Σε αυτην την δέκατη τέταρτη ένσταση για τις Κυπριακές Εκλογές θέλουμε να μιλήσουμε συγκεκριμένα για τα οδοφράγματα, γιατί φαίνεται ότι είναι ακόμα πολλοί που δεν έχουν καταλάβει τι έχει γίνει ακριβώς. Το άνοιγμα των οδοφραγμάτων δεν είναι μια πρωτοβουλία που ήρθε από την πλευρά της Τουρκίας όπως πιστεύουμε. Στην πραγματικότητα είναι: πρώτον έχουμε μια υπόθεση ενός Τουρκοκύπριου γιατρού για μη ελεύθερη διακίνηση, στο ΕΔΑΔ, έχουμε επίσης το ευρωπαϊκό πλαίσιο γιατί μιλάμε τώρα για μετά τις 16 Απριλίου 2003 και μιλάμε βέβαια στο πλαίσιο που θα ενεργοποιηθεί η απόφαση της ένταξης της Κύπρου την 1η Μαΐου 2004. Άρα μέσα σε αυτό το πλαίσιο κινούμαστε λοιπόν πρώτον για μια εφαρμογή του ευρωπαϊκού κεκτημένου εντελώς στην Κύπρο με μια άρση στα κατεχόμενα. Τα οδοφράγματα αν άνοιξαν ήταν λόγω διπλής πίεσης για να σταματήσουν οι προσφυγές για μη ελεύθερη διακίνηση και γι’ αυτό τροποποιήθηκαν και οι επόμενες και επίσης για να ακολουθήσουμε το πλαίσιο το ευρωπαϊκό. Τώρα, αυτό που βλέπουμε το 2022, και βλέπετε ότι είναι μερικοί που αναγκάζονται μετά από 19 χρόνια να καταλάβουν τι έγινε, είναι ότι έχουμε αλλάξει πολλά δεδομένα στα κατεχόμενα λόγω των ανοιγμάτων. Ανοίξαμε και περισσότερα. Είναι πολλοί που κοιτάζουν μόνο το ποιο είναι το κόστος, άρα θα μας μιλήσουν για ποιος έρχεται ή ποιος πηγαίνει να πάρει βενζίνη και δεν βλέπουν τις αλλαγές. Οι αλλαγές είναι πάρα πολύ θεαματικές, το βλέπουμε και για τις εκκλησίες μας, το βλέπουμε και για τα νεκροταφεία, το βλέπουμε για τους εγκλωβισμένους, το βλέπουμε για την εύρεση των ομαδικών τάφων, το βλέπουμε για τις συνθήκες γενικότερα στο Ριζοκάρπασο και στην Αγία Τριάδα, η πρόσβαση στην οποία έχουμε είναι εντελώς διαφορετική.
Το άλλο που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι όταν πηγαίναμε σε αποστολές στην αρχή το 2003 αυτό που βλέπαμε είναι ότι στα κατεχόμενα ήταν όλα τούρκικα, όλα, δεν υπήρχε τίποτα που να ήταν γραμμένο αλλιώς. Σιγά σιγά τι έγινε; Είδαμε πράγματα να αλλάζουν, είδαμε πράγματα να γίνονται στα αγγλικά, τώρα έχουμε ακόμα και πράγματα που είναι γραμμένα στα ελληνικά και ειδικά π.χ. στα φαρμακεία. Τι προσπαθώ να πω; Προσπαθώ να πω ότι η πίεσή μας λόγω της παρουσίας μας στην περιοχή και λόγω του πήγαινε-έλα στην πραγματικότητα διαμόρφωσε μια κατάσταση και βλέπουμε ότι τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά απ’ ότι ήταν το 2003. Το πρώτο πράγμα που έχει σημασία είναι ότι πριν το 2003 υπήρχε μια τεράστια προπαγάνδα στους Τουρκοκύπριους ότι άμα ανοίξουν τα οδοφράγματα θα έρθουν οι Ελληνοκύπριοι να τους κατασπαράξουν, να τους σφάξουν γιατί έτσι τους παρουσίαζε το καθεστώς. Όμως τι είδαν στην πραγματικότητα; Είχαμε πάρα πολλούς ανθρώπους που ξανά βρήκαν τα σπίτια τους, είχαμε και τις προσφυγές, είχαμε επίσης ανθρώπους που είχαν χρόνια, δεκαετίες να συναντηθούν που ξαναβρέθηκαν. Το θυμόμαστε πολύ συγκεκριμένα και για την Αγία Τριάδα. Εμείς γνωρίσαμε πολλούς εγκλωβισμένους και καταλάβαμε πόση μεγάλης σημασίας ήταν και ο τοπικός τους αγώνας για τον εθνικό και καταλαβαίνουμε με αυτόν τον τρόπο ότι τα πράγματα είναι διαφορετικά. Είναι διαφορετικά και για τις εκκλησίες, ακόμα και στο ευρωπαϊκό πλαίσιο γιατί πρέπει να σκεφτούμε τι θα κάναμε αν ήταν εντελώς απελευθερωμένα τα κατεχόμενα. Είναι μερικές πράξεις που μπορούμε να τις κάνουμε από τώρα, άρα μπορεί να μην είναι ελευθερα, μπορεί να υπάρχει άρση ευρωπαϊκού κεκτημένου αλλά εμείς μπορούμε να παράγουμε πράξεις οι οποίες υλοποιούνται κι αλλάζουν τις καταστάσεις επί του πρακέτου, αυτό γίνεται μόνο με το άνοιγμα. Αν λοιπόν δεν υπήρχε αυτό το άνοιγμα θα ήμασταν σε μια κατάσταση ante 2003 δεν θα είχαμε καμία πρόσβαση στο τι γίνεται από την άλλη πλευρά και θα λέγαμε τι μπορεί να γίνει σε σχέση με την Τουρκία. Εδώ τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η Κύπρος εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξ ολοκλήρου με άρση ευρωπαϊκού κεκτημένου αλλά εξ ολοκλήρου. Δεν εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση μόνο η Ελληνοκυπριακή κοινότητα, δεν κάναμε κανένα λάθος με το σχέδιο Ανάν. Άρα τα πήραμε τα πράγματα στη σειρά, χρησιμοποιήσαμε λοιπόν και το άνοιγμα των οδοφραγμάτων και την απόρριψη του σχεδίου Ανάν και την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την θέσπιση της ΑΟΖ και την κύρωση της οριοθέτησης της ΑΟΖ, όλα αυτά πήγαν πακέτο και ουσιαστικά τι έγινε; Η Κύπρος έγινε πιο ευρωπαϊκή. Με αυτόν τον τρόπο το Κυπριακό ζήτημα έγινε Ευρω-Κυπριακό ζήτημα και σιγά σιγά θα γίνει ΕυρωΝΑΤΟΚυπριακό ζήτημα γιατί έτσι θα μπορέσουμε να έχουμε μία επίλυση βέβαια χρησιμοποιώντας και την ΑΟΖ. Τα τρία αυτά ενεργοποιούνται γιατί μπορούμε να κάνουμε συντονισμένες πράξεις που αποτελούν ουσιαστικά ένα στρατηγικό μείγμα το οποίο τείνει προς την ίδια κατεύθυνση την απελευθέρωση των κατεχομένων.
