Το φαινόμενο Κούντερα είναι να βρίσκεσαι στην κατάσταση που ήταν ο ίδιος στην Τσεχοσλοβακία, όταν τον καταπατούσε η σοβιετική λογοκρισία, και να μην πιστεύεις ότι τη ζεις πρώτον και να θεωρείς ότι είναι υπερβολική μια τέτοια πραγματικότητα. Έχει ενδιαφέρον να αντιληφθούμε ότι πολλοί Έλληνες έχουν υποστεί το φαινόμενο Κούντερα χωρίς καν να το αντιληφθούν, διότι δεν περίμεναν ποτέ να ζήσουν στην Ελλάδα κάτι το ανάλογο. Η μόνη δικαιολογία που έχουν είναι ότι δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο. Αλλά το πρόβλημα την αντίληψης παραμένει. Πόσα παραδείγματα λογοκρισίας και καταπίεσης χρειάζεται κανείς για να δει ότι ζει κάτι το ανάλογο; Πόσες φορές πρέπει να υποστεί το απαράδεκτο για να πει επιτέλους φτάνει πια; Τώρα ξέρουμε ότι αυτή η κατάσταση ισχύει. Ενώ υπάρχουν ακόμα αθώοι που δεν το βλέπουν και δεν μπορούν να περάσουν στο επόμενο στάδιο της απελευθέρωσης. Ήρθε όμως η ώρα να τελειώσει αυτό το αστείο στην Ελλάδα για να το χαρεί και ο ίδιος ο Κούντερα και να δει ότι το παράδειγμά του ήταν χρήσιμο.