78505 - Καταγραφή Podcast #84: Περί Συμβουλών και Εντολών

Ν. Λυγερός

Θα θέλαμε να αναλύσουμε σε αυτό το podcast τη διαφορά που υπάρχει μεταξύ της έννοιας της συμβουλής και της έννοιας της εντολής. Είναι σίγουρο ότι η εντολή είναι πολύ πιο εύκολη και χρησιμοποιείται κατά κόρον σε Σώματα Ασφαλείας για να μην υπάρχει ούτε καν πλαίσιο διαλόγου, θεωρώντας ότι υπάρχει μία κατάσταση κρίσης και δεν είναι η ώρα της συζήτησης. Η εντολή λειτουργεί συχνά μέσα σε ένα πλαίσιο, όπου είναι ξεκάθαρες οι σχέσεις, είναι εντελώς ιεραρχικές, δεν υπάρχει αμφισβήτηση αυτής της ιεραρχίας και πάνω-κάτω αυτός που έχει το πάνω χέρι μπορεί να δώσει μία εντολή στον άλλον που έχει το κάτω χέρι και είναι υποχρεωμένος να την ακολουθήσει. Άρα έχουμε μερικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν την εντολή: πρώτον ότι είναι μία μορφή υποχρεωτική, δεύτερον είναι μία μορφή που δεν αφήνει κανένα περιθώριο σε αυτόν που δέχεται την εντολή, γιατί ουσιαστικά είναι υπό την αιγίδα του άλλου και καταλαβαίνει ότι άμα δεν την ακολουθήσει θα έχει ένα κόστος. Ας περάσουμε τώρα στη συμβουλή. Η συμβουλή πρώτα από όλα λειτουργεί σε ένα πλαίσιο που είναι ελεύθερο. Δεν υπάρχει ζήτημα ιεραρχίας, χρησιμοποιείται πιο πολύ στον πνευματικό χώρο, στον χώρο της διδασκαλίας, βασίζεται η συμβουλή όχι στον φόβο της ιεραρχίας αλλά στον σεβασμό της αξίας, άρα το ένα είναι πραγματικά με Αρχές το άλλο με Αξίες. Η συμβουλή τι είναι; Είναι μία εξωτερική παρέμβαση σε μια πορεία όταν υπάρχει ένα δίλημμα, όταν υπάρχει ένα ζήτημα, όταν υπάρχει ένα πρόβλημα. Η συμβουλή είναι απλώς μία πρόταση για ένα σενάριο επίλυσης ενός προβλήματος, δεν είναι υποχρεωτική και επίσης δεν είναι απαραίτητο να εφαρμοστεί για να υπάρξει η συμβουλή. Η συμβουλή μπορεί να υπάρχει από μόνη της και να επηρεάζει ήδη ως συμβουλή. Παρόλο που αυτός που την ακούει μπορεί να κάνει κάτι άλλο, αλλά ξέρει ότι υπάρχει αυτή η συμβουλή. Άρα είναι πρώτα από όλα μία ενημέρωση σε επίπεδο γνώσης, ενώ μία εντολή δεν δίνει γνώσεις αλλά δίνει πληροφορίες. Και εδώ έχουμε μία άλλη διαφορά. Άρα οι πληροφορίες είναι πιο εύκολες, πιο γρήγορες, ενώ η γνώση είναι πιο δύσκολη και πρέπει να καταβάλουμε μία προσπάθεια για να γίνει κατανοητή αλλά δεν μπορούμε να δώσουμε συμβουλές με τον ίδιο τρόπο για όλα τα επίπεδα, πρέπει η συμβουλή να προσαρμόζεται στο επίπεδο του ανθρώπου που τη χρειάζεται. Αν δεν είναι στο επίπεδο του, είναι άχρηστη, μπορεί να είναι ακόμα και επικίνδυνη. Η συμβουλή λοιπόν, επειδή είναι ένα ελεύθερο πλαίσιο, βασίζεται πάνω στην αξία και στον σεβασμό με την έννοια ότι αυτός που συμβουλεύει έχει τον σεβασμό του άλλου, αλλά επίσης σέβεται την προσωπικότητα του άλλου, άρα υπάρχει ένας αλληλοσεβασμός. Άμα