Τηλεγράφημα από το Υπουργείο Εξωτερικών προς την Πρεσβεία στην Ελλάδα

Washington, 20 Αυγούστου  1964. 11,36 μ.μ.

335. {…} Παρά το ότι γνωρίζω ότι ήταν μια γενναία προσπάθεια εκ μέρους σας, δεν μας φαίνεται ότι ο Παπανδρέου έχει κατανοήσει το επείγον της κατάστασης ή τη μεγάλη ευθύνη που αναλαμβάνουμε να του προσφέρουμε λύση στα κατά τα άλλα άλυτα προβλήματά του. Πιστεύω λοιπόν ότι είναι απαραίτητο να δείτε τον Βασιλιά το συντομότερο δυνατό σήμερα για τα ακόλουθα σημεία:

1. Αυτό που προτείνετε είναι ακριβώς αυτό που ρώτησε [λιγότερο από 1 γραμμή του πρωτότυπου κειμένου δεν έχει αποχαρακτηριστεί]—τη διαβεβαίωσή μας ότι θα κρατούσαμε τους Τούρκους ακίνητους εάν η Ελληνική Κυβέρνηση κινηθεί με αποφασιστικότητα για να επιφέρει στιγμιαία ένωση με όρους που θα έδιναν στους Έλληνες το 95% από αυτό που θέλουν.
2. {…} Εάν ο Πρόεδρος πρόκειται να συνεχίσει να αναλαμβάνει την ευθύνη για την προσπάθεια διατήρησης της ειρήνης στη Μεσόγειο και να κρατήσει έξω τους κομμουνιστές, η Ελληνική Κυβέρνηση πρέπει να κάνει αυτό που της αναλογεί αυτήν την αποφασιστική στιγμή.
3. Εμείς στην Washington —συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου—θα συγκλονιστούμε και θα απογοητευτούμε βαθύτατα αν—μετά από όλη μας την αγωνία και τις προσπάθειές μας—η Ελληνική Κυβέρνηση παραμελήσει τη μίσθωση 100 τετραγωνικών μιλίων εδάφους πέρα ​​από την τελευταία ελληνική προσφορά και έτσι επιτρέψει στην Κύπρο να περάσει υπό τον κομμουνιστικό έλεγχο. (Η συνολική έκταση της βάσης της Καρπασίας για την οποία μιλάμε ανέρχεται σε 204 τετραγωνικά μίλια.)
4. Εάν ο Παπανδρέου δεν μπορεί να φανεί γενναίος και να ενεργήσει με αποφασιστικότητα, τότε ο Βασιλιάς πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι απαιτείται και απαιτείται άμεσα εθνική απόφαση.
5. {…}
6. {…}
7. {…} Ο Μακάριος θα τεθεί υπό φρούρηση. Ο Γρίβας θα δηλητηριαστεί κόντρα στο σχέδιο και οι δυνατότητές του να το πετύχει θα υπονομευτούν. Ο Παπανδρέου θα βρεθεί ξανά ανίκανος.
8. {…}

Εκτός από τη συνομιλία σας με τον Βασιλιά, θα θέλαμε σχόλια για τα ακόλουθα σημεία:

1. Μας προβληματίζει η ανησυχία του Παπανδρέου ότι δεν θα μπορέσει να εξηγήσει το σχέδιο στον Μακάριο. {…}
2. Είχαμε υποθέσει ότι η Ελληνική Κυβέρνηση θα έπαιρνε μέτρα για να παρακάμψει τον Μακάριο και να επιφέρει στιγμιαία ένωση με όποιο μέσο έκρινε απαραίτητο.Αυτός μας φαίνεται ο μόνος δυνατός τρόπος για να επιτευχθεί μια λύση αυτού του προβλήματος.Εάν η Ελληνική Κυβέρνηση δεν το καταλαβαίνει αυτό, δεν μπορούμε να δούμε πώς μπορεί να επιτευχθεί οποιαδήποτε λύση.

Rusk

Πιστή μετάφραση από τα επιλεγμένα σημεία του κειμένου που είναι αναδημοσιευμένο στον σύνδεσμο:  https://lygeros.org/76812-en/, συντεταγμένο στην αγγλική γλώσσα, η επαρκής γνώση της οποίας βεβαιώνεται σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ.2 στοιχ. β) και γ) του Κώδικα Δικηγόρων.

Λάρισα, 09-08-2024
Η μεταφράσασα βεβαιούσα και επικυρούσα δικηγόρος Ι.Τ.
Επιμέλεια Στ. Παπαχατζή