Θέλουμε να ασχοληθούμε σ’ αυτό το podcast με την έννοια του Λόγου. Ο Λόγος διαφοροποιημένος από τα λόγια. Στην έννοια του Λόγου, ειδικά όταν βάζουμε ένα Λ κεφαλαίο, στην πραγματικότητα μιλάμε σίγουρα για κάτι που έχει βάθος χρόνου, δηλαδή έχει μία διαχρονικότητα. Είναι πολύ εντυπωσιακό όταν αναλύουμε, όταν μελετούμε τον Λόγο του Χριστού, να αντιλαμβανόμαστε τι βάθος έχει και πόσο σύγχρονος μάς φαίνεται ακόμα και τώρα. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι στην πραγματικότητα είναι σύγχρονος κάθε εποχή, γι’ αυτό είναι διαχρονικός και το ερώτημα είναι πώς γίνεται. Στην πραγματικότητα είναι επειδή είναι θεμελιωμένος πάνω σε αξίες κι όχι σε αρχές. Οι αρχές αλλάζουν συνεχώς, τροποποιούνται από τις κοινωνίες με τρόπο συχνά αυθαίρετο, για να μην πούμε και παράλογο, πάντως δεν υπάρχει κάτι το ορθολογικό, είν’ απλώς κινήσεις τύπου Brown, οι οποίες διορθώνονται με τις εποχές, αλλά δεν έχουν απαραίτητα κάτι το οποίο να αξίζει για να γίνουν διαχρονικές. Άμα λοιπόν χρησιμοποιήσουμε τις αρχές, ως έννοιες που έχουν ένα στίγμα χρονικό, χωρίς απαραίτητα να είναι του Χρόνου και δούμε ότι οι αξίες έχουν μία διαχρονικότητα, καταλαβαίνουμε ότι ένας Λόγος που είναι θεμελιωμένος πάνω σε αξίες, σίγουρα έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι διαχρονικός. Αυτό δεν σημαίνει ότι επειδή τα υλικά είναι διαχρονικά, ότι αυτή η δομή είναι απαραίτητα διαχρονική. Το ερώτημα είναι πώς περνάμε από τα υλικά, από αυτήν την ύλη τη νοητική,  σε μία δομή, η οποία μπορεί να γίνει και πολυκυκλική υπερδομή. Αν η ύλη είναι απλώς οι κορυφές αυτού του γράφου, πρέπει να σκεφτούμε πώς λειτουργούν οι σχέσεις. Αν υπάρχουν ουσιαστικά σχέσεις που να είναι και αυτές διαχρονικές, έτσι ώστε όταν βάζουμε τις κορυφές και τις ακμές, να μπορούμε να έχουμε έναν γράφο, ο οποίος να είναι διαχρονικός ως δομή ή υπερδομή. Τώρα το ερώτημα είναι μέσα σ’έναν Λόγο που χρησιμοποιεί τη γλώσσα κι είναι γλώσσα της εποχής, πώς μπορούμε να έχουμε αυτό το διαχρονικό στοιχείο. Θα μπορούσαμε να σκεφτούμε πρώτα απ’ όλα ότι η γλώσσα είναι και αυτή διαχρονική. Ξέρουμε βέβαια ότι εξελίσσεται συνεχώς, αλλά οι έννοιές της οι θεμελιακές, μπορεί να συνυπάρχουν με καινοτόμες, ακόμα και φαινόμενα μόδας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι υπάρχει ένας πυρήνας ο οποίος, αν είναι προσβάσιμος από τον Λόγο, έχει μια καλή προσέγγιση για να παράγει ένα έργο το οποίο είναι διαχρονικό. Χρειάζεται λοιπόν μνήμη, χρειάζεται σίγουρα νοημοσύνη για να κατασκευαστεί αυτή η δομή και αυτή η υπερδομή και το ερώτημα είναι πώς λειτουργούν τα δύο μαζί. Κι έχει ενδιαφέρον να εισάγουμε την έννοια της πίστης. Μπορεί να είναι ένας συνδετικός κρίκος μεταξύ της μνήμης και της νοημοσύνης για να υπάρχει μια συνέχεια και αυτή η συνέχεια, μπορεί σε κάποια φάση να έχει και ένα κομμάτι τελειότητας. Άρα δεν είναι μια συνέχεια που προσπαθεί να τερματίσει, είναι μια συνέχεια η οποία είναι υπερβατική και αυτό είναι μια καλή ιδέα και για τον Λόγο, γιατί ο Λόγος μπορεί να είναι υπερβατικός, παρόλο που χρησιμοποιεί απλά δομικά στοιχεία, όπως με τα ίδια στοιχεία μπορούμε να φτιάξουμε ένα σπίτι κι έναν ουρανοξύστη, μπορούμε να φτάξουμε μία βάρκα κι ένα καράβι, μπορούμε να φτάξουμε μία ρουκέτα κι έναν πύραυλο.  Αυτό που έχει σημασία λοιπόν είναι ότι σε αυτήν τη δομή υπάρχουν επιλογές. Οι επιλογές βασίζονται πάνω στις λέξεις, αλλά περισσότερο ακόμα πάνω στους συνδυασμούς των λέξεων. Αυτοί οι συνδυασμοί θα είναι τα πρώτα θεμέλια τα δομικά, κι όχι τα βασικά, πάνω στα οποία θα μπορεί να χτιστεί αυτός ο Λόγος και να δούμε ότι όταν διαβάζουμε τα κεφάλαια, όταν μελετάμε τα εδάφια, είναι πώς λειτουργεί το ένα με το άλλο, πώς συμβιώνουν για να παράγουν αυτόν τον κοινό Λόγο και πώς μία προσέγγιση ολιστική μας επιτρέπει να δούμε τη μεγάλη εικόνα. Γιατί αυτό που έχει σημασία είναι, αν η μεγάλη εικόνα μπορεί να είναι ένα πυρήνας, ο οποίος έχει επεκτάσεις, αλλά εσωτερικές. Κι αυτό είναι το παράδοξο. Μέσα στον Λόγο βρίσκουμε φως, αμέσως θα μπορούσαμε ν’ αναρωτηθούμε αν υπάρχουν σκιές και το ερώτημα είναι, πώς αυτός ο Λόγος, με αυτό το φως, μπορεί να παράγει, αυτό που γνωρίζουμε ως έννοια, ένα διαμάντι, ενώ θα μπορούσε, ένας άλλος λόγος που δεν είναι διαχρονικός, να παράγει μόνο κάρβουνο, ενώ το βασικό στοιχείο είναι ο άνθρακας.  Άρα η δομή έχει τεράστια σημασία και μετά η επεξεργασία της δομής, γι’ αυτό μπορούμε να πούμε ότι ενώ πράγματα που ακούγαμε πριν έναν αιώνα δεν έχουν πια καμία αξία, πράγματα που ακούμε εδώ και χιλιετίες, παραμένουν αξιακά στοιχεία για εμάς. Κι όταν λέω για εμάς, εννοώ την Ανθρωπότητα εντός του Χρόνου.