22509 - Η Δεσποινίς Μαργαρίτα

Ν. Λυγερός

Η Δεσποινίς Μαργαρίτα δεν έχει μόνο στοιχεία της Φαλακρής τραγουδίστριας και του Περιμένοντας τον Γκοντό, λειτουργεί και ως εξιλέωση του σκλάβου ενός αυταρχικού συστήματος που καταπατά την ανθρώπινη νοημοσύνη. Για όσους γνωρίζουν την ιστορία της Βραζιλίας σίγουρα μπορεί να ερμηνευτεί μ’ ένα τρόπο πιο τοπικό αλλά σε κάθε περίπτωση έχει μέσα του στοιχεία διαχρονικά και παγκόσμια. Έτσι η θεατρική παράσταση δεν αγγίζει μόνο μέσω της ιστορικότητας εξάλλου επηρεάζεται και από τη μετάφραση στα ελληνικά, αλλά κυρίως από την ανθρώπινη παγκοσμιότητα με την αξιοποίηση των νοητικών σχημάτων της παιδείας που έρχεται να ανατρέψει την εκπαίδευση. Κάθε αυταρχικό σύστημα δίνει σημασία στην εκπαίδευση των παιδιών διότι θέλει να τα χειραγωγήσει από την αρχή κι εκμεταλλεύεται το ρόλο του καθηγητή για να περάσει τα μηνύματα της προπαγάνδας του. Ο συγγραφέας με το θεατρικό του, εκθέτει αμετάκλητα την Δεσποινίς Μαργαρίτα για να μας αγγίξει με το νυστέρι της ψυχής του. Όμως δεν βγάζει μόνο τα απωθημένα ενός εκφυλισμένου εκπαιδευτικού συστήματος διότι μας δείχνει ταυτόχρονα και τα όρια της ανθρωπιάς. Η μοναξιά του μονολόγου που με το πρόσχημα της τάξης, μετατρέπεται σ’ ένα ασυμμετρικό διάλογο μας προβληματίζει λόγω της απάθειάς μας μπροστά στα βάσανα της Δεσποινίδος Μαργαρίτας αλλά και της απραξίας μας απέναντι στις δικτατορικές της εμμονές. Βλέπουμε μ’ αυτόν τον τρόπο έναν καταπατημένο άνθρωπο, ένα θύμα του συστήματος που αναπαράγει ότι έζησε και μετατρέπεται σε θύτης που πειράζει, παρενοχλεί και βασανίζει ουσιαστικά μια έκτη δημοτικού. Αν προσθέσουμε την ερμηνεία της Δεσποινίδος Μαργαρίτα έχουμε τελικά μια ανατρεπτική παράσταση που μας κάνει πιο ανθρώπινους με τους συνανθρώπους μας γιατί βλέπουμε πόσο εύκολα μπορούν να πέσουν στην παγίδα της κοινωνίας του κενού. Έτσι η προτροπή της παρακολούθησης της παράστασης είναι αναγκαία γι’ αυτό το φωτισμένο θεατρικό.