16283 - Γιατί ο Θεάνθρωπος να κρατάει ένα βιβλίο ανοιχτό προς τους άλλους;
Ν. Λυγερός
Μερικοί από εμάς θεωρούν ότι η Βυζαντινή τέχνη είναι απλώς μια παράδοση. Αυτή η παράδοση όμως έχει κώδικες. Για παράδειγμα: Έχετε σκεφτεί πώς είναι οι Ευαγγελιστές με τα βιβλία τους, στις εικόνες; Κρατάνε το βιβλίο κλειστό. Δεν είναι ανοιχτό. Το έχετε προσέξει; Άρα υπάρχουν δύο περιπτώσεις. Είναι ότι κρατάνε το βιβλίο και είναι κλειστό και ο Χριστός έχει μια άλλη περίπτωση. Είναι ανοιχτό, αλλά δεν το διαβάζει αυτός. Δεν είναι προς το μέρος του. Είναι ανοιχτό προς τα έξω. Γιατί ο Θεάνθρωπος να κρατάει ένα βιβλίο, έτσι αριστερά, ανοιχτό προς τους άλλους; Και το ερώτημα είναι μερικές φορές στις εικόνες αναρωτιόμαστε τι λέει. Μα εδώ το λέει, τι λέει. Άρα είναι μέσω του βιβλίου που λέει αυτό που αναρωτιέστε τι λέει. Να φανταστείτε αν ο γέροντας την ώρα που ερχόσασταν να πείτε τα προβλήματά σας, άνοιγε τη Βίβλο και σας έδειχνε το εδάφιο. Θα λέγατε είναι λίγο παράξενο αυτό, αφού αυτό γράφτηκε πριν. Ναι, αλλά γράφτηκε για τους μετά. Και γι’ αυτό η εκκλησία συνεχίζει να το διαβάζει, γιατί κανονικά θα μπορούσατε να πείτε αν σκέφτεστε με αυτόν τον τρόπο, γιατί η εκκλησία συνεχίζει να διαβάζει κείμενα που είναι του παρελθόντος, τώρα; Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι συνεχίζει αυτό το έργο εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια και είναι διαχρονικό. Γιατί; Γιατί δεν ασχολείται με την καθημερινότητα. Όταν είμαστε πολύ της καθημερινότητας, στο τέλος καταλήγουμε να είμαστε της μόδας ή όχι. Δεν υπάρχει μόδα. Άρα και στην αγιογράφηση το βλέπετε ότι δεν μας ενδιαφέρει ακριβώς ο κώδικας, ο οποίος είναι τόσο σημαντικός σε μας και μας ενδιαφέρει η ουσία. Η ουσία, όπως το βλέπετε συχνά, είναι στο φωτοστέφανο. Άρα το ερώτημα που μπορείτε να θέσετε στον εαυτό σας είναι: Πόσα ρούχα πρέπει ν’ αλλάξετε για να αποκτήσετε φωτοστέφανο; Θα δείτε ότι δεν έχει σχέση με τα ρούχα, όσα και να βάλουμε. Άρα, το έργο του Γέροντα, όπως κάθε Δασκάλου, φαίνεται από τους μαθητές. Πολύ συχνά στο χώρο της διδασκαλίας, αναρωτιόμαστε τι κάνουν οι Δάσκαλοι. Η κοινωνία συνήθως θεωρεί ότι οι Δάσκαλοι δεν κάνουν τίποτα, έχουν πολλές διακοπές, δεν ασχολούνται πολύ, δεν κάνουν πολύ δουλειά, τα παιδιά τελειώνουν γρήγορα κτλ. Όλα αυτά είναι αλήθεια. Γιατί οι Δάσκαλοι, το μόνο που παράγουν ως έργο, είναι οι μαθητές τους.