3270 - Η τεχνητή δυναμική των εκλογών

N. Lygeros

Ο μετασχηματισμός των εκλογών σε αποτέλεσμα αλλάζει την πολιτική στρατηγική. Ενώ ο στόχος ανήκει μόνο στη μεταστρατηγική, η ενσωμάτωσή του στη στρατηγική δημιουργεί προβλήματα τακτικής όσον αφορά στην εσωτερική λειτουργία των κομμάτων. Οι εκλογές δεν είναι πια η έναρξη μιας διαδικασίας αλλά η κατάληξη μιας διαμάχης. Το ίδιο το πρόγραμμα δεν έχει προγραμματικά στοιχεία αλλά επικοινωνιακά. Το πρόβλημα δεν είναι πια να υλοποιήσουν πολιτικές υποσχέσεις αλλά να πείσουν τη μάζα ότι είναι εφικτές. Με την κοινωνική αδράνεια, όλα τα κόμματα ξέρουν ότι κανείς δεν συγκρίνει το παρελθόν και το μέλλον των εκλογών. Το παρόν τους δημιουργεί μια αλλαγή φάσης θεωρητικά αλλά στη προκειμένη περίπτωση, η λήθη εξαφανίζει κάθε πλαίσιο σύγκρισης. Έτσι όλο το θέμα δεν είναι πια πολιτικό αλλά κοινωνικό. Η πολιτική που είναι η μόνη ικανή να μετατρέψει την ουτοπία σε πραγματικότητα, αποδέχεται τη νίκη της κοινωνίας του παρόντος και κατά συνέπεια ανήκει στο παρελθόν. Ανίκανη να προτείνει πραγματικές ριζοσπαστικές λύσεις, προσπαθεί να κρατήσει τεχνητές ισορροπίες για να αποφύγει το κόστος. Η μη κατανόηση της στρατηγικής επινόησης είναι που προκαλεί αυτόν τον γνωστικό εκφυλισμό. Η στρατηγική μάς μαθαίνει ότι η καλή κίνηση είναι εκείνη που ενοχλεί τον αντίπαλο και είναι ακόμα καλύτερη, όταν δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις. Η τωρινή πολιτική προσπαθεί να εφαρμόσει το δεύτερο μέρος δίχως το πρώτο. Βέβαια, αυτό αλλάζει ριζικά το στρατηγικό νόημα, αλλά ποιος το προσέχει; Επιπλέον, όταν η πολιτική καταλαβαίνει ότι μια από τις πιο ανθεκτικές λύσεις για ελαχιστοποίηση του κόστους είναι η αδράνεια, τότε ακολουθεί φυσιολογικά το μοντέλο της κοινωνικής μίμησης. Όλο αυτό το πλαίσιο δημιουργεί ένα πεδίο δράσης δίχως αντίδραση και αποτέλεσμα. Έτσι τα κόμματα πρέπει να δώσουν την εντύπωση ότι υπάρχει μια μάχη, η οποία είναι σημαντικότατη, δίχως να έχει κόστος σε περίπτωση ήττας. Και αναρωτιέται ο στρατηγιστής για τι είδους μάχη πρόκειται. Αυτός είναι ο λόγος για το οποίο δεν υπάρχει συντονισμός κινήσεων αλλιώς θα υπήρχε κατεύθυνση και εξέλιξη. Ενώ εδώ ο στόχος είναι η διατήρηση των στόχων. Και ποιος θα αντιληφθεί το φαύλο κύκλο; Δεν υπάρχουν πια ούτε προσχήματα. Τα νοητικά σχήματα είναι εκφυλισμένα για να μην μπορούν να δημιουργήσουν ένα στρατηγικό πλέγμα. Ο στόχος της κίνησης είναι η αδράνεια για να μην υποστεί κόστος. Έχουμε καταντήσει να προσέχουμε τόσο λίγο τη διαδικασία της αναμέτρησης, που δεν υπάρχει πια πολιτική αξιολογία αλλά μόνο και μόνο κοινωνική αξιολόγηση. Το παράδοξο δεν είναι το παράλογο της σκέψης αλλά η συνέχεια μιας διαδικασίας που φαίνεται να είναι αφιερωμένη αφενός στην κίνηση Brown, αφετέρου στην αλυσίδα του Markov. Σε κάθε περίπτωση το όλο θέμα είναι μια στοχαστική ανέλιξη που δεν πρέπει να έχει μεγάλες αποκλίσεις για να μην ενοχλήσει την κοινωνική αδράνεια. Βέβαια, η κοινωνία συνεχίζει να βρίζει το χαμηλό επίπεδο της πολιτικής, δίχως να αντιλαμβάνεται ότι βλέπει την ίδια της την εικόνα. Η έλλειψη κρίσης δεν της επιτρέπει να δει τον καθρέφτη. Εξετάζει ένα ον που δεν είναι πια πολιτικό για να προσαρμοστεί στα κοινωνικά δεδομένα, αν δεν συνειδητοποιεί το παράλογό της. Ενώ μόνο αυτή η συνειδητοποίηση επιτρέπει στον ελεύθερο άνθρωπο να ξεπεράσει στα γνωστικά εμπόδια της κοινωνίας για ν’ ασχοληθεί με την ουσία, δηλαδή με την εξέλιξη.