85318 - Καταγραφή: e-Masterclass: Ελληνική στρατηγική ενάντια στις τουρκικές τακτικές

Ν. Λυγερός

Σ’ αυτό το Masterclass θα ασχοληθούμε με τις δύο χώρες, με την Ελλάδα και με την Τουρκία, θα κοιτάξουμε τη διαφορά που υπάρχει μεταξύ της στρατηγικής και των τακτικών γιατί πρέπει να καταλάβουμε ότι είναι θεμελιακή. Αλλά το πρώτο πράγμα που θα ήθελα να έχετε στο μυαλό σας όλοι σας κι αυτοί που παρακολουθούν εξ αποστάσεως και μετά από το Masterclass, είναι ότι κάνουμε όλοι μας ένα στρατηγικό λάθος και θεωρούμε ότι η Τουρκία είναι μια μεγάλη χώρα. Άρα το πρώτο πράγμα που θ’ αποδείξουμε σ’ αυτό το Masterclass είναι ότι η Τουρκία είναι μια μικρή οντότητα. Αλλά μπορεί να σας ξαφνιάσει γιατί πολύ απλά ξεχνάτε τα μεγέθη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ξεχνάτε πού βρίσκεται ο πληθυσμός που είναι τουρκικός και έχετε την εντύπωση ότι επειδή ο στόχος της Τουρκίας ήταν σε κάποια φάση να μπει στην Ευρώπη και εννοώ τη γεωγραφία, όχι την Ευρωπαϊκή  Ένωση, σας έχει μείνει η εντύπωση ότι, από δω το ‘χει, ακό κει το ‘χει, η Τουρκία θα τα καταφέρει. Στην πραγματικότητα η Τουρκία είναι τα ερείπια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και επειδή δεν το αντέχει αυτό, προσπαθεί να κάνει μια ανασυγκρότηση, όχι αναδίπλωση και να παρουσιαστεί ως μία νεο-οθωμανική οντότητα. Στην πραγματικότητα όμως κάνει ένα τεχνικό λάθος κι είναι πολύ απλό. Ο πληθυσμός όπου βρίσκεται το τουρκικό στοιχείο είναι στην Ασία. Ο πληθυσμός, θα το δούμε και με χάρτες μαζί, σχετίζεται από τη Μογγολία μέχρι τη διασύνδεση που υπάρχει σ’ όλη αυτή την πορεία με την Τουρκία, άρα θα μπορούσαμε να πούμε ότι το κέντρο βάρους του τουρκικού στοιχείου είναι στην Ασία. Εμείς, επειδή είμαστε στην Ελλάδα και τη βλέπουμε συνεχώς απέναντί μας, νιώθουμε ότι πιέζει για να μπει. Αλλά πρέπει να καταλάβετε ένα πράγμα. Άμα το κέντρο βάρους σου είναι στην Ασία, δεν μπορείς να μπεις στην Ευρώπη γιατί δεν έχεις καμία δυναμική. Στην πραγματικότητα στην Ευρώπη μπροστά στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια, τελειώνει αυτή η δυναμική η οποία εμφανίζεται ήδη από το 1878 που είναι στα τέλη της. Αυτό που έχει σημασία λοιπόν είναι να καταλάβετε ότι έχετε ένα φαινόμενο iceberg, το πάνω μέρος είναι η Τουρκία αλλά το κάτω μέρος είναι στην Ασία. Άμα κοιτάξετε πώς παίζει ακόμα και το Türksat και ποιος είναι ο πληθυσμός που καταλαβαίνει τουρκικά, δεν ποντάρουν στην Ευρώπη ούτε στην Ελλάδα ούτε στα Βαλκάνια ούτε καν στη Γερμανία, γιατί έχουμε συνηθίσει να το λέμε αυτό, καταλαβαίνουν