753 - Ο απόδημος ελληνισμός και το δημοψήφισμα
Ν. Λυγερός
Ένας από τους σημαντικότερους προβληματισμούς όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα σε σχέση με το δημοψήφισμα είναι η ψήφος του απόδημου ελληνισμού. Με τα τωρινά δεδομένα και με τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι απαράδεκτο να μην μπορούν οι εκτοπισμένοι μας να ψηφίσουν σε ένα δημοψήφισμα που καθορίζει το μέλλον της ιστορίας τους. Η βίαιη εισβολή του 1974 θέρισε ζωές και λάβωσε μνήμες, και είχε ως αποτέλεσμα την ύπαρξη ενός μαζικού προσφυγικού κινήματος που κατέφυγε στο εξωτερικό. Αυτό το κίνημα δεν αποτέλεσε ποτέ ένα οικονομικό βάρος για την Κυπριακή δημοκρατία. Αντιθέτως, η ιστορία απέδειξε τη συμβολή του απόδημου ελληνισμού στην εξέλιξη της Κύπρου. Δεν είναι λοιπόν δίκαιο να ερμηνεύουμε το δημοψήφισμα σ’ ένα γενικό νομικό πλαίσιο που αναγκάζει τους πρόσφυγες σε μια διαμονή 6 μηνών για να μπορέσουν να αποκτήσουν ένα εκλογικό βιβλιάριο. Το δημοψήφισμα δεν είναι μια απλή εκλογική αναμέτρηση σε κανονικές και δημοκρατικές συνθήκες. Το δημοψήφισμα είναι μια υπόθεση έκτακτης ανάγκης που αφορά κάθε Κύπριο όπου κι αν βρίσκεται στον κόσμο. Είναι ένα θέμα εθνικής συνείδησης και καμιά εξουσία δεν έχει το δικαίωμα να στερήσει σε οποιοδήποτε Κύπριο τη δυνατότητα να αποφασίσει για το μέλλον του και για την ιστορία του. Κάθε Κύπριος δικαιούται να λάβει μέρος σ’ αυτόν τον αποφασιστικό αγώνα. Διότι το δημοψήφισμα είναι μια ιστορική πρόκληση για κάθε Κύπριο. Οι επιπτώσεις του είναι οριστικές και δεν μπορεί το κανονικό νομικό πλαίσιο να αφαιρέσει σ’ έναν Κύπριο το δικαίωμα της ψήφου διότι η νομολογία αλλάζει συνεχώς ενώ η κυπριακή οντότητα παραμένει. Η απλή δεοντολογία της νομολογίας πρέπει να ορίσει την οντολογία σε περίπτωση ανάγκης. Σ’ ένα δημοκρατικό πλαίσιο, ο απλός πολίτης δεν οπλοφορεί όμως σε περίπτωση πολέμου το όπλο γίνεται αναγκαίο. Σ’ ένα δημοψήφισμα, η ψήφος είναι το μόνο όπλο που διαθέτει ο πολίτης, το να τον αφήνεις δίχως όπλο είναι έγκλημα ειρήνης.