890 - Η ομορφιά της γνώσης και η γνώση της ομορφιάς

Ν. Λυγερός

Στον κανονικό και συμβατικό χώρο είναι σπάνια η πρόσβαση στη γνώση και σπανιότερη η ανάγκη της ομορφιάς. Για κοινωνικούς λόγους η γνώση έχει μετατραπεί σε ένα διαχωριστικό σύστημα που αντιμετωπίζεται με δέος διότι καθορίζει τη σταδιοδρομία του νέου ανθρώπου με ένα τρόπο που θεωρείται οριστικός. Η μεταλλαγμένη χρήση της ουσίας οδηγεί στην έννοια της εξουσίας. Ενώ στην πραγματικότητα δεν υπάρχει συσχετισμός. Επιπλέον υπάρχει μια γενική τάση που ερμηνεύει τη γνώση ως στατικό αντικείμενο. Η γνώση όμως δεν είναι μια κλειστή βιβλιοθήκη για το κοινό. Η γνώση είναι μια ανοιχτή δομή που προσφέρει ένα πλαίσιο εξέλιξης, ένα δυναμικό σύστημα με έναν παράξενο ελκυστή που ονομάζεται ομορφιά.

Αν και φαινομενικά η γνώση βασίζεται αποκλειστικά στη χρήση της λογικής, η εμπειρία οδηγεί στην εξής παράδοξη ιδέα: η ομορφιά είναι αποτελεσματική. Βέβαια η κοινή λογική δεν μπορεί να ερμηνέψει αυτό το αποτέλεσμα διότι η έννοια της ομορφιάς είναι παγκόσμια μόνο στη φιλοσοφία. Πρακτικά έχει περισσότερο σχέση με την αντίληψη μας όσον αφορά στον κόσμο και αυτή η αντίληψη διαμορφώνεται μέσω του πεδίου της γνώσης. Πρέπει η γνώση με την ευρύτερή της έννοια ως γνωστικό αντικείμενο να ανήκει στην παιδεία του νέου ανθρώπου μέσω της ελεύθερης σκέψης που δεν καταπατείται από τεχνητές εξετάσεις. Η γνώση πρέπει λοιπόν να είναι η αξιολογία της παιδείας.

Η επίτευξη αυτού του στόχου μπορεί να γίνει μέσω της αποτελεσματικότητας της ομορφιάς. Αυτό όμως είναι εφικτό μόνο με την ανάπτυξη του πάθους της ανακάλυψης. Δίχως τα οριακά σημεία της έρευνας, ο πυρήνας της μάθησης δεν έχει ούτε νόημα ούτε ενδιαφέρον. Η γνώση πηγάζει τη δύναμη της από το άγνωστο, δίχως αυτό οι ιδέες δε θα αποτελέσουν ένα επίτευγμα όταν κωδικοποιούν τον κόσμο μας. Η γνώση μέσω της ομορφιάς ανοίγει νέες νοητικές διαστάσεις και με το ευρύ της φάσμα μπορεί ν΄αλλάξει το βλέμμα του νέου ανθρώπου και να ενισχύσει δυναμικά τα οράματα του. Η γνώση δεν μεγαλώνει μόνο τους νέους ανθρώπους δημιουργεί και τους επόμενους ανθρώπους.