49587 - Παραμύθια και παραβολές

Ν. Λυγερός

Σωτήρης: Το βράδυ σκεφτόμουνα πώς μεταφέρονται οι γνώσεις σε βάθος χρόνου και συνειδητοποίησα ότι ένα από τα πιο απλά εργαλεία που είναι ικανά να παίξουν αυτόν τον ρόλο, είναι μάλλον τα παραμύθια. Αναρωτιόμουν πόσο παλιά μπορούσαν να είναι και θυμήθηκα ότι είχα αντιγράψει μερικούς μύθους του Αισώπου, για να τους έχω για ώρα ανάγκης ενός μικρού ανθρώπου. Χρόνος. Ξαναδιάβασα αυτούς που είχα και μελέτησα τη δομή τους. Δεν νομίζω να σου λέω κάτι που δεν ξέρεις, αλλά αν με διαβάσεις θα έχεις την απόδειξη ότι λειτουργεί αυτό που ανακάλυψα. Τα παραμύθια έχουν μία απλή δομή που είναι πολύ ανθεκτική, συμβολικούς αριθμούς που έχουν σχέση με την παράδοση αλλά και με τις θρησκείες, λέξεις κλειδιά που επαναλαμβάνονται σαν ένα μουσικό μοτίβο. Όλα αυτά είναι πιο πολύ φτιαγμένα για να αντέξουν τις επιθέσεις της λήθης, την ώρα που διασχίζει τις εποχές παρά να είναι κατανοητό στους μικρούς ανθρώπους… Σιωπή. Το παραμύθι είναι ένα πρόσχημα για τη φιλοσοφία, για να περάσει αξιακά μηνύματα, για να παραμείνουν εντός της μνήμης των ανθρώπων. Και αυτό πρέπει να ισχύει για όλους. Το παραμύθι μεταφέρει εικόνες που δεν θέλει να ξεχαστούν και για να τις θυμούνται όλοι και όλες, είπα πάντα απλές χωρίς ποτέ να είναι απλοϊκές γιατί δεν είναι εκφυλισμένες και παράγουν ένα έργο Σιωπή. Έχουν μεγαλύτερο βάθος απ’ ό,τι πιστεύουμε. Και μια που μιλώ για πίστη, νομίζω ότι το ίδιο ήθελε και ο Χριστός με τις παραβολές. Όχι βέβαια ότι πρόκειται για ένα παραμύθι, αλλά επειδή θέλει να νικήσουν τη λήθη οι άνθρωποι, για να ζήσει η αλήθεια που υπερστηρίζει τη μνημοσύνη του λαού. Άλλωστε είχε δει πώς λειτουργούσε το θέατρο και γι’ αυτό δεν ήθελε τις μάσκες, αυτόν το ψεύτικο κώδικα που χρησιμοποιούν οι υποκριτές. Έβλεπε στην υποκρισία τον εκφυλισμό της υποκριτικής. Αλλά το θέατρο παραμένει θέατρο ζωής, που λειτουργεί αδιάκοπα ως συμπαράσταση της ζωής. Με τις παραβολές το φως γίνεται πιο βαθύ. Άκουσα ότι χρησιμοποιούν ανάλογες και μοναχοί στην Άπω Ανατολή, για να διδάξουν φιλοσοφικές έννοιες. Χρόνος. Όλοι προσπαθούν να μη χαθούν μέσα στη λήθη και γι’ αυτό δίνουν τόση σημασία στην αλήθεια. Σιωπή. Και τώρα με αυτήν την πανδημία, βλέπω πόσο πρέπει να προστατέψουμε τη μνήμη μας και την αλήθεια από τις επιθέσεις της λήθης και του ψέματος. Κι αν σου γράφω είναι για να μην ξεχάσουμε τι κάναμε πολιορκημένοι, για να μην ξεχάσουμε πως νικήσαμε την πανδημία.