Η έννοια άξιος χαρακτηρίζει την επιλογή μας. Δεν θα πούμε ποτέ κάποιον νεκρό, νομοταγή. Ο άξιος πρέπει πάντα να είναι νόμιμος; Όλοι ξέρουμε ακριβώς ότι άμα υπάρχει π.χ. ένα κατοχικό καθεστώς μία τουρκοκρατία, το να είστε νομοταγής σημαίνει ότι συνεργάζεστε με το καθεστώς που καταπατά το λαό σας. Άρα εμείς αυτό που καταλαβαίνουμε, ειδικά μέσω του παραδείγματος της εκκλησίας στην περίοδο της τουρκοκρατίας, η εκκλησία σίγουρα σε περίοδο ειρήνης δεν θα πει μην ακολουθείτε τον νόμο. Έχει ενδιαφέρον όμως, όταν παίρνει θέση σε περίοδο κατοχής και λέει: δεν πρέπει να ακολουθήσεις, γιατί δεν είναι νόμος. Άμα το σκεφτούμε ότι, σε αυτήν την στιγμή μπορεί να ακολουθεί το νοητικό σχήμα της Αντιγόνης, μπορεί να φαίνεται ανορθόδοξο. Όμως στην πραγματικότητα είναι το σημείο αναφοράς. Η εκκλησία ασχολείται με το πρέπον, το οποίο θα συνδυαστεί με το δέον. Αυτό που είναι σημαντικό λοιπόν είναι: ποια είναι η θέση μας, όταν υπάρχει επιλογή. Δηλαδή, έχουμε μια φάση σκλαβοσύνης και λέμε: να το δεχτώ ή όχι; Δέχομαι, αποδέχομαι. Για ποιον λόγο; Υπάρχει σκοπός; Έχει νόημα; Αυτό που λέει λοιπόν ο Ελληνισμός είναι πολύ απλό, λέει ότι δεν υπάρχει λόγος να ακολουθήσεις τον νόμο, αν αυτός καταπατά τις αξίες. Αν το σκεφτούμε λοιπόν είναι κάπως παράξενο, είναι ότι ο Ελληνισμός βάζει τις αξίες πάνω από τον νόμο. Είναι σαν να έχετε μία υπερνομολογία που λέει: θα έχεις δικαίωμα να κάνεις νομοθέτη ό,τι θες, αλλά πρόσεξε, όχι αυτό. Έχει ενδιαφέρον λοιπόν, γιατί αυτό είναι τα θεμέλιά μας. Αν σκεφτούμε τώρα ότι είμαστε ακόμα εδώ, μετά από αιώνες, και συνεχίζουμε να πιστεύουμε σε αυτές τις αξίες, ξέρουμε πολύ καλά ότι δίνουμε μεγάλη σημασία στους νεκρούς και τώρα, παρ’ όλο που η κοινωνία δεν μας διευκολύνει, η κοινωνία έχει την τάση να δημιουργεί τα γηροκομεία. Τα γηροκομεία αρχικά θεωρούμε ότι είναι για το καλό. Στην πραγματικότητα τα γηροκομεία είναι για να μπορούμε να έχουμε νεκρούς χωρίς να τους βλέπουμε. Τους έχουμε βάλει λίγο πιο πέρα και λες: εκεί πέρα θα τους φροντίζουν. Στην πραγματικότητα είναι εσάς που φροντίζουν. Δεν θέλετε να σας ενοχλήσει ο θάνατος. Θεωρούμε ότι είναι απαράδεκτο, όταν έχεις έναν δικό σου που θέλει να πεθάνει σπίτι του. Του εξηγείς ότι είναι καλό να πεθάνεις αλλού και μετά, εφόσον πέθανε αλλού, πηγαίνεις και τον βλέπεις στον τάφο του εκεί. Μα δεν σου ζήτησε τίποτα. Άρα βλέπετε λοιπόν ότι το κοινωνικό έρχεται δήθεν για να βοηθήσει. Αλλά στην πραγματικότητα είναι για να βοηθήσει τους ζωντανούς. Ο Ελληνισμός βοηθάει του νεκρούς. Διαβάζουμε τους νεκρούς, γράφουμε για τους αγέννητους. Αυτό το σχήμα είναι πάρα πολύ ορθολογικό. Απλώς μέσα στο παρόν μάς φαίνεται παράξενο. Ενώ πατάμε σε μεγάλη γέφυρα που είναι το παρελθόν και το μέλλον. Αν σκεφτούμε λοιπόν ότι αυτή η γέφυρα είναι το βιβλίο, τότε μπορεί αυτό να φανεί ακόμα και φυσιολογικό. Εξετάζουμε αυτό το θέμα λόγω της συνέχειας. Όταν λέμε λοιπόν ότι δίνουμε μεγάλη σημασία στους νεκρούς είναι πολύ απλό. Είναι σαν να σας λέμε ότι δίνουμε μεγάλη σημασία σε αυτούς που παρήγαν έργο. Όχι που παράγουν, γιατί αυτό δεν το ξέρουμε. Αυτοί το έκαναν, το ξέρουν.