Αυτό το masterclass είναι αφιερωμένο στα μυστικά της Κύπρου, θα το δούμε με ποια έννοια το λέμε, αλλά πρέπει να καταλάβετε ότι υπάρχουν πολλά μυστικά πάντοτε σε σχέση με την Κύπρο, μην νομίζετε ότι έχει σχέση μόνο με το Κυπριακό, είναι και αυτό που ονομάζουμε το Κυπριακό πριν το Κυπριακό. Τι εννοώ με αυτό;  Όταν μιλάμε εμείς για το Κυπριακό τώρα, όπως είναι δεδομένο, είναι ότι όλα γίνονται μετά το ’74. Επειδή κάναμε και μία παρουσίαση και για τον Γιώργο Σεφέρη και το χαρήκαμε πάρα πολύ στην Αγία Νάπα, τώρα θα υπάρχει κι ένα κέντρο για τον Σεφέρη, το πιο πιθανό το Συμπόσιο σε δύο χρόνια να γίνει σ’ αυτό το Κέντρο που εγκαινιάστηκε 3 Νοεμβρίου, ήταν και ο Πρόεδρος της Κύπρου. Η ιδέα είναι ότι η έννοια του Κυπριακού έχει μέσα την έννοια της Ένωσης. Πριν την έννοια της Ένωσης έχει την έννοια της Αγγλοκρατίας σε σχέση με τα δεδομένα του Συνεδρίου Βερολίνου. Στα μυστικά θα έχουμε και αυτά που έχουν σχέση με το Συνέδριο Βερολίνου. Αλλά το λέω λίγο συνοπτικά στην αρχή, θα το δούμε αναλυτικά στο Masterclass. Θα αναφερθούμε στο Βερολίνο 1878, στο 1914, στο 1915, στο 1922 με τη Σμύρνη και το ’23 με τη συνθήκη Λωζάνης, στο 1926 το οποίο υπήρχε και σβήστηκε, μετά στο 1931, θα συνεχίσουμε με τα δεδομένα τέτοιου τύπου  και το ’39-’45, θα περάσουμε μετά στα γεγονότα του ’55 και στην Κωνσταντινούπολη και στην Κύπρο, ’55-’59 Ζυρίχη-Λονδίνο και βέβαια το Σύνταγμα της Κύπρου, τι ήταν οι προβλέψεις που είχε ο Σεφέρης, πώς λειτούργησε αυτό το Σύνταγμα και πώς καταλήξαμε στα προβλήματα του ’63-’64, πώς μετά αυτά σταθεροποιήθηκαν από την παρέμβαση της Αμερικής και τελικά πώς το ’64 μετακινήθηκε και έγινε το ’74. Αυτά εδώ τώρα μπορείτε να φανταστείτε ότι όλα λειτουργούν μαζί. ‘Εχει όμως σημασία να δούμε και μερικά μυστικά έγγραφα απόρρητα, εμπιστευτικά, στα Ηνωμένα Έθνη, με την κλασική ορολογία, αλλά όχι με την έννοια την κλασική που έχουμε εμείς, στον Λευκό Οίκο, στο Foreign Office. Όλα αυτά θα μας δώσουν υλικό για να καταλάβουμε ότι δεν είναι μόνο το Κυπριακό με την έννοια του μετά του ’74, υπάρχουν πολλά πράγματα που έχουν προηγηθεί, θα το κοιτάξουμε μέσα σε μία ιστορία, η οποία έχει πάχος και θα δούμε μέσα σε αυτά τα σενάρια που παίχτηκαν και τα σενάρια που δεν υλοποιήθηκαν, τα οποία όμως έχουν αφήσει ένα ίχνος. Για όσους δεν καταλαβαίνουν τι λέω, αναφέρομαι π.χ. στα σχέδια. Υπάρχουν σχέδια που έχουν προταθεί, υπάρχουν σχέδια που έχουν αφήσει ένα ίχνος, υπάρχουν σχέδια που έχουν απορριφθεί και αυτά που έχουν αφήσει ένα ίχνος, λειτουργούν σαν μία πλατφόρμα καταλυτική για τις επόμενες διαπραγματεύσεις. Άρα δεν έχει σχέση μόνο με τη Ζυρίχη – Λονδίνο και πώς έπαιξε η γέφυρα με τη Σμύρνη, αλλά έχει σχέση και με τα δεδομένα που είναι πολύ πιο πρόσφατα, με το σύστημα Guterres, θα πρέπει να κοιτάξουμε όλα αυτά τα δεδομένα διαχρονικά. Άμα μου κάνετε την παρατήρηση και μου το πείτε με αυτό τον τρόπο ότι, τελικά είναι