Όταν πετάς στον γερμανικό εναέριο χώρο αντιλαμβάνεσαι ότι πρόκειται για μια τεράστια χώρα με πολλούς πολίτες διότι το αποδεικνύει ακόμα κι η ανθρώπινη γεωγραφία. Καταλαβαίνεις ταυτόχρονα όμως ότι πρόκειται για το αποτέλεσμα ενός ολόκληρου πολιτισμού στον οποίο δεν ανήκει τυχαία ο Goethe. Διότι δεν βλέπεις μόνο τη γεωγραφία αλλά δομές και υπερδομές που διέσχισαν τον Χρόνο για να γράψουν την ιστορία. Δεν είναι τυχαία η επιρροή του ιπποτικού και του καστρικού πνεύματος ούτε και η παρουσία του σεβασμού του πολιτισμού. Ακόμα και τώρα που αντιμετωπίζει τόσα προβλήματα σε πολλούς τομείς παραμένει μια χώρα που παίζει τον κυρίαρχο ρόλο στην εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αυτό είναι εμφανές και λόγω της συνέργειας με τη Γαλλία. Αλλά τώρα η Γερμανία εξελίσσεται ακόμα και γεωπολιτικά λόγω των νέων δεδομένων στην Ευρώπη.