22572 - Από την καθυστέρηση της Ένωσης στην καθυστέρηση στην Καλλίπολη

Ν. Λυγερός

Η καθυστέρηση της Ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα δεν είχε μόνο τοπικές επιπτώσεις. Η όλη διαδικασία έπαιξε ένα ρόλο αρνητικό στην οργάνωση και στην εμπλοκή της Ελλάδας στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι διαφωνίες προκάλεσαν ένα σοβαρό σχίσμα μέσα στην ίδια την Ελλάδα που είχε ηττηθεί το 1897. Το γεγονός ότι η Ένωση γίνεται μετά την αρχή των Βαλκανικών Πολέμων θα έχει και αυτό επιπτώσεις. Το μόνο που σώζει κάπως την κατάσταση είναι ότι έγινε πριν την έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, αλλιώς τα πράγματα θα είχαν οδηγήσει σε μια καταστροφή άλλων διαστάσεων. Επίσης, επειδή η Ελλάδα παίζει το παιχνίδι της ουδετερότητας, για να καλυφθεί από παντού θα προκαλέσει την άμεση δράση των Μεγάλων Δυνάμεων για να την επηρεάσουν και να πάρει θέση για μια από τις μεγάλες συμμαχίες. Όμως η δολοφονία του Βασιλιά στη Θεσσαλονίκη θα προκαλέσει προβλήματα μεγάλης εμβέλειας, γιατί ο διάδοχός του δεν έχει καθόλου το ίδιο ύφος. Έτσι η ουδετερότητα γίνεται προβληματική που κρύβει δύο αποκλίνουσες τάσεις. Η αλλαγή φάσης μεταξύ των δύο Βαλκανικών Πολέμων θα δημιουργήσει και αυτή προβλήματα προετοιμασίας. Και αυτή μετατρέπεται σε μία παράλογη απόφαση όσον αφορά στην Καλλίπολη και στη συμμετοχή της Ελλάδας. Έτσι, ενώ η Κωνσταντινούπολη είναι στρατηγικός στόχος και ο Πρωθυπουργός ήθελε να επέμβει, ο νέος Βασιλιάς προτιμά μία μοναδική δράση εκ μέρους της Ελλάδας. Τελικά η Ελλάδα δεν παίζει κανένα ρόλο στην Καλλίπολη και μετά οι Δυνάμεις, που έχουν υποστεί μία ήττα, εγκαταλείπουν τον στόχο της Κωνσταντινούπολης κι επιλέγουν τη Θεσσαλονίκη ως βάση για τη βοήθεια της Σερβίας.