Το κομμουνιστικό σύστημα δεν είχε υπολογίσει ότι το τείχος θα ήταν δίκοπο μαχαίρι για την ίδια του την ύπαρξη. Μπορεί να είχε σώσει τεχνητά την Αναντολική Γερμανία σε κάποιο βαθμό αλλά θα ήταν η καταδίκη της βαρβαρότητας. Μία μία οι χώρες άρχισαν την απελευθέρωσή τους. Η Τσεχοσλοβακία έκανε τη βελούδινη επανάσταση. Η Βουλγαρία άλλαξε την εξουσία της. Η Ρουμανία αφόπλισε τον δικτάτορά της. Και εντός της Σοβιετικής Ένωσης οι Βαλτικές χώρες ανακήρυξαν την ανεξαρτησία τους προκαλώντας ρωγμές στον πυρήνα της βαρβαρότητας που κατέρρευσε τον επόμενο χρόνο. 
Έτσι το τείχος έγινε ταφόπλακα που έπεσε πάνω σε αυτούς που το είχαν χτίσει. Και σαν να μην έφτανε αυτός ο εξευτελισμός της καθυστερημένης ιδεολογίας, οι απελευθερωμένες χώρες εντάχθηκαν στον διαχρονικό εχθρό δηλαδή την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το 2004 η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Σλοβακία, η Σλοβενία και η Τσεχία έγιναν ευρωπαϊκές.
Ακολούθησαν η Βουλγαρία και η Ρουμανία το 2007
και η Κροατία το 2013.