1051 - Ίμβρος και Κύπρος
Ν. Λυγερός
Για όσους νομίζουν ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα στα κατεχόμενα εξαιτίας του κατοχικού καθεστώτος και του κατοχικού στρατού και για όσους φοβούνται να κινηθούν και να παράγουν ένα έργο, το παράδειγμα της Ίμβρου είναι σημαντικό για πολλούς λόγους. Όλοι θεωρούν ότι είναι μια χαμένη πατρίδα, όλοι θεωρούν ότι δεν γίνεται τίποτα εξαιτίας της συνθήκης της Λωζάννης, όλοι θεωρούν ότι ο ελληνισμός δεν υπάρχει πια σε αυτό το νησί. Για όλους αυτούς τους λόγους, η Ίμβρος είναι ένα καλό παράδειγμα για την Κύπρο. Πρώτον διότι με την Ίμβρο, όλοι μπορούν να δουν τι μπορεί να γίνει ένα νησί εγκλωβισμένων που μετατρέπεται σιγά σιγά σε νησί προσφύγων και τελικά σε νησί αγνοουμένων, αν δεν αντισταθούμε στην επεκτατική τακτική της Τουρκίας. Δεύτερον διότι με την Ίμβρο, όλοι μπορούν να δουν τις κυβερνητικές κινήσεις που διαχρονικά αποτέλεσαν μια στρατηγική της σιωπής. Τρίτον για τους αγωνιστές, η Ίμβρος δείχνει με την ύπαρξή της το τι μπορεί να γίνει όταν όλα φαίνονται χαμένα και με ένα καθεστώς που είναι από τα σκληρότερα του κόσμου.
Το παράλογο με το παράδειγμα της Ίμβρου είναι ότι κανείς στην Κύπρο δεν διευκρινίζει ή δεν αντιλαμβάνεται ότι η Τουρκία χρησιμοποιεί ακριβώς την ίδια τακτική και στις δύο περιπτώσεις. Οι έποικοι δεν είναι Τούρκοι μα Κούρδοι, Λαζοί και εξισλαμισθέντες Πόντιοι. Υπέγραψαν τη συνθήκη της Λωζάννης και την Γ΄ Βιέννη όμως δεν τηρούν καμμιά. Ο εποικισμός είναι έγκλημα πολέμου αλλά εξαιτίας της ειρήνης κανείς δεν τολμά να την εκθέσει με τα ψηφίσματα του Ο.Η.Ε.
Όμως όπως το απέδειξε η Ίμβρος με την επίσημη αναφορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι μη κυβερνητικές πρωτοβουλίες είναι και πιο δυναμικές και πιο αποτελεσματικές στα πρακτικά προβλήματα. Άρα όταν το θέμα της αντίστασης είναι αναγκαίο και δεν υπάρχει κρατικό πλαίσιο λόγω έλλειψης διπλωματίας και στρατηγικής, οι μη κυβερνητικές πρωτοβουλίες είναι οι μόνες που είναι ουσιαστικές. Και αυτό φαίνεται και από την τοπική κατάσταση. Ενώ η Ίμβρος δεν υπάρχει ως ελληνική οντότητα για την αδιάφορη μάζα, υπάρχουν άνθρωποι που αγωνίζονται και που συμβάλλουν με το έργο τους στην τοπική διαμόρφωση των καταστάσεων. Χάριν σε αυτούς δεν έσβησε ο ελληνισμός εκεί σε αυτή τη χαμένη πατρίδα για τους άλλους.
Αυτά τα δεδομένα πρέπει να κατανοήσουμε για να επινοήσουμε άλλες δημιουργικές και πρακτικές λύσεις στα κατεχόμενα. Και κάθε βήμα που πετυχαίνουμε δεν είναι μόνο μια αντιστασιακή κίνηση, είναι η απόδειξη ότι υπάρχουμε ακόμα και ότι δεν ξεχάσαμε ούτε τη μνήμη μας, ούτε τον πολιτισμό μας. Μπορεί βέβαια μερικοί από εμάς να έχουν ξεχάσει τη ζωή τους διότι κοιτάζουν τη ζωή των άλλων, αυτό όμως δεν έχει σημασία όπως το αποδεικνύει το παράδειγμα της Ίμβρου.