21663 - Αναλογίες ανάμεσα στο Polisario και της ΤΜΤ
Ν. Λυγερός
Μετάφραση από τα γαλλικά Βίκυ Τσατσαμπά
Είναι πάντα δύσκολο να αναδειχθούν αναλογίες σε στρατηγικό επίπεδο των φορέων που υπάρχουν σε συγκρούσεις διαφορετικές και απομακρυσμένες. Μόνο που τα νοητικά σχήματα υπάρχουν και είναι στο χέρι μας να τα αναδείξουμε. Αυτή είναι η περίπτωση των οργανώσεων του Polisario στο Μαρόκο και της ΤΜΤ στην Κύπρο. Σε αυτή την σχετική αναλογία το ισοδύναμο της Ισπανίας αντιπροσωπεύεται από το Ηνωμένο Βασίλειο. Είμαστε και στις δύο περιπτώσεις σε ένα αποικιακό περιβάλλον. Το Polisario αρχικά αγωνιζόταν ενάντια στην ισπανική παρουσία, αλλά σταδιακά η δράση του διαφοροποιήθηκε για να πολεμήσει ενάντια στο Μαρόκο. Σε αυτή τη νέα κατάσταση, το Polisario υποστηρίζεται και χρηματοδοτείται από την Αλγερία, όπως η ΤΜΤ από την Τουρκία. Και στις δύο περιπτώσεις η δράση τους στοχεύει στην αποσταθεροποίηση των χωρών στην οποία βρίσκονται. Και για τα δύο, έχουμε στρατιωτικές δράσεις ανταρτοπόλεμου του οποίου καμία χώρα υποστήριξης δεν δέχεται να διεκδικήσει τίποτα. Αντίθετα τόσο η Τουρκία όσο και η Αλγερία, οι οποίες παρουσιάζονται ως ουδέτερες χώρες, ακόμη και ως παρατηρητές, ισχυρίζονται ότι εκπροσωπούν τοπικούς πληθυσμούς των οποίων επιθυμούν να υπερασπιστούν τα δικαιώματα, γιατί όπως καταγγέλλουν αυτά παραβιάζονται. Και οι δύο δομές δρουν με τρόπο αποσχιστικό και οι δύο παίζουν πάνω στο γεγονός ότι το κράτος που υποστηρίζουν είναι κοντά. Η οργάνωση ΤΜΤ ιδρύθηκε το 1958 και δραστηριοποιήθηκε μέχρι το 1974, ημερομηνία στην οποία συμμετείχε στην εισβολή της Κύπρου από την Τουρκία. Από εκείνη τη στιγμή η δράση της έχει συγχωνευθεί με αυτή της Τουρκίας στα κατεχόμενα εδάφη με τον διαχωρισμό μέσω της οριοθέτησης της πράσινης γραμμής. Έτσι αντιπροσωπεύει αρχικά τον ηθελημένο διαχωρισμό και την ένωση με την χώρα υποστήριξης σε δεύτερο χρόνο. Το Polisario δημιουργήθηκε το 1973 και από το 1991 προσπαθεί να ελέγξει μια ζώνη που είναι στο όριο της επαφής με την Αλγερία. Με αυτόν τον τρόπο, βλέπουμε ότι το Μαρόκο και το νησί της Κύπρου έχουν ανάλογα προβλήματα για τους παρόμοιους λόγους, έτσι είναι σημαντικό το γεγονός ότι η κατάσταση αυτή δημιουργεί στρατηγικούς στόχους που απέχουν πολύ από την διαδικασία αποαποικιοποίησης, δεδομένου ότι αυτή είναι μια ιστορική αναγκαιότητα της απελευθέρωσης.