Τηλεγράφημα από  την Πρεσβεία στην Κύπρο προς το Υπουργείο Εξωτερικών

Λευκωσία, 6 Οκτωβρίου 1964, 6  μ.μ.

585. {…} Ο Μακάριος προφανώς υιοθέτησε την πολιτική του «δολοφονίας Τούρκων με καλοσύνη» τουλάχιστον για την περίοδο πριν από την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Αυτή η ελληνοκυπριακή πολιτική σε συνδυασμό με τη φαινομενική προθυμία της Τουρκικής Κυβέρνησης να κάνει σημαντικές παραχωρήσεις στην οδό Κερύνειας, οι οποίες στην πραγματικότητα θα σηματοδοτούσαν την αρχή της αποσύνθεσης ολόκληρης της τουρκοκυπριακής θέσης στο νησί {…}:

Να ωθήσει την Τουρκική Κυβέρνηση και τους Τουρκοκύπριους να αποδεχθούν την έννοια της ένωσης με εγγυήσεις δικαιωμάτων για την Τουρκική μειονότητα συν κάποια χειρονομία που σώζει το πρόσωπο.

Να φέρει την Κυπριακή Κυβέρνηση και άλλα φιλοδυτικά στοιχεία στο νησί σε αρκετά ισχυρή θέση έναντι του Μακαρίου ώστε να επιβληθούν εγγυήσεις προς την τουρκική μειονότητα και να προσφέρουν χειρονομία σωτηρίας στην Τουρκική Κυβέρνηση.

{…}

Αυτά έφτασαν πλέον στο σημείο των επιθέσεων που εμπνεύστηκε ο Μακάριος στον ίδιο τον ιερό μέχρι τότε Γρίβα. {…} Υπάρχουν αναφορές για αυξανόμενες συγκρούσεις μεταξύ Ελλήνων αξιωματικών και στρατεύσιμων της Εθνικής Φρουράς και καλές ενδείξεις ότι ο Μακάριος εργάζεται ενεργά ενάντια σε Έλληνες αξιωματικούς στα παρασκήνια, προσπαθώντας να αποδυναμώσει την ικανότητά τους να επηρεάσουν τις εξελίξεις εδώ. Ο ίδιος ο Μακάριος γίνεται όλο και πιο δυνατός με μια λαϊκή βάση απλωμένη σε όλους τους τομείς του νησιού.{…}

Ο ίδιος ο Μακάριος, φυσικά, τώρα μιλάει για καθόλου ξένες βάσεις στο νησί και υπάρχει ραγδαία ανάπτυξη εδάφους που, εάν δεν ελεγχθεί, θα προκαλέσει σχεδόν ενωμένη ελληνοκυπριακή αντίθεση στη συνέχιση της ύπαρξης βρετανικών βάσεων για να μην πω τίποτα για  διαφορετικές  βάσεις του ΝΑΤΟ. Οι παρατηρήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου στη Le Monde μπορεί να υποδεικνύουν ότι ο Μακάριος έχει υποστήριξη για τη θέση κατά της βάσης και σε ορισμένες συνοικίες της Ελληνικής Κυβέρνησης. Οι Ελληνοκύπριοι θεωρούν τις διαπραγματεύσεις του Μακαρίου με τη Μόσχα ως απόλυτη επιτυχία και τώρα αναμένουν από αυτόν να συνεχίσει τη νικηφόρα πορεία του μέσω του Καΐρου προς τη Γενική Συνέλευση. Εν τω μεταξύ, στοιχεία υπέρ της ένωσης και του αντικομμουνισμού που συνήθως έχουν βρεθεί γύρω από τον Γρίβα καταρρέουν. Οι εφημερίδες τους αδυνατούν να ανταγωνιστούν τα φιλομακαριακά ΜΜΕ. {…} δεν βλέπουμε πολλές ελπίδες για έλεγχο του Μακαρίου παρά μόνο με τη χρήση τακτικών ελληνικών στρατευμάτων σε μονάδες νησιών και Εθνοφρουράς που ελέγχουν. Επιπλέον, επειδή ο Μακάριος έχει αξιοσημείωτη επιτυχία στην απομόνωση του ελληνικού στρατού όλο και πιο μακριά από τη μάζα των Ελληνοκυπρίων, δεν μπορούμε να υπολογίζουμε πολύ πια στην επιτυχή δράση τους. Αν δεν ληφθούν πολύ σύντομα δραματικά και αποφασιστικά βήματα για να αντιστραφεί η τάση, η Κύπρος θα γίνει σίγουρα, μετά την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ένα ανεξάρτητο ουδέτερο αντιδυτικό νησί με ένα αυξανόμενο κομμουνιστικό στοιχείο που θα μπορούσε στη συνέχεια να μετατρέψει εύκολα το νησί σε μεσογειακή Κούβα. {…}

Belcher

Πιστή μετάφραση από τα επιλεγμένα σημεία του κειμένου που είναι αναδημοσιευμένο στον σύνδεσμο: https://lygeros.org/76992-en/, συντεταγμένο στην αγγλική γλώσσα, η επαρκής γνώση της οποίας βεβαιώνεται σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ.2 στοιχ. β) και γ) του Κώδικα Δικηγόρων.

Λάρισα, 10-08-2024
Η μεταφράσασα βεβαιούσα και επικυρούσα δικηγόρος Ι.Τ.
Επιμέλεια Στ. Παπαχατζή