θέλουμε να βάλουμε έναν σεβασμό στον τομέα της εντολής θα ήταν μόνο μονόπλευρα, εδώ είναι αμφίδρομα. Είναι ένας διπλός σεβασμός: ο Δάσκαλος σέβεται τους Μαθητές, οι Μαθητές σέβονται τον Δάσκαλο, άρα ο Δάσκαλος μπορεί να συμβουλέψει επειδή ξέρουν ότι αυτή η συμβουλή γίνεται πρώτον σε ένα πλαίσιο ελεύθερο, σε ένα πλαίσιο θετικό, υπάρχει αμισεία, μπορεί να υπάρχει και αγάπη με την έννοια ότι είναι για να γίνει κάτι που είναι καλό, άρα για τη δημιουργία μιας καλής πράξης άρα μπορεί να υπάρχει και άλλη καλή πράξη, δεν είναι υποχρεωτικά μόνο μία. Άρα αυτό σημαίνει τι; Σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει κατανόηση. Άρα πρώτα από όλα, επινόηση του επιπέδου της κατανόησης. Μετά η συμβουλή να είναι προσαρμοσμένη. Από τη στιγμή που είναι προσαρμοσμένη, θέλει να πει ότι έχει κομμάτια και του αποδέκτη, άρα είναι ένας συνδυασμός, έτσι όταν την ακούει ο άλλος λέει: «αυτή η συμβουλή είναι για μένα, αυτή μου πάει, μου έρχεται γάντι». Άμα δεν το νιώσει αυτό, γιατί να την ακολουθήσει; Άρα πρέπει λοιπόν να σκεφτούμε, άμα θέλουμε να κάνουμε μία αναλογία, ότι η εντολή είναι το μενού ενώ η συμβουλή είναι à la carte. Το μενού είναι αυτό ή το παίρνεις ή δεν το παίρνεις. A la carte είναι τι θες να πάρεις μέσα σε αυτό το πλαίσιο που είναι ελεύθερο. Άρα θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι και αυτό ένα κείμενο αλλά το κείμενο αυτό δεν είναι υποχρεωτικό, έχει πολλές επιλογές. Το άλλο είναι υποχρεωτικό, έχει μια (και δεν είναι επιλογή) είναι εντολή. Όταν μπαίνουμε λοιπόν σε αυτήν τη διαδικασία όπου υπάρχει ελευθερία, αν δεν υπάρχει ο σεβασμός, τότε υπάρχει αταξία, δεν μπορούμε να βρούμε τον στόχο. Πρέπει λοιπόν να υπάρχει ένας στόχος, η επίλυση του προβλήματος. Άμα αυτός ο στόχος είναι πολύ καλά προσδιορισμένος, τότε η επίλυση είναι εφικτή και μπορεί, αν υπάρχει αυτή η βαθύτητα, να είναι αποτελεσματική και ξαφνικά αυτός που εφαρμόζει αυτήν τη συμβουλή, ενώ δεν έχει δεχτεί καμία εντολή τελικά έχει και κάτι άλλο που δεν είχε προβλέψει, είναι ότι  είναι και χαρούμενος, έχει χαρά. Το να ακολουθείς μία εντολή δεν σου παράγει χαρά, το να ακολουθείς μία συμβουλή και να βλέπεις τα αποτελέσματα σου παράγει χαρά, και αυτή η χαρά θα παράγει στη συνέχεια μεταχαρά σε αυτόν που συμβούλεψε. Άρα άμα το σκεφτούμε σε αυτό το πλαίσιο, βλέπουμε ότι άμα πούμε σε κάποιον: «σου δίνω την εντολή να ακούς τις συμβουλές» είναι λάθος. Ενώ η συμβουλή είναι: «δεν είναι απαραίτητο να ακούς τις εντολές». Άρα αντί να εγκλωβιζόμαστε μόνοι μας σε ένα πλαίσιο κλειστό συμφέρει να δούμε τον κόσμο ανοιχτά και αυτό γίνεται μόνο μέσω της συμβουλής η οποία βασίζεται στη συμβολή της εξέλιξης της Ανθρωπότητας του ανθρώπου που δίνει τη συμβουλή.