μόνο με αυτό το τρόπο που θα το εξετάσουμε; Όχι , θέλω να εξετάσουμε και το ανθρώπινο στοιχείο και ειδικά να κάνουμε μία αναφορά στον Σεφέρη, για να καταλάβουμε πώς ας πούμε το ανθρώπινο στοιχείο, με το διπλωματικό στοιχείο και το στρατηγικό στοιχείο μπορούν να έχουν μία ανάμειξη, για να καταλάβουμε τι γίνεται. Σας υπενθυμίζω ότι τώρα, σήμερα που κάνουμε το Masterclass, εντελώς τυχαία, ο Μπλίνκεν ήρθε στην Κύπρο και συναντήθηκε με τον Πρόεδρο τον Χριστοδουλίδη, στο αεροδρόμιο. Καταλαβαίνετε ότι έχει σχέση με τα δεδομένα του Ισραήλ, καταλαβαίνετε ότι πριν είχε πάει στη Ραμάλα, πριν είχε πάει στο Ισραήλ, θα πάει, πήγε και στην Τουρκία όταν θα τα δείτε όλα αυτά, καταλαβαίνετε ότι παίζεται ένα παιχνίδι που γεωγραφικά σχετίζεται με την Κύπρο. Στην Ελλάδα έχουμε την τάση να αναλύουμε το Κυπριακό μέσω της Ελλάδος. Στην Κύπρο έχουμε την τάση να αναλύουμε το Κυπριακό μέσω της Κύπρου. Όμως δεν εξετάζουμε τι έγινε στο Σουέζ, τι έγινε στην Αίγυπτο, τι έγινε στο Ισραήλ, τι έγινε το ’48, τι έγινε το ‘67 και πώς επηρεάζουν τα δεδομένα. Σας δίνω ένα παράδειγμα ας πούμε, τι έγινε με την Τουρκία; Υπήρχε στρατιωτικό καθεστώς πριν μπούμε σε αυτή την εξέλιξη; Μιλάω για το 1960, υπήρχε putsch που άλλαξε την κυβέρνηση; Έχει μεγάλη σημασία ποιο είναι το timing. Άρα άμα έχουμε ένα πραξικόπημα στην Τουρκία αυτό έχει αφήσει ένα ίχνος, αυτό το ίχνος το είδαμε; προετοιμαστήκαμε για αυτό το ίχνος ή θεωρήσαμε ότι είναι μόνο Τουρκικό; Το άλλο επειδή έχουμε σχέσεις και με τους Κούρδους, με τους Αρμένιους στην περιοχή είναι πολύ πλούσια με πολλούς διαφορετικούς λαούς. Αυτή την περίοδο έχετε παρατηρήσει και για αυτό κάναμε και μία παρέμβαση, ότι το Ιράν και η Τουρκία προσπαθούν να αντιπροσωπεύουν και να αναδειχτούν σαν προστάτες των Αραβικών χωρών. Πολλοί από μας, δεν καταλαβαίνουμε ότι και οι δύο χώρες δεν είναι Αραβικές. Άρα αυτό δεν το καταλαβαίνουν οι Αραβικές χώρες; Όταν έχουμε λοιπόν έναν Τούρκο, ο οποίος παίζει σ’ένα πλαίσιο νεοοθωμανικό και θέλει να αναδείξει τον Οθωμανικό χαρακτήρα της Γάζας, όπως ήθελε να το κάνει με τη Λιβύη, όπως ήθελε να το κάνει με τη Συρία, όπως ήθελε να το κάνει σε σχέση με τη συνθήκη Λωζάνης, πρέπει και εμείς να απαντάμε ορθολογικά και σωστά, στο τι γίνεται επί του πρακτέου. Άρα τα μυστικά της Κύπρου αφορούν όλα αυτά τα θέματα, αλλά και το ανθρώπινο στοιχείο γιατί, μην ξεχνάμε ότι αν υπάρχει αυτή η σχέση με την Κύπρο, είναι επειδή την αγαπάμε, δυστυχώς αυτή η αγάπη είναι περίπλοκη γιατί οι Κύπριοι πάντοτε έχουν ένα θέμα με τους Ελλαδίτες που αγαπούν την Κύπρο, γιατί αναρωτιούνται για ποιο λόγο. Ενώ στην πραγματικότητα έχουν ένα θέμα με αυτούς που αδιαφορούν για την Κύπρο και το ερώτημα είναι για ποιο λόγο. Το ερώτημα λοιπόν που θα θέσουμε εδώ είναι ότι, τα μυστικά της Κύπρου είναι κάτι που μας απασχολεί, είναι μυστικά επειδή δεν τα ξέρουμε ή είναι μυστικά επειδή δεν θέλουμε να τ’ ακούσουμε;