e-Διάλεξη: “Η Ουκρανία θυμάται. Ο κόσμος αναγνωρίζει”.  Ημέρα Μνήμης – ΓΟΛΟΝΤΟΜΟΡ: ο Γολγοθάς του Ουκρανικού Λαού. 28/11/2020

Να είστε καλά, ευχαριστώ πάρα πολύ που μου δίνετε το λόγο! Θα ήθελα απλώς να συμπληρώσω σ’ αυτά που έχουν ειπωθεί. Θα ήθελα να επισημάνω ότι υπάρχουν δύο μεγάλες γενικές τάσεις όσον αφορά στο Holodomor, είναι το τι κάνει η διασπορά και το τι κάνει ο κρατικός φορέας. Άρα χαίρομαι πάρα πολύ που η Άννα είναι υπεύθυνη για όλη αυτή την εκδήλωση, βέβαια μαζί με τον Γεράσιμο. Αλλά αυτό που έχει σημασία είναι ότι η Πρεσβεία της Ουκρανίας στην Αθήνα παίρνει ένα πρωτοποριακό ρόλο, γιατί αυτό που ξέρουμε είναι ότι στην Ουκρανία η προώθηση του Holodomor γίνεται και σε κρατικό επίπεδο. Άρα, κάθε φορά έχουμε διαφοροποιήσεις ανάλογα με τους Προέδρους, είναι μερικοί που παν πιο γρήγορα, είναι  μερικοί που παν πιο αργά. Από την άλλη πλευρά η διασπορά είναι πάντοτε σταθερή, αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι αν έχουμε πετύχει τόσες πολλές αναγνωρίσεις, 24 αναγνωρίσεις του Holodomor σε παγκόσμιο επίπεδο, σημαίνει τι πρακτικά: σημαίνει ότι υπάρχει ένα σταθερό lobby το οποίο έχει καταφέρει να πείσει κι άλλους ανθρώπους, όχι μόνο με τις κοινότητες, αλλά και με την επιχειρηματολογία, γιατί χρησιμοποιούμε τα δεδομένα του Lemkin, λέμε ξεκάθαρα ότι πρόκειται για μία γενοκτονία, δεν επαρκεί να λέμε ότι   είναι ένα έγκλημα κατά της Ανθρωπότητας, δεν επαρκεί να πούμε ότι είναι μια πράξη βαρβαρότητας. Κι αυτό που έχει σημασία, επειδή το βλέπουμε εδώ και χρόνια, είναι ότι όλο αυτό το πλαίσιο της αναγνώρισης ξεκίνησε από μία πραγματικά εσωτερική ώθηση της Ουκρανίας από τη στιγμή που έγινε ανεξάρτητο κράτος. Στη συνέχεια είχαμε και μερικές δυσκολίες και εσωτερικές και τα θέματα τα οικονομικά,  μιλάμε και για τον πόλεμο. Αλλά πρέπει να καταλάβουμε το εξής: αν η Ουκρανία ξεχνάει, δεν πρόκειται κάποιος να αναγνωρίσει το Holodomor, άρα έχει τεράστια σημασία για το πώς εκπέμπει η Ουκρανία προς τα έξω και πώς δείχνει ότι ενδιαφέρεται πραγματικά και όχι μόνο τυπικά. Και γι’ αυτό χαίρομαι πάρα πολύ που αυτή εδώ η εκδήλωση γίνεται στο πλαίσιο της Πρεσβείας, το επαναλαμβάνω γιατί μερικές φορές έχουμε απομονωθεί ακόμα και σ’ αυτόν τον αγώνα κι είμαστε απλώς με Συλλόγους. Άρα οι Σύλλογοι κάνουν τη δουλειά τους, έχουμε μεγάλες επιτυχίες σ’ αυτόν τον τομέα. Πρέπει να πιέζουν κι αυτοί, αλλά πρέπει επίσης να φαίνεται στα άλλα κράτη ότι η ίδια η Ουκρανία θέλει να θυμάται. Τι σημαίνει