Το έργο του Достоевский δεν αποτελεί μόνο ένα δείγμα ηθικής τάξης, όπως νομίζουν οι περισσότεροι αναγνώστες. O Достоевский αναλύει πιο βαθιά την ανθρώπινη συμπεριφορά ακόμα κι όταν η ηθική δεν είναι καθορισμένη εξ αρχής. Με τον Ηλίθιο αναδεικνύει τη σύγκρουση μεταξύ ανθρώπου και κοινωνικότητας, για να δείξει τον πόλεμο που υπάρχει ανάμεσα στην ανθρωπότητα και τις διαδοχικές κοινωνίες. Με το Έγκλημα και τιμωρία, δεν αποδεικνύει έναν απλό συλλογισμό μεταξύ αρχών και τέλους. Υποδεικνύει ότι η τιμωρία δίχως έγκλημα δεν οδηγεί στην κάθαρση. Με τους Δαιμονισμένους αναθεωρεί και εξετάζει την εξέλιξη της ομαδικής δράσης μέσα σ’ ένα εχθρικό πλαίσιο που μπορεί να ερμηνευτεί και ως πολεμολογικό πεδίο. Ενώ με τους Αδελφούς Καραμάζοφ αναλύει τα όρια της ανθρωπιάς, όταν δεν υπάρχουν αρχικές συνθήκες. Σε κάθε περίπτωση, ο Достоевский δεν παραμένει σε μια ψυχολογική προσέγγιση και μια κοινωνιολογική ανάλυση, αλλιώς το έργο του δεν θα είχε την εμβέλεια που έχει. Ακόμα και το θρησκευτικό στοιχείο πρέπει να εξεταστεί ως εργαλείο μελέτης του ανθρώπου και της ανθρωπότητας. Διότι ο Достоевский δεν γράφει ένα λογοτεχνικό έργο. Οι φιλοσοφικές πτυχές του έργου είναι βαθύτερες, διότι αγγίζουν ανθρώπινα νοητικά σχήματα που δεν σχετίζονται με τα κοινωνικά δεδομένα. Αυτά τα ανθρώπινα δεδομένα εξηγούν το ενδιαφέρον του Camus για το έργο του μέσω της θεατροποίησης των Δαιμονισμένων, του δοκιμίου ο Μύθος του Σίσυφου αλλά και το θεατρικό του έργο οι Δίκαιοι. Αυτό θελήσαμε να αναδείξουμε μέσω των προσθηκών μας στο έργο του Camus αλλά και μέσω του θεατρικού μας οι Δημιουργοί που αναφέρεται στην περίοδο της ριζοσπαστικής αλλαγής του Достоевский όσον αφορά στα πολιτικά και ιδεολογικά σχήματα της εποχής του. Διότι θεωρήσαμε ότι υπάρχει η ανάγκη της μελέτης της περιόδου που εξηγεί την εξορία του. Αυτή η αναγκαιότητα εμφανίζεται, όταν ερμηνεύουμε την τιμωρία ως κάθαρση. Κι αν αυτή η κάθαρση εξηγεί το έργο και την εξέλιξη τότε πρέπει να γνωρίζουμε την έννοια του εγκλήματος κατά τον Достоевский. Δεν πρόκειται για μια μεταφυσική κατάσταση, όπως εκείνη του Kirilov. Η αλλαγή φάσης του Достоевский προέρχεται από τη μη αντιστρέψιμη σύγκρουση της ανθρωπιάς με την κοινωνία. Αυτό σημαίνει ότι μόνο η σοβαρή ανάλυση των δεδομένων της εποχής τους στη Ρωσία, μπορεί ν’ αποκαλύψει το βάθος της ανθρώπινης εξέλιξης του Достоевский. Το σύστημα που καταπατούσε την ανθρώπινη ύπαρξη δεν μπορούσε να τον αφήνει αδιάφορο και δεν μπορούσε να μην αποτελέσει τον στόχο της εφημερίδας του ο Χρόνος. Η ουσία του Достоевский αποτελείται σίγουρα από το έργο του αλλά όχι μόνο, διότι υπάρχει και η επιρροή του στο μέλλον. Δεν προσπαθεί να πείσει τους συμπατριώτες του για την ανάδειξη του σλαβικού κόσμου ακόμα κι αν το έργο του εμπεριέχει κι αυτό το στοιχείο. Μέσω του ανθρώπου, ο Достоевский απευθύνεται μονομερώς στην ανθρωπότητα. Δεν περιμένει τίποτα πια από την εποχή του. Έζησε την καταπίεση, την καταπάτηση και τα καταναγκαστικά έργα. Ο Достоевский γράφει κι αυτός για τον ανύπαρκτο λαό, για την επόμενη εποχή και για τη μνήμη του μέλλοντος. Οι σελίδες του έργου του είναι σελιδοδείκτες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας έναντι της κοινωνικής αδιαφορίας και του θεσμού της λήθης. Δεν θέλει να ξεχάσει τον πόνο του εγκλήματος, διότι είναι ο μόνος τρόπος για να ζήσει το πάθος της τιμωρίας και ν’ αναστηθεί μέσω της κάθαρσης. Δεν υπάρχει πια αναμονή, ως Παίκτης ξέρει ότι το παίγνιο δεν είναι δίκαιο και ποντάρει όλη του τη ζωή. Δεν περιμένει τις πέντε κινήσεις, βλέπει ήδη τη σιωπή και θέλει ν’ ακουστεί η κραυγή της πέτρας. Δεν έχει άλλο τρόπο για να επικοινωνήσει με το μέλλον, παρόλη την κυριαρχία του παρόντος. Δεν υποφέρει άδικα, γιατί υπάρχει σκοπός. Δεν υποφέρει άσκοπα, γιατί είναι δίκαιος. Υποφέρει επειδή είναι απαραίτητο για την ύπαρξη του στοχασμού και το μέλλον της ανθρωπότητας. Έτσι, η νοημοσύνη του ανθρώπου με την πληγή της μνήμης που αποτελεί το στίγμα της ανθρωπιάς, δείχνει το μονοπάτι όχι μόνο της αντίστασης αλλά και της απελευθέρωσης.