Στην Έξυπνη Παιδεία, η ελεύθερη έρευνα παρουσιάζεται ως έννοια ήδη από τις μικρές ηλικίες. Αυτό βέβαια ακολουθεί και ιδέες που ανέδειξαν τα έργα της Maria Montessori (1870-1952), του Jean Piaget (1896-1980) και της Francoise Dolto (1908-1988) όσο αφορά στην προσχολική περίοδο με όλο και μια πιο πρόωρη μελέτη της ανάπτυξης. Ουσιαστικά έγινε κατανοητό, τα μαθησιακά προβλήματα είχαν βάθος χρόνου που προερχόταν από μια λανθασμένη προσέγγιση της αναπτυξιακής περιόδου του μικρού ανθρώπου. Έτσι η παιδαγωγική της πρόωρης περιόδου έλυνε προβλήματα της μεταγενέστερης πριν εμφανιστούν. Ένα άλλο σημαντικό σημείο αλλά σε πολύ πιο υψηλό επίπεδο είναι ότι η ελεύθερη έρευνα είναι ιδιαίτερα ελκυστική για τα προικισμένα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας. Αυτό μπορούμε να το διαπιστώσουμε βιωματικά με το Ειδικό Μάθημα ήδη στα τέλη της δεκαετίας του 90, ακολουθώντας τη μεθοδολογία του Pierre-Gilles de Gennes (1932-2007). Ουσιαστικά αυτό ήταν και το πειραματικό υπόβαθρο της Έξυπνης Παιδείας που ενσωμάτωσε ιδέες επιστημολογίας ( Popper, Lakatos, Feyerabend ) , κυβερνητικής ( Wiener ) και ρομποτικής ( Brooks ) πριν περάσει στη στρατηγική εκμάθηση που αξιοποιεί τη δομή της έννοιας του βαθέος νευρωνικού δικτύου, για να προετοιμάσει το έδαφος για την εμφάνιση των υπερδομών.