να θέλει να θυμάται:  πρώτα απ’ όλα να κάνει   συστηματική αναφορά στο Lemkin και όχι μόνο και μόνο σποραδικά. Μετά στη συνέχεια είναι ότι το έγκλημα κατά της Ανθρωπότητας είναι ένα πολύ καλό στάδιο, αλλά πρέπει να το θεωρούμε, ότι είναι μία, πώς να το πω, πλατφόρμα για να περάσουμε στο στάδιο της γενοκτονίας. Το άλλο που πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, είναι να μην υπάρχει ένα μείγμα το οποίο λέει, πάνω-κάτω ότι αυτό που έγινε στην Ουκρανία είναι το ίδιο στο Καζακστάν, είναι το ίδιο στη Ρωσία, άρα ήταν μια μεγάλη τραγωδία στην οποία κανένας δεν φταίει. Αυτό είναι μία λανθασμένη προσέγγιση και ευτυχώς οι χώρες δεν έπεσαν σε αυτήν την παγίδα, γιατί είναι μία παγίδα προπαγάνδας δυστυχώς. Αυτό θα το λέγαμε με τα νέα δεδομένα, τα fake news. Στην πραγματικότητα η Ουκρανία ήταν στοχοποιημένη,  δεν ήταν μόνο η αποκουλακοποίηση ήταν επίσης ένα γεωπολιτικό κριτήριο και πρέπει να τα έχουμε στο μυαλό μας γιατί η Ουκρανία το ζει ακόμα και τώρα. Άρα έχει ενδιαφέρον γιατί, κάθε φορά που μιλάμε για το Γολοντομόρ, μιλάμε βέβαια για τον θύτη. Κάθε φορά είναι σαν να δικαιολογούμαστε σε σχέση με τον θύτη,  αλλά  αυτό που έχει σημασία είναι το θύμα να μην είναι πια μόνο θύμα, να είναι και Δίκαιος και να διεκδικεί με ένα τρόπο πολύ ξεκάθαρο ότι πρόκειται για μία στοχευμένη γενοκτονία και γι’ αυτό μ’ άρεσε πάρα πολύ που είδα και σαν τίτλο και από τον Stephan προμελετημένη γενοκτονία, γιατί θυμίζει την έκφραση προμελετημένο έγκλημα. Δηλαδή δεν γίνεται με μία δικαιολογία, γίνεται εσκεμμένα, γίνεται γεωπολιτικά και ξέρουμε ότι υπήρχε ολόκληρο κυβερνητικό σύστημα το οποίο το προώθησε με ένα τρόπο πολύ βάρβαρο. Άρα εμείς περάσαμε από διάφορα στάδια. Πρώτα από όλα, να συνειδητοποιήσεις ότι έχεις υποστεί ένα έγκλημα, στη συνέχεια να παλέψεις για να υπάρχει αυτό το έγκλημα, να είναι αναγνωρισμένο και από τους δικούς σου, στη συνέχεια να πείσεις τους άλλους στο εξωτερικό και τελικά τώρα βλέπουμε ότι έχουμε μία φάση που είναι αρκετά στάσιμη, γιατί είχαμε πολλές επιτυχίες στις αναγνωρίσεις και σιγά σιγά αυτό σταμάτησε. Τώρα προσπαθούμε να το επανενεργοποιήσουμε για να φανεί στο κόσμο ότι δεν είναι μόνο μια γεωπολιτική που αναγνωρίζεται, γιατί δυστυχώς αυτοί που είναι εναντίον της αναγνώρισης της γενοκτονίας, θεωρούν ότι οι χώρες που αναγνωρίζουν το Holodomor το κάνουν μόνο και μόνο με μία γεωπολιτική σκοπιμότητα. Είναι λάθος αυτό. Το κάνουν επειδή θεωρούν ότι όντως αυτά τα 7.000.000 θύματα πρέπει να τα θυμούμαστε. Χάρηκα που είπε και ο Γεράσιμος ότι μιλάμε για μάρτυρες, όσο αφορά το θέμα της εκκλησίας, θα μπορούσαμε να πούμε και για ήρωες σε επίπεδο στρατηγικό. