Τηλεγράφημα από την Πρεσβεία στην Ελλάδα προς το Υπουργείο Εξωτερικών

Αθήνα, 11 Αυγούστου  1964, 2 μ.μ.

 260.1.  Στη χθεσινή συνάντησή μου με τον Παπανδρέου και τον Κωστόπουλο, προχώρησα στο ίδιο γενικό σημείο που έθιξα στη συνάντηση το βράδυ της Κυριακής σχετικά με τις συνομιλίες της Γενεύης, αλλά με περισσότερες λεπτομέρειες. {…} να κινηθούμε γρήγορα προς τη βασική μακροπρόθεσμη λύση {…}  ότι ο Acheson θεώρησε ότι οι Τούρκοι είχαν απομακρυνθεί πολύ από τα αρχικά τους αιτήματα για διχοτόμηση ή ομοσπονδία, {…}

Πρότεινα ότι οι Έλληνες ήταν έτοιμοι να αποκτήσουν μεγάλο μέρος αυτού που θέλουν, υπό τον όρο ότι θα κάνουν εύλογες παραχωρήσεις για να συναντήσουν τους Τούρκους σε ζητήματα προστασίας της μειονότητας και στρατιωτικής ασφάλειας, τα οποία για αυτούς είναι πολύ πραγματικά. Αφού εξέτασε τα κύρια σημεία του υπομνήματος του Acheson για τη συνομιλία του στις 10 Αυγούστου με τον Νικολαρεΐζη, το σχέδιο «συνθήκης» του Αμυντικού Συμβουλίου μεταφράστηκε στον Παπανδρέου από τον γιο του που είχε συμμετάσχει στη συνεδρίαση.

2. {…}
3. Στη βασική ερώτηση, ο Παπανδρέου έδειξε ξεκάθαρα την αποδοχή της συμφωνίας μίσθωσης, αποκλείοντας την έννοια του μετασχηματισμού των βρετανικών βάσεων ως πολύ περίπλοκη, κ.λπ. {…} (Στη συνέχεια συζήτησε ιδιωτικά στα ελληνικά με τον Κωστόπουλο το μέγεθος των σημερινών βρετανικών βάσεων.) Όταν αναφέρθηκα στη χερσόνησο της Καρπασίας, ο Κωστόπουλος ρώτησε τι θα γίνει με τους κατοίκους.Είπα ότι όλα αυτά ήταν θέμα διαπραγμάτευσης.(Παρεμπιπτόντως, μου είπαν ότι οι περιοχές της βρετανικής βάσης περιλαμβάνουν προϋπάρχοντα χωριά.)
4. Για τα δικαιώματα των μειονοτήτων, ο Παπανδρέου μίλησε για να τραβήξει την προσοχή όπως στο παρελθόν. {…} Είπε ότι ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών πρέπει να θυμάται ότι, ακόμη και όταν ο Μακάριος είναι εκτός κάδρου, ο κυπριακός λαός θα έχει ισχυρές ιδέες που δεν μπορούν να απορριφθούν.Τόνισε ότι συχνά οι ΗΠΑ αποτυγχάνουν να ξεχωρίσουν τον Μακάριο και τη βούληση της μάζας του λαού του νησιού.
5. {…}
6. Μίλησα και με τον βασιλιά Κωνσταντίνο {…} Συμφώνησε εκτός από το επιχείρημα της Τουρκίας ότι χρειάζεται βάση για τη στρατιωτική της ασφάλεια. {…} Όταν πρότεινα ότι θα μπορούσε να αποδειχθεί χρήσιμο σε τελική ανάλυση να αφοσιωθεί η ηγεσία της αντιπολίτευσης σε οτιδήποτε συμφωνεί η κυβέρνηση, ο Βασιλιάς απάντησε ότι ήταν ικανοποιημένος που μπορούσε να το πετύχει.

Labouisse

Πιστή μετάφραση από τα επιλεγμένα σημεία του κειμένου που είναι αναδημοσιευμένο στον σύνδεσμο:  https://lygeros.org/76666-en/, συντεταγμένο στην αγγλική γλώσσα, η επαρκής γνώση της οποίας βεβαιώνεται σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ.2 στοιχ. β) και γ) του Κώδικα Δικηγόρων.

Λάρισα, 07-08-2024
Η μεταφράσασα βεβαιούσα και επικυρούσα δικηγόρος Ι.Τ.
Επιμέλεια Στ. Παπαχατζή