ότι υπάρχει μια μεγάλη αντιπαράθεση και όλοι οι Ευρωπαίοι πιο πολύ ή πιο λίγο καταλαβαίνουν ότι απελευθερώθηκαν από τον τουρκικό ζυγό. Στην Ελλάδα επειδή έχουμε το θέμα της Θράκης, επειδή έχουμε το θέμα της Κύπρου, έχουμε την εντύπωση ότι υπάρχει μια δυναμική. Αυτή η δυναμική έχει εξαντληθεί και η μόνη δυναμική που υπάρχει για την Τουρκία είναι προς τα πίσω. Απλώς επειδή εμείς κοιτάζουμε μόνο μπροστά και δεν έχουμε τη μεγάλη εικόνα της Τουρκίας που θ’ αναλύσουμε τώρα, καταλαβαίνουμε λανθασμένα τι γίνεται. Αν θυμάστε μερικά δεδομένα Φυσικής, άμα έχετε ένα κέντρο βάρους σε μία δομή που είναι πολύ μακριά από αυτό που βλέπετε, μπορεί να υπάρχει μια κινητικότητα, το κέντρο βάρους δεν αλλάζει και αυτό την τραβάει πίσω, δηλαδή, θέλει δεν θέλει είναι ασιατικός ο πληθυσμός, ασιατική η νοοτροπία και μάλιστα βαθιά Ασία, δεν είναι Ασία του τύπου Μέση Ανατολή. Εμείς έχουμε την τάση να θεωρούμε ότι αυτό είναι λίγο το ανατολίτικο ύφος. Στην πραγματικότητα δεν είναι καν το μεσανατολίτικο ύφος. Είναι πιο βαθιά. Άρα πρέπει να καταλάβουμε ότι άμα δούμε καλύτερα πώς παίζει με τους ανθρώπους που είναι γύρω της και με τις χώρες που είναι γύρω της, θα καταλάβουμε ότι η Ελλάδα έχει μια θέση εξαιρετική, όχι επειδή είναι εξαίρεση, αλλά στην πραγματικότητα επειδή είμαστε από την άλλη πλευρά, δηλαδή από την ευρωπαϊκή πλευρά και καταλαβαίνουμε ότι είμαστε στη ζώνη επαφής δύο ηπείρων. Αυτό έχει μεγάλη σημασία γιατί πολύ συχνά εμείς στην Ελλάδα το παρουσιάζουμε ότι επειδή είμαστε στην άκρη της Ευρώπης, το ακούτε συχνά αυτό, μας ξεχνάει η Ευρώπη, ενώ στην πραγματικότητα η Ευρώπη ορίζεται από την Ελλάδα. Πότε ξεκινάει η Ευρώπη; Είναι μέσω της Ελλάδας, στα Ουράλια είναι ένα θέμα, στην Ελλάδα δεν υπήρχε ποτέ θέμα. Κανένας δεν είπε ποτέ ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να ήταν στην Ασία ή στην Αφρική. Αυτό σημαίνει ότι άμα πάρουμε την Ελλάδα, αν θέλετε και την Ιταλία, για πολλούς στην Ευρώπη είναι η γενέτειρα. Άρα εδώ έχει ενδιαφέρον, άμα το σκεφτείτε καλά, είναι ότι πολιτισμικά το κέντρο βάρους της Ευρώπης σχετίζεται πάρα πολύ με τη Μεσόγειο, όχι με τα Βαλκάνια, δηλαδή όχι με τη χερσόνησο του Αίμου κι αυτό έχει σημασία. Μετά το άλλο κέντρο βάρους σαν αντίβαρο είναι πιο πολύ μέσα βαθιά στη Δύση. Άρα για μας είναι απλώς ένα δεύτερο μέτωπο σε σχέση με την ασιατική δομή. Άμα κοιτάξετε αυτά που σας λέω πρακτικά, ακόμα και σε επίπεδο αεροπορίας, για μένα είναι η διαφορά που υπάρχει μεταξύ της Λάρισας και του  Άραξου. Μας συμφέρει να έχουμε δύο