48341 - Η Δικαιοσύνη της Ύπατης Αρμοστείας της Κωνσταντινούπολης (1918-1923)

Ν. Λυγερός

Με την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό της Κωνσταντινούπολης την περίοδο 1918-1923, ο Ύπατος Αρμοστής Ναύαρχος Somerset Gough-Calthorpe (1865-1923) αποφάσισε να φυλακίσει τούρκους από την κυβέρνηση του Tevfik Pacha (1845-1936) με την κατηγορία εγκλημάτων πολέμου. Ήταν ταυτόχρονα ένας τρόπος να εδραιώσει το καθεστώς του στην Κωνσταντινούπολη αφού με αυτόν τον τρόπο έστελνε ένα ξεκάθαρο μήνυμα σε αυτούς που θα ήθελαν να το αμφισβητήσουν με κάποιον ριζοσπαστικό τρόπο. Γι’ αυτόν τον λόγο έστειλε 30 από αυτούς σε εξορία στη Μάλτα όπου θα περίμεναν την εκδίκασή τους. Το μήνυμα το έλαβε και η κυβέρνηση και η ίδια η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Μάλιστα ήξεραν από αναφορά που έστειλε στο Foreign office ότι επηρέασε το κόμμα της ένωσης και της προόδου. “The action undertaken for the arrests was very satisfactory, and has, I think, intimidated the Committee of Union and Progress of Constantinople.” Ταυτόχρονα ο Kemal δεν ήθελε να γίνουν αυτές οι δίκες και ειδικά για εγκλήματα πολέμου. Και γι’ αυτό άρχισε να λέει ότι θα εκτελούσε όλους τους ‘Αγγλους φυλακισμένους αν γίνονταν οι δίκες. Το πρόβλημα ήταν ότι τότε υπήρχε δικαστικό κενό για να κρίνει αυτές τις περιπτώσεις. Έτσι το Στρατοδικείο της Κωνσταντινούπολης άρχισε να αφήνει ελεύθερους τους κατηγορουμένους. Κι όσον αφορά στους φυλακισμένους που βρίσκονταν στη Μάλτα, τελικά ανταλλάχθηκαν με 22 Άγγλους φυλακισμένους που κρατούσε ο Kemal.