Η αντιπαράθεση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας δείχνει σε πρακτικό επίπεδο πόσο σαθρό ήταν το υπόβαθρο της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία θα έπρεπε να ονομάζεται Σοβιετική Κυριαρχία της Ρωσίας αφού τα άλλα 14 Σοβιέτ ήταν πάντα υπό τον ζυγό του Κρεμλίνου. Το πρώτο πρόβλημα της Ουκρανίας είναι η θέση της μεταξύ Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης και Ρωσίας. Το δεύτερο είναι λόγω εμβέλειας και λόγω κλίματος ήταν πάντα η αποθήκη της Ρωσίας. Αυτό το είδαμε με τον πιο απάνθρωπο τρόπο στο Γολοντομόρ 1932-1933. Το τρίτο είναι καθαρά ιστορικό και δείχνει ότι υπάρχει ένα μεγάλο χάσμα μεταξύ των δύο χωρών που δεν μπόρεσε να υπερκαλύψει ούτε ο κομμουνισμός. Αυτό το βλέπουμε βέβαια και στο επίπεδο των Εκκλησιών αφού χρειάστηκαν τόσα χρόνια για να ζήσει η ουκρανική εκκλησία την απελευθέρωση της από έναν θεσμό που μόνο θρησκευτικός δεν είναι αφού πάντα ακολουθεί τις κρατικές απαιτήσεις. Μπορεί αυτό το σημείο να μην είναι αντιληπτό στην Ελλάδα επειδή η εκκλησία μας δεν λειτουργεί κρατικά αφού άντεξε ακόμα και την τουρκοκρατία. Αλλά στη Ρωσία οι αποφάσεις της Εκκλησίας είναι πάντα κρατικές, δεν υπάρχει άλλος τρόπος έτσι όσοι εξετάζουν την αντιπαράθεση αυτή μόνο και μόνο ως επίπτωση του ευρωπαϊκού και νατοϊκού προβληματισμού κάνουν ένα σοβαρό Χρονοστρατηγικό λάθος διότι ακόμα και οι θέσεις αυτών των χωρών έχουν επηρεαστεί από το βαθύ παρελθόν και δεν τελειώνουν με τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.