πυλώνες σταθερότητας. Απλώς εμείς, επειδή είμαστε στο μέτωπο, έχουμε την εντύπωση ότι κάθε φορά που υπάρχει ένα πρόβλημα, εμείς την πατάμε. Είμαστε το πρώτο μέτωπο. Και ρωτάω, άμα σκεφτείτε πώς καθορίζεται μία δομή, καθορίζεται από τα όριά της. Στην πραγματικότητα η Ελλάδα νιώθει συχνά ότι είναι στο όριο της Ευρώπης, σε μια ζώνη επαφής άλλων δύο ηπείρων και στην πραγματικότητα η Τουρκία θα ήθελε τουλάχιστον σε κάποια φάση να μπει στην Ευρώπη. Εδώ είναι το αστείο της υπόθεσης, εμείς ήμασταν Ευρωπαίοι πριν την Ευρώπη και οι Τούρκοι θα ήθελαν να είναι  Ευρωπαίοι χωρίς την Ευρώπη.  Αυτό σημαίνει ότι προσπαθούν να κάνουν μικρά παζάρια τοπικά αλλά με μια νοοτροπία που δεν ταιριάζει με την Ευρώπη, ενώ εμείς, ενώ θεωρούμε ότι είμαστε διαφορετικοί, λέμε συχνά τις εκφράσεις του τύπου «οι  Ευρωπαίοι κι εμείς», λες κι είμαστε κάτι το διαφορετικό ειδικά μετά το 1981 και δεν καταλαβαίνουμε ότι εμείς έχουμε ορίσει αυτό που ονομάζεται Ευρώπη, έχουμε μια ονομασία που είναι ελληνική και ακόμα και το νόμισμα καταφέραμε πάλι να έχει και αυτό ένα ελληνικό στοιχείο. Για σας που νομίζετε ότι δεν είναι σημαντικό, θα είχε πλάκα το νόμισμα, αντί να λέγεται euro – ευρώ, να λέγεται τούρκο ή οθώ. Το φαντάζεστε; Δεν σας λέω ρούβλο για να μη φοβηθείτε παραπάνω. Προσπαθώ να σας πω  ότι αυτό που θεωρείτε δεδομένο, δεν είναι δεδομένο, είναι η φύση μας. Αυτό όμως που είναι από την άλλη πλευρά αυτονόητο είναι ότι η τουρκική φύση δεν ταιριάζει, δεν είναι συμβατή με την Ευρώπη. Άρα δεν έχουμε εμείς να αποδείξουμε στους Ευρωπαίους ότι οι Τούρκοι δεν ταιριάζουν με την Ευρώπη γιατί πολύ απλά οι ίδιοι οι Τούρκοι είναι περήφανοι που είναι Ασιάτες. Εδώ είναι το αστείο της υπόθεσης γιατί εμείς έχουμε ραγιάδες που προσπαθούν να μας παρουσιάσουν την Τουρκία σαν μία άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Είναι πολύ απλό, σας ρωτάω, είναι ρητορική ερώτηση, ποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα της Ευρωπαϊκής  Ένωσης μοιάζει με την Τουρκία. Ενώ άμα πάρετε χώρες που μοιάζουν με την Ελλάδα θα βρείτε. Και στο σύστημα και στη δημοκρατία και στην κυβέρνηση πώς λειτουργούμε. Με την Τουρκία δεν είναι καθόλου το ίδιο πλαίσιο. Άρα πρέπει να καταλάβετε το εξής. Η μεγάλη αντιπαράθεση που έχουμε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι ουσιαστικά ευρασιατικές σχέσεις. Απλώς είμαστε στη ζώνη επαφής. Όταν τώρα θα κοιτάξουμε τους χάρτες, νομίζω ότι μερικοί θα σας ξαφνιάσουν γιατί δεν θα τους έχετε σκεφτεί μ’ αυτόν τον τρόπο. Άρα ας περάσουμε στους χάρτες.