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι, αν εμείς τιμούμε, και τώρα λέω το εμείς με την έννοια των Ουκρανών βέβαια, η Άννα καταλαβαίνει, λέω ότι άμα η Ουκρανία η ίδια το σκέφτεται, τότε αναγκάζει τους άλλους να αναρωτούνται τι πρέπει να κάνουν. Ποια είναι η θέση τους. Άρα το πρέπον έρχεται από την ίδια την Ουκρανία που δίνει το σήμα, εκπέμπει σαν φάρος και λέει ότι εμείς, δεν πρόκειται να ξεχάσουμε και ακόμα και αν έχουμε φάσεις δύσκολες, όπως είναι ο πόλεμος, όπως είναι οι πιέσεις που δεχόμαστε, εμείς θα συνεχίσουμε να έχουμε αυτό το σημείο αναφοράς. Και γιατί, τελειώνω λέγοντας γιατί είναι τόσο σημαντικό, γιατί αν ξεχάσουμε το Holodomor, τότε η Ουκρανία, θα υποστεί περισσότερες κριτικές σε άλλα επίπεδα, λόγω του δευτέρου παγκόσμιου πολέμου, χωρίς να δίνουμε καμία εξήγηση για το πώς άρχισε όλη αυτή η διαδικασία. Αλλά το Ηolodomor δεν είναι μόνο ένα σημείο αναφοράς  όσον αφορά τη μνήμη, είναι και ένα εργαλείο για την Ουκρανία για να αποδείξει την αθωότητά της, για να καταλάβουν και άλλοι, και το χάρηκα πάρα πολύ όταν  έγινε και  αναγνώριση της Εκκλησίας από την Εκκλησία της Ελλάδος, γιατί ουσιαστικά η Ουκρανία απελευθερώνεται και αυτή η απελευθέρωση, βέβαια, έχει ένα κόστος και  πρέπει λοιπόν  να τη συμπαρασταθούμε, αλλά πρέπει να ξέρουμε όλοι μας ότι το Holodomor είναι πλέον ένα σημείο αναφοράς, άρα χαρακτηρίζει τη μνήμη του ουκρανικού λαού και χαρακτηρίζει βέβαια και τις σχέσεις των συμμάχων. Ευχαριστώ πάρα πολύ, να ‘στε καλά, ελπίζω να μην ξεπέρασα πολύ το όριο  το τυπικό.

Σχόλια συντονίστριας Άννας Τιστσένκο

Σήμερα είμαστε πολύ τυπικοί όλοι, ευχαριστούμε πάρα πολύ κ. Λυγερέ και μας έχετε μαζέψει λιγάκι όλους, γιατί αυτό το θέμα που συζητάμε σήμερα είναι πολύ συναισθηματικό, ανεξάρτητα  από το αν είμαστε κρατικοί παράγοντες ή όχι. Είδατε και το λόγο του κ. Πρέσβη και τις δικές μου παραπομπές και πιστεύω ότι όλοι μας πρέπει να σας ευχαριστήσουμε ιδιαίτερα γιατί σαν στρατηγικός αναλυτής δίνετε συστηματικότητα, στρατηγική, μία βάση πραγματικότητας πώς μπορεί να αναπτύσσεται αυτό το έργο της αναγνώρισης της γενοκτονίας και πιστεύω ότι χωρίς τέτοιους αγωνιστές σαν  εσάς, ο αγώνας μας θα ήταν πάρα πολύ πιο δύσκολος. Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ.

e-Διάλεξη, 28/11/2020