μεγαλύτερο κέρδος. Και αν ξαναπαίξουμε πολλές φορές, η επιλογή της βέλτιστης αποτελεσματικότητας μάς εξασφαλίζει το βέλτιστο αποτέλεσμα όσον αφορά στη διαπραγμάτευση. Όμως η πιθανότητα να έχουμε συνεχώς τη βέλτιστη λύση τείνει προς το μηδέν. Συνεπώς μια άλλη προσέγγιση είναι απαραίτητη. Η καινούργια συμμαχία θα χρησιμοποιεί όχι πια έναν μόνο παίκτη αλλά όλους τους παίκτες του συμμαχικού πλαισίου. Η στρατηγική θα επιδιώκει πια μια ολική μεγιστοποίηση. Σε ένα παίγνιο αυτή η νέα προσέγγιση δεν θα έχει αναγκαστικά τη βέλτιστη απόδοση, όμως σε μια σειρά παιγνίων θα είναι κατά μέσο όρο αποτελεσματικότερη. Αυτή η νέα προσέγγιση έχει μεταξύ άλλων και το εξής πλεονέκτημα. Αν στην πρώτη προσέγγιση ο αποτελεσματικός παίκτης δεν πετύχει τον στόχο μας, τότε τα χάνουμε όλα. Ενώ στη δεύτερη προσέγγιση η επίδοση είναι πάντα καλύτερη διότι τα κέρδη εξισορροπούνται μέσω της πολυκλαδικής σχέσης που αναπτύξαμε. Το ίδιο ισχύει και στο ευρωπαϊκό πλαίσιο για την Κύπρο. Οι διάφορες κινήσεις όπως η γαλλική άμυνα, η αυστριακή αντίσταση, το γερμανικό μήνυμα επέτρεψαν στην Κύπρο να πετύχει στόχους με άμεσο και έμμεσο τρόπο. Το θέμα δεν είναι ότι κάθε κράτος πρέπει να βοηθήσει την Κύπρο, αλλά ότι περιμένοντας μόνο από ένα κράτος βοήθεια, δεν υπάρχει ελπίδα. Η θεωρία το έχει αποδείξει και στη φυσική και στην οικονομία. Στη θεωρία παιγνίων ήταν αναμενόμενο. Τώρα ακόμα και πρακτικά μπορούμε να το δούμε με το διαπραγματευτικό πλαίσιο. Η Κύπρος πέτυχε ένα μεγάλο άλμα για το κυπριακό με τα μικρά βήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή η νέα προσέγγιση πρέπει να ενισχυθεί και σε άλλους τομείς όπως είναι η ανάπτυξη, η οικονομία και η παιδεία. Όταν η Κύπρος κατανοήσει πραγματικά τα πλεονεκτήματα της νέας στρατηγικής, θα επινοήσει και τη λύση του κυπριακού.