1465 - Η αυστριακή αντίσταση

Ν. Λυγερός

Η αντίσταση της Αυστρίας στην πολιορκία της Τουρκίας δεν είναι μόνο παραδειγματική, είναι η συνέχεια ενός ιστορικού νοητικού σχήματος. Το θέμα δεν είναι μόνο εσωτερικό, μα ευρωπαϊκό. Όπως και παλαιότερα όταν αντιστάθηκαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, οι Αυστριακοί δεν πάλευαν μόνο για την πρωτεύουσά τους, τη Βιέννη, μα για όλη την Ευρώπη, τώρα μας δείχνουν το παράδειγμα και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η αυστριακή αντίσταση ενώ παρουσιάστηκε αρχικά ως ένα γραφικό στοιχείο, λειτουργεί στην πραγματικότητα ως καταλυτικό στοιχείο για την ενεργοποίηση ενός ενιαίου μετώπου. Και τώρα που και η Γαλλία και η Τσεχία συνδυάζουν τις διεκδικήσεις τους με εκείνες της Αυστρίας, άλλα κράτη που θα έπρεπε εκ φύσης ν’ αντισταθούν στην τουρκική υποψηφιότητα, που δεν είναι παρά μια νέα μορφή εισβολής, δέχονται τώρα το μάθημα της αυστριακής αντίστασης.

Η Αυστρία ακόμα και μόνη, εντελώς απομονωμένη, δεν έπαψε ποτέ να διεκδικεί την ιδέα της: μια προνομιακή σχέση και όχι μια πλήρη ένταξη. Στην ουσία, η Αυστρία ζητά αυτό που όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναζητούν δίχως να το πουν διότι περιμένουν την κατάλληλη ώρα όταν δεν θα υπάρχει πολιτικό κόστος. Η Αυστρία όμως δείχνει ότι το κόστος δεν είναι μόνο πολιτικό όπως με οποιαδήποτε άλλη υποψηφιότητα. Η Τουρκία δεν αντιπροσωπεύει καμμιά από τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και αυτό δεν είναι θέμα χρόνου, μα θέμα ύφους. Το βαθύ κράτος δεν θέλει να χάσει τίποτα από την παράδοσή του, συνεπώς η βαρβαρότητά του με τους λαούς που πλήγωσε δεν μπορεί ν’ αλλάξει. Η Τουρκία δεν θεωρεί ότι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, το μέλλον της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το παρελθόν της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο χώρος της, η κατοχή της. Πολλά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν κατανοούν τον κίνδυνο που αποτελεί η Τουρκία. Η Αυστρία όμως γνωρίζει κι αυτή το παρελθόν διότι πάλεψε γι’αυτό για να γίνει το μέλλον που ζούμε.

Η αυστριακή αντίσταση δεν είναι μόνο διπλωματική όπως νομίζουν δήθεν μερικοί αναλυτές. Αντιθέτως ανήκει στην ιστορία της Αυστρίας, η οποία αμέσως μετά την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, άνοιξε την πρώτη πρεσβεία της στην Κύπρο ενώ είχε δέκα επιλογές. Η αυστριακή διπλωματία ετοιμάζει τις κινήσεις της εδώ και καιρό διότι ξέρει ότι το πεδίο με την ανατολική υποψηφιότητα θα είναι δύσκολο. Και το ίδιο ισχύει και για το διαπραγματευτικό πλαίσιο. Συνεπώς κάθε λέξη έχει σημασία για τις κόκκινες γραμμές. Σε αυτήν τη φάση η Αυστρία δεν είναι πια μόνη της διότι μερικές φωνές στη Γαλλία όπως ο Valéry Giscard d’Estaing και ο Nicolas Sarkozy εκφράστηκαν με τον ίδιο τρόπο. Σιγά-σιγά η αντίσταση της Αυστρίας και η εμμονή της δίνουν το παράδειγμα και σε άλλα κράτη-μέλη. Όλοι κατανοούν πια ότι οι ημερομηνίες δημιουργούν αλλαγές φάσεων που είναι καθοριστικές διότι ακόμα και η διπλωματία έχει τα όρια της όταν είναι θέμα ύπαρξης.